به گفته سه مقام دولت آمریکا، دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، معتقد است که تا پایان فوریه فرصت دارد تا توافق هستهای ایران را نجات دهد، در غیر این صورت آمریکا باید مسیر خود را تغییر دهد و تلاشهای تهاجمی را برای جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هستهای آغاز کند.
به گزارش شبکه خبری سیانان، یک مقام ارشد دولت بایدن با اشاره به از سرگیری مذاکرات سطح بالا در وین در هفته جاری، گفت: «این نشست، نشست حساسی است. ما واقعاً در مرحله نهایی هستیم.»
یک مقام دیگر دولتی گفت: «در مورد ایران هرگز هیچ چیزی سر راست نیست، اما ما به یک لحظه تعیین کننده داریم میرسیم.»
توافق برجام که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا، در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، محدودیتهای قابل راستیآزمایی را برای برنامه هستهای ایران تعیین میکند که برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای طراحی شده است.
ایران بهطور فزایندهای از تعهدات خود تحت این توافق خارج شده است و بسیاری اعتقاد دارند که در صورت عدم موفقیت مذاکرات در وین، ایران میتواند به سرعت سلاحهای هستهای تولید کند و تهدیدی جدی برای امنیت و ثبات در خاورمیانه باشد.
سیانان مینویسد که شکست در حفظ توافق، ضربه بزرگی به جو بایدن خواهد بود که برای نجات آن توافق تلاش کرده است، و در شرایطی رخ میدهد که تصمیمات سیاست خارجی وی پس از خروج ناقص از افغانستان و تلاشهای دولتش برای بازدارندگی از تهاجم احتمالی روسیه به اوکراین، زیر ذرهبین قرار دارد.
واشنگتن میگوید پیشرفت هایی حاصل شده است، اما مقامات آمریکایی همچنین گفتند که ایران برای دستیابی به توافق باید «تصمیمات سیاسی» بگیرد
مقامات آمریکایی معتقدند که اگر ایران به توسعه برنامه هستهای خود با همین سرعت ادامه دهد، در هفتههای آتی مواد کافی برای یک سلاح هستهای خواهد داشت، که همین امر به ضربالاجل رسیدن به یک توافق در ماه جاری میلادی (فوریه) فوریت داده است.
اواخر سال گذشته میلادی، ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیا، گفت که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ایران در این مرحله تصمیم گرفته است برنامه هستهای خود را تسلیحاتی کند.
ایران در سالهای اخیر گفته است که قصد تولید سلاحهای هستهای را ندارد، اما سال گذشته وزیر اطلاعات ایران (در دولت حسن روحانی) تلویحا گفت که اگر فشارها از روی تهران برداشته نشود، ایران شاید به دنبال سلاح هستهای برود.
به نوشته سیانان مذاکرات برای احیای برجام در وین این هفته از سر گرفته شد. واشنگتن میگوید پیشرفت هایی حاصل شده است، اما مقامات آمریکایی همچنین گفتند که ایران برای دستیابی به توافق باید «تصمیمات سیاسی» بگیرد.
اخیرا، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، به صراحت گفته است که زمان در حال اتمام است و تاکید کرده که تنها چند هفته برای نجات برجام باقی مانده است.
راب مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران، که این هفته برای مذاکرات در وین به سر میبرد، روز چهارشنبه پشت درهای بسته به اعضای کنگره در مورد مذاکرات با ایران توضیحاتی خواهد داد.
سیانان در گزارش خود آورده است که دولت بایدن خود را آماده مخالفت قانونگذاران جمهوریخواه و دموکرات پس از تصمیم گیری در مورد مسیر پیش رو با ایران کرده است.
طبق این گزارش یک مقام دولت بایدن گفته است که بایدن و تیم امنیت ملی او آمادهاند در صورت نجات توافق هستهای با ایران مخالفتهای هر دو حزب را تحمل کنند، چرا که دولت او معتقد است که نجات برجام از هر طرح جایگزین دیگری - که از زمان خروج آمریکا از برجام موفقیتآمیز نبوده است - برای مهار ایران و کنترل برنامه هستهای آن بهتر است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، گفته است که اگر ایران دوباره به توافق پایبند نباشد، ایالات متحده «مسیری متفاوت» را برای مقابله با خطر ناشی از برنامه هستهای ایران دنبال خواهد کرد.
دو منبع از کنگره پیشتر به سیانان گفتهاند که راب مالی در گفتوگو با شماری از دستیاران قانونگذاران به آنها به نوعی گفته است که در چند هفته آینده مشخص خواهد شد که آیا برجام زنده میماند یا آنکه میمیرد.
دولت بایدن هشدار داده است که اگر توافق برجام از هم بپاشد، ایران با یک واکنشهای بسیار شدید از سوی آمریکا و متحدانش روبرو میشود که شامل افزایش فشارهای اقتصادی و دیپلماتیک خواهد بود.
متحدان آمریکا نیز معقتدند ایران باید زودتر تصمیمگیری کند.
اولاف شولتس، صدراعظم جدید آلمان، روز دوشنبه به سیانان گفت که اکنون وقت آن است که ایران تصمیم بگیرد و افزود وقتی برای طولانی کردن تصمیمگیری وجود ندارد. مقامات بریتانیایی نیز نظرات مشابهی بیان کردهاند.