آرمین سلیمانی- با تشدید بحران‌های مالی و نابسامانی اقتصادی در ایران، پدیده‌هایی همچون گورخوابی، کارتن‌خوابی و اتوبوس‌خوابی بروز بیشتری یافته است؛ پدیده‌هایی که همزمان با انکار و یا عدم رسیدگی، از مواردی مانند «کارتن‌خوابی» فراتر رفته و به معضلاتی مانند «نخاله‌خوابی» گسترش یافته است.
در روزهای اخیر فیلم‌ها و تصاویری در شبکه‌هایی اجتماعی انتشار یافته که در آنها، برخی از شهروندان به صورت انفرادی یا خانوادگی نزدیک محل‌های نگهداری نخاله‌های ساختمانی یا پسماندهای شهری اقدام به سکونت کرده و در شرایط نامساعد بهداشتی و ناایمن زندگی می‌کنند.
حسین یزدی، مدیرمسئول و صاحب امتیاز پایگاه خبری مبین۲۴ در ارتباط با پدیده «نخاله‌خوابی» در منطقه بلوار شفق شهر اصفهان نوشته است: «ظهور این پدیده در اصفهان به شدت غم‌انگیز است، چون مردم اصفهان و خیریه‌های این شهر مراقب هستند این اتفاقات نیافتد اما زور گرانی‌ها آنقدر زیاد شده که امروزه ما شاهد آن در اصفهان هم هستیم.»
این روزها «زور گرانی‌ها» آنقدر زیاد شده که حتی برخی از شهروندان مجبور به اجاره سکونتگاه‌هایی همچون پشت‌بام منازل، چادرهای مسافرتی و یا خوابیدن در خودروهای فرسوده برای کاستن از بخشی از هزینه‌های سنگین زندگی خود و یا خانواده هستند.
عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی دولت حسن روحانی اسفند ۹۵ با اطلاق عنوان «بدمسکن» به کسانی که فاقد سرپناه مناسب، ایمن و یا مطمئن هستند، جمعیت آنان در بخش‌های حاشیه‌ای و بافت فرسوده ایران را ۱۹ میلیون نفر اعلام کرده و گفته بود: «حتی پنج درصد آنان (کمتر از ۹۵۰ هزار نفر) به مسکن مهر منتقل نشده‌اند.»
با بالارفتن قیمت خانه، افزایش نجومی اجاره‌بها و شتاب بالای تورم در جامعه، تهیه سرپناه و «جای خواب» از دغدغه‌های جدی این روزهای بسیاری از اقشار متوسط یا کم درآمد در ایران محسوب می‌شود، تا جایی که حتی برخی خانواده‌ها که پیشتر در خانه‌ای اجاره‌ای سکونت داشته‌اند، این روزها روی آورده‌اند به «اجاره اشتراکی خانه در تهران» و زندگی چند خانواده در یک واحد مسکونی.
علی چگنی، دبيركل وقت دفتر برنامه‌ريزی و اقتصاد مسكن وزارت راه و شهرسازی نیز در فروردین ۹۸ به خبرگزاری ایرنا گفته بود: «علی‌رغم آنكه برخی شاخص‌های مسكن روند رو به رشدی را نشان می‌دهد اما حدود يك سوم جمعيت شهرنشين كشور با پدیده «بدمسكنی» مواجه هستند و در سرپناه‌های نامناسب، در بافت‌‌های فرسوده، حاشيه شهرها و سكونتگاه‌های غیررسمی زندگی می‌كنند.»
رضا صالحی، مدیرمسئول روزنامه یاقوت وطن نیز درباره پدیده «نخاله‌خوابی» با انتشار تصویری از این موضوع، در توییتی با انتقاد از بی توجهی مسئولان دولتی و نهادهای حکومتی نوشت: «دقیقا ۳۶ ساعت از انتشار تصاویر مرد جوانی که با پسر نوجوانش در نخاله های ساختمانی در اصفهان سکونت داشت می‌گذرد و حدود ۱۲ خیر تماس گرفته‌اند تا به وی کمک کنند، ولی دریغ از یک تماس از سوی مسئولان تا حداقل محل دقیق نخاله خوابی وی را بدانند...»
برخی از کارشناسان، شکل‌گیری روزافزون مواردی از گورخوابی تا اتوبوس خوابی زیر پوست کلانشهری مانند تهران را «داستان ویرانی طبقه متوسط» می‌نامند؛ چالشی که البته دیگر فقط شامل تهران نیست و گویا به سرعت در حال سرایت به سایر شهرهای ایران است.
