کمیته حفاظت از روزنامهنگاران «سی پی جی» در نیویورک، پنجشنبه نهم دسامبر، گزارش سالانه خود را درباره وضعیت شغلی و ایمنی روزنامهنگاران در کشورهای مختلف جهان منتشر کرد.
این گزارش نشان میدهد که تعداد روزنامهنگاران زندانی در جهان در سال ۲۰۲۱ رکورد جدیدی را ثبت کرده است، و رژیمهای سرکوبگر در آسیا، اروپا، و آفریقا با استناد به قوانین جدید فناوری و امنیت، مطبوعات مستقل را به شدت سرکوب کردند.
در این گزارش، با اشاره به این که ۲۰۲۱ سال تاریکی برای آزادی مطبوعات در جهان است، گفته میشود تعداد روزنامهنگارانی که به خاطر شغل خود زندانی شدهاند به رکورد جهانی۲۹۳ نفر رسیده است؛ این تعداد سال گذشته ۲۸۰ نفر بود.
این در حالی است که به گفته این کمیته، ۱۸ روزنامهنگار نیز در شرایط مبهم و مشکوکی جان سپردند و دقیقا مشخص نیست که مرگشان به شغل آنها مرتبط باشد.
چین برای سومین سال متوالی با زندانی کردن ۵۰ روزنامهنگار در رأس فهرست حکومتهای سرکوبگر اهالی رسانه قرار دارد. کشورهای میانمار با ۲۶ روزنامهنگار زندانی، مصر با ۲۵ نفر، ویتنام با ۲۳، و بلاروس با ۱۹ روزنامهنگار زندانی در ردههای بعدی قرار دارند.
ایران، امسال نیز با یازده روزنامهنگار زندانی، پس از کشورهایی روسیه و عربستان سعودی، در رده دهم این فهرست قرار دارد.
این ششمین سالی است که کمیته حفاظت از روزنامهنگاران در فهرست سالانه خود، زندانی شدن حداقل ۲۵۰ روزنامهنگار را ثبت میکند و هر چند که دلایل افزایش تعداد آنها در کشورهای مختلف متفاوت است، اما در مجموع از عدم تحمل رو به رشد گزارشهای مستقل در جهان حکایت دارد.
این گزارش میگوید که حکومتهای استبدادی به صورت فرایندهای روند قانونی را نادیده میگیرند و هنجارهای بینالمللی را زیر پا میگذارند تا در قدرت باقی بمانند.
به گفته کمیته حفاظت از روزنامهنگاران، در جهانی که درگیر همهگیری ویروس کرونا است و تلاش میکند موضوعاتی مانند تغییرات اقلیمی را در اولویت قرار دهد، حکومتهای سرکوبگر میدانند که خشم عمومی درباره نقض حقوق بشر کمرنگتر شده و کشورهای دموکراتیک علاقه کمتری برای برخورد و مجازاتهای سیاسی یا اقتصادی دارند.
در گزارش امسال این نهاد بین المللی همچنین گفته شده است کاهش تعداد روزنامهنگاران زندانی در عربستان یا ترکیه به معنای بهبود شرایط در این کشورها نیست، و این حکومتها با روشهای دیگری مانند تهدید و ارعاب، مانع فعالیت روزنامهنگاران میشوند، یا آنها را وادار به سکوت میکنند.
بر اساس این گزارش، تا دسامبر ۲۰۲۱، ۱۹ روزنامهنگار به دلیل فعالیتهای مطبوعاتی خود به قتل رسیدند؛ این تعداد سال گذشته ۲۲ نفر بود.
در همین حال سه روزنامهنگار در مناطق جنگی، و دو نفر دیگر هنگام پوشش تظاهرات یا درگیریهای خیابانی جان سپردهاند.
مکزیک در نیمکره غربی، مرگبارترین کشور برای روزنامهنگاران است و این کمیته قتل سه روزنامهگار را تأیید میکند و بررسی درباره دلایل شش نفر دیگر ادامه دارد.
هندوستان با چهار روزنامهنگار قربانی، در فهرست نخست این کمیته قرار دارد.