بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، روز پنجشنبه ۲۷ دی گروه شبهنظامی حماس را به نقض برخی از مفاد توافق آتشبس متهم کرد و در عین حال گفت که رایگیری بر سر این توافق در کابینه امنیتی اسرائیل به روز جمعه ۲۸ دی موکول شده است.
پیش از این قرار بود که رایگیری در مورد توافق آتشبس روز پنجشنبه انجام شود.
نخستوزیر اسرائیل در سخنانش به رغم متهم کردن حماس به ایجاد بحران در آخرین دقایق، نگفت که این گروه کدام بخش از توافق را نقض کرده است.
سخنان آقای نتانیاهو پس از آن ابراز شد که بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی و رهبر یکی از احزاب حاضر در کابینه ائتلافی اسرائیل، ضمن تکرار مخالفت خود با این توافق گفت که ادامه عضویت حزبش در دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو به ادامه جنگ و شکست کامل نظامی حماس بستگی دارد.
در همین ارتباط، آسوشیتدپرس نوشت که هنوز مشخص نیست آیا اظهارات نتانیاهو صرفاً تلاش او برای حفظ دولت ائتلافیآش است و یا اینکه توافق آتشبس و آزادی گروگانها واقعا در معرض خطر قرار دارد.
در این حال، یکی از مقامات حماس به آسوشیتدپرس گفت که این گروه به توافق پایبند بوده است.
از سوی دیگر، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، روز پنجشنبه در سخنانی در واشنگتن
نسبت به اجرای توافق در روز یکشنبه ۳۰ دی ابراز اطمینان کرد.
این خبرگزاری در عین حال خبر داد که در پی حملات هوایی اسرائیل به غزه، دستکم ۷۲ تن کشته شدند.
اسرائیل در گذشته بارها حماس، گروه تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران، را به استفاده از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی متهم کرده است.
خبر توافق آتشبس در نوار غزه و آزادی گروگانهای اسیر در دست حماس روز چهارشنبه ۲۶ دی در شرایطی منتشر شد که خبرگزاری رویترز به نقل از مقامات آمریکایی نوشت این توافق پس از ۹۶ ساعت مذاکرات فشرده در دوحه، پایتخت قطر، به نتیجه رسید.
این توافق با وساطت دیپلماتهای آمریکایی، مصری و قطری صورت گرفت که توانستند اسرائیل و حماس را به نهایی کردن آن متقاعد کنند.
به گزارش رویترز، یکی از مقامات ارشد دولت جو بایدن، حضور استیو ویتکاف، نماینده دونالد ترامپ رئیس جمهوری منتخب آمریکا در امور خاورمیانه، را از عوامل اصلی دستیابی به این توافق اعلام کرد.
رهبری تیم مذاکره کننده آمریکا را رابرت مکگرک، نماینده جو بایدن در امور خاورمیانه، بر عهده داشت که از روز ۱۵ دی در منطقه بود و برای آنچه مقامات رسمی، آن را «توافقی بسیار پیچیده» خواندند، تلاش میکرد.
به گفته منابع آگاه، این توافق با هشدارهای مکرر دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب ایالات متحدخه، که گفته بود در صورت آزاد نشدن گروگانها پیش از مراسم تحلیف او در روز اول بهمن، «هزینه سنگینی» در خاورمیانه پرداخت خواهد شد، سرعت بیشتری گرفت.
به گفته یک مقام دولتی آمریکایی، این توافق، پس از ماهها مذاکرات پراکنده، پس از آنکه اسرائیل و گروه شبهنظامی حزبالله لبنان در ماه نوامبر بر سر آتشبس به توافق رسیدند، شتاب بیشتری گرفت و مذاکرات در ۹۶ ساعت منتهی به اعلام آتش بس به اوج خود رسید.
یک مانع اصلی در این مذاکرات، امتناع حماس از اعلام تعداد دقیق گروگانها و تعیین اینکه چه کسانی از گروگانها در مرحله اول توافق آزاد خواهند شد، بود.
در حمله ۱۵ مهر سال گذشته حماس به جنوب اسرائیل، بیش از ٢۵۰ تن از جمله سالخوردگان، زنان و کودکان به عنوان گروگان به غزه برده شدند. در این حمله همچنین ۱۲۰۰ تن کشته شدند که اکثر آنها غیرنظامی بودند.
بر اساس برآوردهای اسرائیل، هنوز ۹۴ تن از گروگانها در اسارت حماس هستند و دستکم ۳۴ تن از آنها جان خود را از دست دادهاند.
بر اساس این گزارش، در پایان سال میلادی گذشته، حماس با ارائه فهرست گروگانها موافقت کرد و این موضوع فرایند نهاییسازی توافق برای آزادی گروگانها در ازای زندانیان فلسطینی را تسریع کرد.
نکات اصلی این توافق، شامل شرایط آتشبس، روند آزادسازی گروگانها، تعداد زندانیان فلسطینی آزادشده و کمکهای بشردوستانه آینده به غزه بود.
حضور استیو ویتکاف در کنار رابرت مکگرک بهعنوان «یک همکاری مثمرثمر برای نهاییسازی جزئیات» توصیف شد.
آقای ویتکاف که سرمایهگذاری نزدیک به ترامپ است، با دیدار از اسرائیل، بنیامین نتانیاهو را برای پذیرش سریع توافق تحت فشار قرار داد.
تا ساعت ۳ صبح روز چهارشنبه، مذاکرات میان مکگرک، میانجیهای مصری و قطری و تیم اسرائیلی در طبقه دوم محل مذاکرات ادامه داشت، در حالی که نمایندگان حماس در طبقه پایین بودند.
ایالات متحده امیدوار است که اجرای این توافق از روز یکشنبه ۳۰ دی، یک روز قبل از آغاز دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ آغاز شود. این توافق شامل آتشبسی شش هفتهای، خروج تدریجی نیروهای اسرائیلی از غزه، آزادی گروگانهای حماس و آزادی زندانیان فلسطینی از سوی اسرائیل است.
همچنین، این توافق مقرر میکند که در طول دوره آتشبس، روزانه ۶۰۰ کامیون کمک بشردوستانه به غزه وارد شود.
به گفته وزارت بهداشت غزه که تحت کنترل حماس قرار دارد، جنگ اسرائیل در غزه تاکنون بیش از ۴۶ هزار کشته بر جای گذاشته و بحران انسانی شدیدی ایجاد کرده است.
مقامات حماس تفکیکی بین شبهنظامیان و غیرنظامیان قائل نمیشوند. این در شرایطی است که اسرائیل بارها حماس را متهم کرده است که از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی استفاده میکند.
ایالات متحده، اتحادیه اروپا، اسرائیل و شماری دیگر از کشورها و نهادهای بینالمللی حماس را یک گروه تروریستی قلمداد میکنند.