کلودیا گلدین، اقتصاددان آمریکایی و استاد دانشگاه هاروارد، روز دوشنبه ۱۷ مهر، جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۳ را از جمله برای کمک به درک فرصتهای زنان در بازار کار، نابرابری فرصتهای شغلی به ویژه نابرابری عمیق دستمزد میان زنان و مردان دریافت کرد.
این جایزه معتبر که به طور رسمی به عنوان «جایزه بانک ملی سوئد در علوم اقتصادی به یاد آلفرد نوبل» شناخته میشود، آخرین جایزه از سری جوایز نوبل امسال بود و ارزش آن ۱۱ میلیون کرون سوئد، نزدیک به یک میلیون دلار، است.
به نوشته خبرگزاری رویترز، آکادمی سلطنتی علوم سوئد در بیانیهای گفت: «کلودیا گلدین، برنده جایزه نوبل در زمینه اقتصاد امسال، اولین گزارش جامع از چند سده مشارکت زنان در بازار کار و درآمد آنها را ارائه کرده است. تحقیقات او دلایل تغییر، و منابع اصلی شکاف جنسیتی باقی مانده را نشان می دهد.»
خانم گلدین در سال ۱۹۹۰ (۱۳۶۹) اولین زنی بود که در بخش اقتصاد دانشگاه هاروارد مشغول به کار شد. او سومین زنی است که برنده جایزه نوبل اقتصاد شده و نخستین زنی است که جایزه را به تنهایی – و نه به طور مشترک با دیگران، کسب کرده است.
او از این جایزه به عنوان «جایزهای برای ایدههای بزرگ و تغییرات بلندمدت» استقبال کرد.
کلودیا گلدین در گفتگو با رویترز، که از خانهاش در کمبریج ماساچوست انجام شد، گفت: «هنوز بین زنان و مردان از نظر کاری که انجام میدهند، نحوه دستمزدشان و غیره تفاوتهای زیادی وجود دارد. سوآل این است که چرا وضعیت اینگونه است؟ و این همان چیزی است که من در کتابم به آن پرداختهام.»
کتابی که خانم گلدین در سال ۱۹۹۰ میلادی با عنوان «درک شکاف جنسیتی: تاریخ اقتصادی زنان آمریکایی» نوشت و در آن، به بررسی عوامل تاثیر در ریشههای نابرابری دستمزد میان زنان و مردان پرداخت، مبنای اعطای جایزه نوبل اقتصاد به او شد.
او در این کتاب بر روی تأثیر قرصهای ضد بارداری بر تصمیمات شغلی و ازدواج زنان، تغییر نام خانوادگی زنان پس از ازدواج به عنوان یک شاخص اجتماعی، و دلایلی که زنان بیشترین تعداد را در کلاسهای کارشناسی دارند، مطالعات گستردهای انجام داد.
رندی هالمارسون، عضو کمیته جایزه اقتصاد نوبل، گفت: «اکتشافات کلودیا گلدین کاربردهای اجتماعی گستردهای دارد. او به ما نشان داده که ماهیت این مشکل یا منشأ این شکاف جنسیتی در طول تاریخ و با روند توسعه در حال تغییر است.»
او به نقل از خانم گلدین گفت: «در نهایت با درک مشکل و پیدا کردن نام درستی برای آن، میتوانیم راه پیش رو را هموار کنیم.»
به نوشته رویترز، در شرایطی که در بسیاری از نقاط جهان، تبعیض بر اساس جنسیت برای کارفرمایان غیرقانونی است، زنان همچنان در مقایسه با مردان دستمزد به مراتب کمتری دریافت میکنند.
بر اساس تجزیه و تحلیل مرکز تحقیقات پیو، در ایالات متحده، زنان در سال گذشته میلادی به طور متوسط ۸۲ درصد از درآمد مردان را دریافت کردند.
دادههای کمیسیون اروپا نیز نشان میدهد که دستمزد ساعتیِ زنان در این قاره، در سال ۲۰۲۱ میلادی به طور متوسط ۱۳ درصد کمتر از مردان بوده است.
کار کلودیا گلدین نشان داد که با وجود پیشرفت در کاهش شکاف در دهههای گذشته، شواهد کمی مبنی بر بسته شدن کامل این شکاف در آینده نزدیک وجود دارد.
در سال گذشته، سه اقتصاددان آمریکایی از جمله بن برنانکی، رئیس پیشین بانک مرکزی، برای پژوهش در این باره که تنظیم بانکها و حمایت از وام دهندگان ورشکسته با پول نقد عمومی چطور میتواند از بحران اقتصادی عمیقتری، مانند رکود بزرگ دهه ۱۹۳۰ ، جلوگیری کند، برنده این جایزه شدند.
خانم گلدین در یک سخنرانی ضبط شده که در وب سایت آکادمی نوبل منتشر شد، گفت وقتی شنید که برنده شده است، شوهرش از او پرسید که چه کاری میتواند برایش بکند. «به شوهرم گفتم سگ را بیرون ببر و چای درست کن. باید برای یک کنفرانس خبری آماده شوم.»