یک نهاد حقوق بشری در گزارشی بر پایه مستندات گردآوری شده با هشدار نسبت به در خطر اعدام بودن ۱۳ معترض بازداشتشده، اعلام کرد که قوه قضاییه جمهوری اسلامی در سالهای اخیر برخی از معترضان را با «اتهام ساختگی قتل» اعدام کرده است.
بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر ایران که روز سهشنبه هفتم اسفند منتشر شده، مصطفی صالحی و نوید افکاری، دو معترض بازداشتشده در جریان اعتراضات سراسری سالهای ۹۶ و ۹۸، با «اتهامات ساختگی محاربه و قتل» به اعدام محکوم شدند، اما برای حذف مسئولیت از مقامات، حکم اعدام آنها بهطور رسمی به اتهام قتل اجرا شد.
این نهاد حقوق بشری با تأکید بر تأثیر واکنشهای جهانی به اعدامها توسط جمهوری اسلامی در ایران، اضافه کرده است که «پس از واکنش شدید داخلی و فشار بینالمللی گسترده، سایر معترضان شناختهشدهای که در صف اعدام بودند، آزاد شدند.»
از میان بازداشتشدگان اعتراضات سراسری آبان ۱۳۹۸، دستکم دو تن، یعنی عباس دریس در اهواز و محمدجواد وفایی ثانی در مشهد همچنان در خطر اعدام قرار دارند.
سازمان حقوق بشر ایران همچنین با اشاره به اعدام سریع دو تن از بازداشتشدگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ و هشت معترض دیگر در سال پس از آن بر پایه «اتهامات امنیتی و قتل»، اعلام کرد: «مقامات در سال ۲۰۲۴ از احکام قصاص برای اجرای اعدام معترضان استفاده کردند تا از مسئولیت خود شانه خالی کنند و مسئولیت اعدام را به خانوادههای قربانیان منتسب کنند.»
این نهاد حقوق بشری همچنین با تأکید بر این که «دستکم ۱۳ معترض جنبش زن، زندگی، آزادی همچنان در صف اعدام قرار دارند»، یادآوری کرده است که محمد قبادلو جوان ۲۳ ساله و رضا رسایی معترض ۳۶ ساله از میان بازداشتشدگان این اعتراضات با اتهام «قتل» در سال گذشته میلادی به دست مقامات قضایی جمهوری اسلامی اعدام شدند.
موج مخالفت با اعدامها توسط جمهوری اسلامی طی سال گذشته با آغاز به کار کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» گسترش یافته و علاوه بر حمایت دادخواهان، همراهی افکار عمومی در ایران و جهان را به خود جلب کرده است.
بر اساس اعلام نهادهای حقوق بشری، در حال حاضر دستکم ۵۴ تن با اتهامات «امنیتی و سیاسی» در زندانهای جمهوری اسلامی ایران در خطر اعدام قرار دارند.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه پیشین سازمان ملل درمورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، به تازگی گفته است که جرایم علیه بشریت، از جمله قتل و نابودی سیستماتیک مخالفان و همچنین نسلکشی از مواردی هستند که جمهوری اسلامی انجام داده و همه آنها مستند شده است.