گزارش سالانه ایالات متحده درباره نقض حقوق بشر در نقاط مختلف جهان، حاکی از «بدتر» شدن وضعیت حقوق بشر در ایران در سال ۲۰۲۴ میلادی است.
وزارت امور خارجه آمریکا در گزارش جدیدی روز سه‌شنبه ۲۱ مرداد درباره وضعیت نقض حقوق بشر در سراسر جهان منتشر کرده که بخش قابل توجهی از آن به وضعیت نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی در ایران می‌پردازد.
بنا بر این گزارش، وزارت خارجه ایالات متحده می‌گوید که «محدودیت‌های شدید حقوق بشری» در سال پیشین میلادی، مقارن با ۱۰ دی ۱۴۰۲ تا ۱۰ دی ۱۴۰۳ خورشیدی، «با صدها اعدام، سرکوب خشونت‌آمیز، نقض قوانین مربوط به پوشش زنان، و تداوم هدف قرار دادن مخالفان سیاسی، بدتر شده است.»
مطابق گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا، «بسیاری از اعدام‌شدگان» توسط جمهوری اسلامی در ایران، زیر شکنجه وادار به اعتراف اجباری شده‌اند و از حق دادرسی عادلانه محروم بوده‌اند.
بر اساس این گزارش، هرچند گروهی از بازداشت‌شدگان در ارتباط با اعتراضات «جنبش زن، زندگی، آزادی»، آزاد شدند، اما برخی دیگر با «بازداشت‌های جدید، احکام زندان، شکنجه، و حتی اعدام مواجه بوده‌اند.»
در گزارش وزارت خارجه آمریکا یادآوری شده که هیئت حقیقت‌یاب بین‌المللی مستقل سازمان ملل متحد در مورد ایران، در گزارش ماه مارس خود، به این نتیجه رسید که بسیاری از اقدامات حکومت جمهوری اسلامی در واکنش به جنبش زن، زندگی، آزادی، جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود.
- محدودیت آزادی مذهبی
این گزارش سالانه همچنین نشانگر آن است که «محدودیت‌های آزادی مذهبی» در ایران تحت حکومت جمهوری اسلامی «همچنان شدید است.»
تشدید فشار و بازداشت به‌ویژه علیه شهروندان بهائی و نوکیشان مسیحی، بارها در ایران گزارش شده است.
همچنین، مقامات جمهوری اسلامی پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، شماری از یهودیان ایران را با اتهامات واهی بازداشت کرده‌اند.
با وجود اینکه بر پایه قوانین جمهوری اسلامی، یهودیان به عنوان یک اقلیت مذهبی به رسمیت شناخته شده‌اند، اما طبق گزارش‌ها، اعضای جامعه یهودی تحت محدودیت‌ها و تبعیض‌های حکومتی قرار داشته‌اند، یعنی مقامات، از جمله رهبر جمهوری اسلامی، رئیس جمهوری و دیگر مقامات ارشد، مرتباً به لفاظی‌های یهودستیزانه فاحش و انکار و تحریف هولوکاست می‌پردازند.
حساب‌های رسمی مرتبط با رهبر جمهوری اسلامی در شبکه‌های اجتماعی بارها حاوی حملات و کنایه‌های یهودستیزانه بوده است.
- افزایش اعدام‌ها و سرکوب فرامرزی
وزارت امور خارجه آمریکا همچنین اعلام کرده که «گزارش‌های معتبری از قتل‌های خودسرانه و غیرقانونی، ناپدید شدن‌ها، شکنجه، مجازات‌های بی‌رحمانه و غیرانسانی و تحقیرآمیز، بازداشت‌های خودسرانه و سرکوب فرامرزی علیه افراد در خارج از کشور را مستند کرده است.»
رسانه‌های بین‌المللی و سازمان‌های حقوق بشری، بازداشت‌های خودسرانه و طولانی مدت افراد دارای تابعیت دوگانه را به اتهامات سیاسی، مستند کرده‌اند.
افراد دارای تابعیت دوگانه، مانند سایر شهروندان، با انواع نقض تضمین‌های محاکمه عادلانه و سایر موارد نقض حقوق بشر، از جمله عدم دسترسی سریع به وکیل منتخب خود، محاکمات شتابزده که در طی آن اجازه دفاع از خود را نداشتند و محرومیت از درمان پزشکی به موقع، مواجه بودند.
- استفاده از کودکان در درگیری‌های مسلحانه
این گزارش همچنین به «موارد جدی نقض حقوق بشر در درگیری‌های مسلحانه، از جمله استخدام و استفاده غیرقانونی از کودکان توسط جمهوری اسلامی ایران و گروه‌های تروریستی متحد آن، مانند شبه‌نظامیان عراقی، حوثی‌های یمن، و نیروهای وفادار به بشار اسد، رئیس جمهوری پیشین سوریه» اشاره کرده است.
- نقض آزادی بیان
گزارش سالانه آمریکا درباره نقض حقوق بشر در جهان همچنین در بخش دیگری به «محدودیت‌های شدید بر آزادی بیان و رسانه‌ها» توسط جمهوری اسلامی در ایران پرداخته و اعلام کرده است که «روزنامه‌نگاران با تهدید، بازداشت، پیگرد قانونی، و سانسور مواجه هستند.»
چندین روزنامه‌نگار ایرانی ساکن و شاغل در غرب، خشونت یا تهدید به خشونت از سوی جمهوری اسلامی ایران را گزارش کردند.
به گفته منابع متعدد سازمان‌های غیردولتی، دولت جمهوری اسلامی طیف وسیعی از تاکتیک‌ها را برای اعمال فشار یا انتقام‌جویی علیه افراد ساکن خارج از ایران، از جمله آزار و اذیت، ارعاب و نظارت، به کار گرفته است.
جمهوری اسلامی به طور مرتب والدین، خواهران و برادران و سایر بستگان افراد ساکن خارج را که در ایران زندگی می‌کنند، تهدید کرده است.
مواردی از جمله «محدودیت‌های آزادی مذهبی، محدودیت‌های مرتبط با حقوق صنفی کارگران، و رواج بدترین شکل کار کودکان» توسط جمهوری اسلامی در ایران در این گزارش سالانه مورد تأکید قرار گرفته است.
بنا بر تأکید وزارت امور خارجه ایالات متحده، مقامات «تهران هیچ گام قابل توجهی برای تحقیق یا پاسخگو کردن مقامات مسئول نقض حقوق بشر بر نداشته است.»
این گزارش سالانه در حالی منتشر می‌شود که گزارش‌های متعددی از نقض حقوق بشر در ایران همچنان منتشر می‌شود.
در روزهای گذشته نیز نقض حقوق بشر از طریق قطع انگشتان دست سه زندانی در ارومیه واکنش‌های گسترده‌ای را برانگیخت و مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران، آن را «غیرانسانی و تحقیرآمیز» دانست.
