در شرایطی که یک عضو کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه از رد پیشنهادهای مربوط به «افزایش سن بازنشستگی» و «تغییر میانگین حقوق به ۵ سال» در کمیته نظام اداری تلفیق برنامه هفتم خبر داده است، مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری میگوید که «سن بازنشستگی تا پایان برنامه هفتم باید به ۵۵ تا ۵۷ سال برسد.»
به گزارش خبرگزاری ایلنا، نعمتالله ترکی، مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، روز یکشنبه ۱۸ تیر در این باره گفت که «نرخ امید به زندگی ۷۶ سال است» و افزود که سن بازنشستگی باید با این رقم تناسب داشته باشد.
او با اشاره به این که بازنشستگان تحت پوشش این صندوق یک میلیون و ۶۵۰ هزار تن هستند، اضافه کرد که این صندوق به دلیل «عدم تعادل بین ورودی و خروجی و همچنین کاهش استخدام نیروی کار صندوق دچار ناترازی شده است.»
این مقام دولتی، دلیل این وضعیت را نتیجه «تصمیماتی» دانست که «طی ۵ – ۶ دهه اخیر» اتخاذ شده است.
تصمیمات مورد نظر نعمتالله ترکی - که او به صراحت به آن اشاره نکرد - از سوی دولتهای وقت جمهوری اسلامی و یا دورههای گوناگون مجلس شورای اسلامی اتخاذ و تصویب شدهاند.
در این ارتباط، علیرضا نوایی، فعال کارگری ساکن پاریس، در گفتوگو با صدای آمریکا، اشاره کرد: «سالهای سال است که دولتهای جمهوری اسلامی به فکر بالا بردن سن بازنشستگی و کاهش حقوق بازنشستگان، براساس تغییر محاسبه حقوق بازنشستگی، از دو سال آخر به ۵ سال هستند ولی تا الان زورشان نرسیده است.»
آقای نوایی در مورد افزایش سن بازنشستگی گفت که مقامهای جمهوری اسلامی مدعی بالا رفتن سن امید هستند، اما «کافی است به سلامتی و وضعیت جسمی کارگران پس از بازنشستگی در ایران توجه شود که به انواع و اقسام بیماریها مبتلا شدهاند، چون علاوه بر شغل اصلی، باید برای امرار معاش، کار دوم و با حتی سوم هم میداشتند.»
او همچنین گفت: «درباره کاهش حقوق بازنشستگان هم میخواهند خلاف جریان حرکت کنند. اما یکشنبهها، دوشنبهها، و سهشنبههای اعتراضی کارگران بازنشسته نسبت به سطح حقوق و تلاش برای افزایش آن، پاسخ روشن آنها به جمهوری اسلامی است که قصد کوچکترکردن سفره بازنشستگان را دارد.»
به نوشته ایلنا، مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری همچنین گفت: «صندوقهای بازنشستگی، نهاد و موسسه بینالنسلی هستند و ما نباید دستورالعمل و بخشنامهای برای گذر از شرایط فعلی، بدون در نظر گرفتنِ منافع نسلهای بعدی صادر کنیم.»
با این همه، او به رغم مخالفتهای تشکلهای بازنشستگان و نیز شماری از اقتصاددانان و نمایندگان مجلس، از برخی از مواد برنامه لایحه توسعه هفتم تصویب شده در دولت ابراهیم رئیسی دفاع کرد و موضوع افزایش سن و سابقه بازنشستگی را لازم دانست.
این مقام دولتی در عین حال، به ادغام صندوقهای بازنشستگی اشاره کرد و افزود: ادغام صندوقهای بازنشستگی به چارچوب و ضوابطی نیاز دارد و براساس برنامه هفتم تا پایان این برنامه باید موضوع ادغام صندوقهای بازنشستگی ارائه شود.
در متن لایحه پیشنهادی دولت به مجلس آمده که دولت مکلف است یک سال پس از ابلاغ برنامه، نسبت به انحلال و ادغام صندوقها اقدامات لازم را انجام دهد.
این در شرایطی است که بازنشستگان با ادغام صندوق ها مخالفند و اشاره میکنند که شماری از مهمترین صندوقها با پول آنان تاسیس و اداره شده اند.
سخنان مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری در شرایطی ابراز شد که کریم حسینی، عضو کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه مجلس شورای اسلامی، روز دوشنبه ۱۹ تیر از رد پیشنهادهای «افزایش سن بازنشستگی» و «تغییر میانگین حقوق به ۵ سال» در کمیسیون نظام اداری تلفیق برنامه هفتم خبر داد.
دولت رئیسی در ماده ۲۹ لایحه برنامه هفتم توسعه، سن بازنشستگی برای زنان را ۵۳ سال و برای مردان ۵۶ سال تعیین کرده بود.
این نماینده مجلس همچنین در مورد ادغام صندوقها اشاره کرد که با ادغام صندوقهایی که هیچگونه دریافتی از دولت ندارند؛ مانند صندوق بازنشستگی صنعت نفت، مخالفت شد و ادغام این صندوقها انجام نمیشود.
وی افزود که درخصوص ادغام سایر صندوقها نیز تصمیمی اتخاذ نشد.
پیش از این، شماری از فعالان و تشکلهای بازنشستگان و کارگری با برنامه هفتم توسعه مخالفت کرده بودند.
در این ارتباط، شورای بازنشستگان ایران روز ١١ تیر، در بیانیهای در واکنش به پیشنویس برنامه هفتم توسعه، آن را زمینهساز «تشدید فلاکت عمومی» خواند.
همچنین عباسعلی سلطانیکیا، رئیس کانون عالی کارمندان دولتی بازنشسته مشمول قانون تأمین اجتماعی، در انتقاد از برنامه توسعه هفتم به ایلنا گفت: «افزایش سن بازنشستگی در ایران به دلیل متفاوت بودن شرایط کشور با کشورهای دیگر، نه تنها کمکی به حل بحران ناترازی صندوقها نمیکند بلکه از یک طرف، فرصت اشتغال را از جوانان میگیرد و از طرفی دیگر، زندگی را بر نیروی کار سختتر میکند.»
او در توضیح این موضوع افزود: «همین امروز هم با حقوق بسیار پایین، بازنشستگان در دوران بازنشستگی مجبور به کار هستند.»
آقای سلطانی کیا همچنین با انتقاد از ادغام صندوقهای بازنشستگی گفت: «این کار به خصوص، منابع صندوق تأمین اجتماعی را به خطر میاندازد» و تاکید کرد که «صندوق تأمین اجتماعی، غیر دولتی و منابع آن، حق الناس است. بنابراین دولت نمیتواند برای این صندوق تصمیم بگیرد و بار بیمهشدگان صندوقهای دیگر را بر روی دوش این صندوق بیندازد.»
در این حال، مرتضی پدریان، جامعهشناس و استاد دانشگاه، به خبرگزاری میزان گفت: «اگر سن افراد از حدی بیشتر شود و همچنان مشغول کار باشند، دچار فرسایش ذهنی میشوند و قادر به هماهنگی میان ساختار سیستم بدن و واحد تولیدی و خدماتی شاغل در آن نخواهند بود.»
وی اشاره کرد که با افزایش سن به بالای ۶۰ سال و یا سابقه فعالیت بیش از ۳۰ سال، شاهد نوعی «کاهش آستانه تحمل افراد در برخورد با ساختار اداری و تولیدی هستیم.»
آقای پدریان تاکید کرد: «هنگامی که فردی ۳۰ سال فعالیت تولیدی انجام دهد دیگر آن توانمندی، خلاقیت و انرژی لازم به لحاظ ذهنی را ندارد و دیگر نمیتواند انتظاراتی که از نقشش وجود دارد را به خوبی برآورده کند.»