با گذشت بیش از پنج ماه از آغاز مسمومیتهای سریالی در مدارس ایران و در حالی که این مسمومیتها همچنان ادامه دارد، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی با انتشار بیانیهای درباره نتایج تحقیقات خود در مورد مسمومیتهای سریالی دانشآموزان مدعی شده است که «مواد سمی در هیچیک از مدارس پخش نشده است.»
این بیانیه که روز جمعه ۸ اردیبهشت منتشر شده «مواد، ابزار، و انگیزههای» گسترده را موجب بروز «ادعاهای بدحالی» خوانده و هدف از آن را «شیطنت، بازیگوشی، دیگرآزاری، و تعطیل کردن کلاسها» عنوان کرده است. در این بیانیه ادعا شده است که نخستین مورد مسمومیت در «شهرستان نور» و در نتیجه «انتشار گاز فلفل در کلاس توسط یکی از دانشآموزان دختر» روی داده است.
این در حالی است که بنا بر گزارشهای رسانهای، مسمومیت دنبالهدار دانشآموزان اغلب دختر در مدرسههای ایران از نهم آذر ۱۴۰۱ در قم آغاز شد و با تسری به سایر استانهای ایران تاکنون همچنان ادامه یافته است.
مقامات جمهوری اسلامی در چند ماه گذشته همواره از عواملی چون دخالت خارجی، ماجراجویی، و تمارض به عنوان دلایل مسمومیتهای سریالی نام بردهاند و از آن به عنوان «بدحالی» یاد میکنند.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در این بیانیه همچنین استفاده از «بمبک بدبو» و «افشانههای اشکآور و گاز فلفل» را از عوامل مسمومیت دانشآموزان با هدف «شوخی و تفریحهای ناسالم و نامتعارف» و «دیگرآزاری» معرفی کرده است. وجود عامل بودار در اطراف مدرسه مانند «قطع و وصل گاز شهری و نشتی مقداری گاز در محیط، آتش زدن ضایعات و انتشار دود آن، و استفاده از حشرهکش» و موجب ایجاد هراس و «هیستری جمعی» در بچهها شده است.
این نهاد اطلاعاتی جمهوری اسلامی همچنین با اشاره شناسایی، احضار، یا بازداشت «افراد متعددی» در رابطه با مسمومیتها در مدارس، به تحتتعقیب قرار دادن «شبکههای متعدد در فضای مجازی» به دلایلی مانند «تولید و انتشار شایعات» و «متهم کردن تعمدی نظام جمهوری اسلامی» خبر داده است. وزارت اطلاعات در بیانیه خود همچنین عوامل وابسته به آمریکا و اسرائیل را به دست داشتن در مسمومیتهای سریالی مدارس متهم کرده و ادعا کرده است که افرادی به منظور «فیلمبرداری و انعکاس در شبکههای فارسیزبان» و یا «ایجاد تجمع مقابل آموزشگاهها» دست به این اقدام زدهاند.
- برخورد امنیتی و تقلیل اهمیت موضوع
ادامه مسمومیتهای سریالی دانشآموزان واکنشهای گسترده داخلی و خارجی را در پی داشته است. از جمله، ابوالفضل قدیانی آن را «حمله بیولوژیکی» و سرمنشأ آن را «بیت» خامنهای دانست و شهبانو فرح پهلوی آن را گوشهای از «سرشت ناپاک رژیم» جمهوری اسلامی برشمرد.
همچنین عبدالحمید اسماعیلزهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان، خواستار تعطیلی مدرسهها شد و مسمومیتها را «جنایت» نامید و گفت که عوامل آن از «درون سیستم» جمهوری اسلامی هستند.
برخورد امنیتی حکومت با موضوع مسمومیتها نیز به این گمانهزنیها دامن زده است. در برخی از مدارس، مسئولان از خروج دانشآموزان پس از وقوع حادثه جلوگیری کردهاند.
از طرفی به جای ردیابی عوامل مسمومیتها، برای دانشجویان معترض به مسمومیت در مدارس پرونده حراستی باز شده است و سه دانشجوی دانشگاه علامه طباطبایی به دادسرای امنیت احضار و تفهیم اتهام شدند.
اطلاعرسانی کادر درمان در مورد علت مسمومیتها و نتایج آزمایشها نیز محدود بوده است.
روزنامه «هممیهن» در گزارشی در روز سیزدهم اسفند، از منع اعضای کادر درمان برای اطلاعرسانی در مورد مسمومیتها خبر داد. در این گزارش عنوان شد که آنها تمایلی به صحبت در این رابطه ندارند و نگران پیامدهای اطلاعرسانی و برخوردهای احتمالی از سوی مدیران بیمارستان هستند. این گزارش همچنین تأکید کرد که بر خلاف صحبتهای وزیر بهداشت که «نوعی سم خفیف» را عامل مسمومیتها دانسته است، خبرهای رسیده از بیمارستانها حاکی از آن است که مسمومیتها، «چندان خفیف» هم نبوده است.
به استثنای چند مدرسه پسرانه، بیشتر مسمومیتها در مدارس دخترانه و عمدتا دولتی رخ داده است و بیشتر مقاطع راهنمایی و متوسطه هدف قرار گرفتهاند.
بیحسی اندام، سردرد، تنگی نفس، و سرگیجه از جمله علائم گزارششده در دانشآموزان مسمومشده است.
شماری از پزشکان گازهای ترکیبی را عامل مسمومیتها دانستهاند و میگویند این نوع گازها در اختیار همه نیست.
پژوهشگران، گروههای حقوق بشری و شماری از کشورها تأکید کردهاند که برای یافتن دلیل مسمومیتها، «تحقیقات مستقل» لازم است و انجام چنین تحقیقاتی مستلزم آن است که «دسترسی به دادههای بهداشتی که اغلب در ایران تحت حفاظت امنیتی قرار دارند» فراهم شود.