با شدت گرفتن حملات با ماده شیمیایی به مدرسه‌ها و حتی خوابگاه‌های دانشجویی در شهرهای مختلف ایران، واکنش‌ها به این اقدام‌ها نیز گسترش یافته است.
مقامات امنیتی و انتظامی هم در روزهای اخیر به این موضوع توجه نشان داده‌اند و هنوز فرد یا گروهی به عنوان عوامل آن مورد پیگرد قانونی قرار نگرفته است.
گروه «مهسا مدیکال» که به ابتکار آرش و کامیار اعلایی بنیان گذاشته شده و شامل داوطلبان رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و سلامت روان است، کمیته‌ای را برای بررسی مسمومیت‌ها تشکیل داده است. چند متخصص که عضو این کمیته هستند در گفتگو با خبرنگار صدای آمریکا جنبه‌های مختلف مسمومیت را بررسی کرده‌اند.
- سم مورد نظر چه می‌تواند باشد؟
دکتر مهدی میرسعیدی، فوق‌تخصص بیماری‌های ریوی و مراقبت‌های ویژه و از اعضای کمیته «سم‌شناسی گروه مهسا مدیکال» به صدای آمریکا گفت در مورد این سم اطلاعات نادرستی از سوی حکومت منتشر شده است.
به گفته دکتر میرسعیدی، گاز نیتروژن که وزارت بهداشت جمهوری اسلامی گفته است در سم منتشرشده در مدارس وجود داشته است گازی است که در هوا موجود است و همه هر روز آن را تنفس می‌کنند و منجر به ایجاد مسمومیت نمی‌شود.
این متخصص بیماری‌های ریوی افزود که در مورد گازهای شیمیایی، نمی‌توان با قطعیت گفت چه نوع گازی برای مسموم‌کردن دانش‌آموزان استفاده شده است و راه تشخیص آن، بررسی اجزای آن در خون و ادرار و ترشحات بدن و آنزیم‌های مرتبط با سم‌ها در آزمایشگاه‌های سم‌شناسی است.
دکتر میرسعیدی می‌گوید بسیاری از آزمایشگاه‌های ایران توانایی انجام چنین آزمایش‌های پیچیده‌ای را ندارند و آنهایی که دارند نیز تحت کنترل دولت قرار دارند و در انجام آزمایش‌ها با محدودیت روبرو هستند.
او همچنین به صدای آمریکا توضیح داد که شماری از سم‌ها که علائمشان مشابه سم مورد نظر است آنزیم خاصی به نام «کولین استراز» را در بدن مهار می‌کنند و عوارض ریوی، گوارشی، عصبی و عضلانی به همراه می‌آورند و در دزهای بالا باعث ایجاد تشنج، کما و حتی مرگ می‌شود.
به گفته دکتر میرسعیدی یکی از این گازهای شیمیایی، گاز موسوم به گاز اعصاب است که در جنگ جهانی دوم استفاده شده است.
- نخستین اقدام برای محافظت از خود چیست؟
دکتر بهنوش رهاورد، فوق‌تخصص درد از آمریکا و دیگر عضو کمیته «سم‌شناسی گروه مهسا مدیکال» نخستین اقدام هنگام نشر ماده سمی را رفتن به بلندترین مکان دانست و گفت گازها معمولا سنگین هستند و در ارتفاع غلظت کمتری دارند.
دکتر رهاورد می‌گوید در مرحله بعد باید لباس‌ها را با پاره کردن خارج کنید تا صورت و چشم را لمس نکنند. شستشوی چشم و بدن با آب و صابون از دیگر اقداماتی که می‌توان پس از رویارویی با ماده سمی انجام داد.
به گفته این پزشک به دلیل عدم اطمینان از نوع سم و اینکه طیف وسیعی از علائم را دربر‌می‌گیرد نمی‌توان در مورد اقدامات درمانی نظری قطعی داد و این امر نیازمند انجام تست‌های زمان‌بر آزمایشگاهی است.
- چطور خود را برای مواجهه با حادثه آماده کنیم ؟
دکتر عطی آماندا سیف، روان‌پزشک و از دیگر اعضای گروه «مهسا مدیکال» می‌گوید زمانی که انسان احساس خطر می‌کند هورمون‌هایی ترشح می‌شوند تا بتوانند از فرد محافظت کنند ولی زمانی که این خطر روزمره باشد، بیماری‌های مزمنی را از جمله اضطراب، افسردگی و اختلال اضطراب پس از حادثه (پی‌تی‌اس‌دی) به همراه خواهد داشت.
دکتر سیف به صدای آمریکا گفت آموزش و آمادگی معلمان و مسئولان مدرسه برای اینکه بتوانند بدون سراسیمگی و با تسلط شرایط را کنترل کنند ضروری است.
او همچنین توضیح داد که بهتر است مکانی در مدرسه مشخص شود تا در صورت بروز حادثه بتوانند به آنجا بروند و راحت تنفس کنند.
دکتر سیف تأکید کرد که تسلط بر اعصاب چه از سوی مسئولان مدارس و چه والدین می‌تواند روند کمک‌‌رسانی به بچه‌ها را آسان‌تر کند.
گروه «مهسا مدیکال» به افراد آسیب‌دیده در ایران خدمات رایگان آموزشی و درمانی ارائه می‌دهد و تأکید می‌کند که از هویت بیماران محافظت می‌کند و سوالات زیادی از آنها نمی‌‌پرسند.
