مرکز آمار در گزارشی از وضعیت هزینه و درآمد خانوارهای ایرانی نوشت که سهم بهداشت و درمان از سبد هزینه خانوار شهری در سال قبل، حدود ۹.۱ درصد بود که پس از هزینه‌های مسکن و سوخت، و هزینه‌های خوراکی و دخانی، در رتبه سوم قرار دارد.
براساس این گزارش، خانوارهای شهری ساکن استان‌های اصفهان، یزد، البرز، گلستان و مرکزی، به ترتیب، ۵ استان با بیش‌ترین هزینه بهداشت و درمان در سال گذشته بوده‌اند.
داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که خانوارهای شهری دارای تعداد اعضای ۱۰ تن و بیشتر، به‌طور متوسط، حدود ۱۶ میلیون تومان صرف هزینه‌های بهداشت و درمان خود کرده‌اند.
بر همین اساس، خانوارهای ۳ و ۴ نفره به طور متوسط ۱۳ میلیون تومان؛ خانوارهای ۵ و ۶ نفره حدود ۱۲ میلیون تومان؛ خانوارهای ۲ نفره به طور متوسط ۱۱ میلیون تومان و خانوار تک نفره به‌طور متوسط، هزینه‌ای معادل ۸ میلیون تومان برای بهداشت و درمان داشته‌اند.
این گزارش ابعاد قابل تامل زیادی دارد. برای مثال، آمارها نشان می‌دهد که خانوارهای شهری که فرد شاغلی ندارند، در سال ۱۴۰۱ به‌طور میانگین حدود ۱۰ میلیون تومان را صرف هزینه‌های بهداشت و درمان کرده‌اند.
در بخش دیگری از این گزارش تاکید شده است که خانوارهای شهری که حقوق‌بگیر عمومی هستند، نزدیک به دو برابر حقوق‌بگیر و کارمند مستقل برای بهداشت و درمان هزینه می‌کند.
خبرآنلاین در گزارشی ضمن بازتاب آمارهای منتشر شده تاکید کرد با مراجعه به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی می‌توان شاهد «هزینه‌های بالا بهبودی و درمان» بود.
این وب سایت نوشت که در چند سال اخیر، با افزایش نرخ تورم در ایران، هزینه‌های بهداشت و درمان نیز افزایش یافته است، به گونه‌ای که بسیاری از خانواده‌ها از پس پرداخت آن برنمی‌آیند.
آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که اختلاف طبقاتی در تامین سلامت جسمی نیز به بالاترین میزان خود رسیده است.
گزارش مرکز آمار، رتبه نخست در هزینه برای بهداشت و درمان را خانوارهای شهری گروه شغلی متخصصان علمی و فنی، با پرداخت هزینه متوسط ۲۳ میلیون تومانی اعلام کرده است و در رتبه دوم، خانوارهای گروه شغلی قانون‌گذاران، مقامات عالی رتبه و مدیران با پرداخت هزینه متوسط ۲۰ میلیون تومانی قرار گرفته‌اند.
در رتبه سوم نیز کارمندان امور اداری و دفتری، با پرداخت هزینه متوسط ۱۷ میلیون تومانی و در رتبه چهارم، خانوارهای گروه شغلی تکنیسین‌ها و دستیاران، با ۱۳ میلیون تومان قرار دارند.
گروه‌های شغلی متصدیان و مونتاژکاران و رانندگان وسایل نقلیه و نیز کارکنان خدماتی و فروشندگان، به طور میانگین، هزینه‌ای معادل ۱۲ میلیون تومان را صرف هزینه‌های بهداشت و درمان خود کرده و جایگاه‌های پنجم و ششم را به خود اختصاص داده اند.
برهمین اساس، خانوارهای گروه شغلی صنعت گران و کارکنان مشاغل مربوطه، هزینه‌ای معادل ۹ میلیون تومان را به طور میانگین صرف هزینه‌های بهداشت و درمان کرده‌اند و در جایگاه هفتم قرار گرفتند.
آمارها نشان می‌دهد گروه‌های شغلی کارگران ساده و کارکنان ماهر کشاورزی، جنگل داری و ماهیگیری، هزینه‌ای معادل ۸ میلیون تومان را به طور میانگین در سال ۱۴۰۱ صرف هزینه‌های بهداشت و درمان کرده‌اند و با پرداخت کمترین هزینه در جایگاه‌های هشتم و نهم قرار گرفتند.
متخصصان علمی و فنی هم ۲.۸ برابر کارکنان بخش کشاورزی، جنگل داری و ماهیگیری برای بهداشت و درمان در سال ۱۴۰۱ هزینه کرده‌اند.
شماری از تحلیل‌گران معتقدند اینکه پردرآمدها برای حفظ سلامت خود پول بیشتری خرج می‌کنند و کم‌درآمدها هزینه کمتری برای سلامت می‌پردازند، به دلیل تورم رکود و افت تولید و تداوم تحریم است.
مقامات وزارت بهداشت جمهوری اسلامی در تابستان ۱۴۰۱ بارها وعده داده بودند تا با اجرای طرح موسوم به «دارویار»، کمبود دارو پس از دو تا سه ماه به «حداقل» کاهش پیدا کند و قیمت داروها به سمت «واقعی شدن» برود. این وعده محقق نشد و علاوه افزایش قیمت بسیاری از داروها، برخی اقلام نیز کمیاب یا حتی نایاب شدند.
