یک اقتصاددان در ایران با استناد با آمارهای منتشر شده در مورد فقر در ایران معتقد است در خوشبینانهترین حالت، ۳۰ میلیون تن زیر خط مطلق فقر قرار دارند.
مرتضی افقه با اشاره به نیاز به پرداخت یارانه معیشتی به ۶۰ میلیون تن در دولت حسن روحانی، این موضوع را نشان دهنده عمق فقر و جمعیت نیازمند به دریافت یارانه معیشتی دانست.
این اقتصاددان به وب سایت تجارت نیوز گفت که ۳۰ میلیون تن، حداقل عددی است که می توان برای جامعه زیر خط مطلق فقر ارائه داد.
تجارت نیوز نیز در این رابطه نوشت: محسن پیرهادی، نایب رئیس کمیسون تلفیق برنامه هفتم در مجلس شورای اسلامی، گفته که جمعیت زیر خط فقر مطلق در ایران به مرز ۲۸ میلیون تن رسیده و فرشاد مومنی، اقتصاددان و رئیس موسسه دین و اقتصاد، نیز عنوان کرده که از هر سه ایرانی، یک تن در فقر مطلق به سر میبرد.
روند رو به رشد فقر در ایران طی سالیان اخیر به گونهای بوده است که بخش عظیمی از جامعه نیازمند دریافت یارانه معیشتی شدهاند و در نتیجه گسترش اعتراض های صنفی، دولت ابراهیم رئیسی در اقدامی اعلام کرد که پرداخت یارانه معیشتی در غالب کوپن الکترونیک به دهکهای بیشتری تعلق خواهد گرفت.
در این ارتباط، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی روز ۱۸ مهر از آغاز پرداخت یارانه تشویقی در قالب کالابرگ برای دو دهک ۶ و ۷ خبر داد.
به گزارش خبرگزاری فارس، صولت مرتضوی گفت: این دو دهک درآمدی مشمول یارانه تشویقی و مضاعف ۱۲۰ هزار تومان در طرح کالابرگ الکترونیکی شدند.
فقر اما ابعاد مختلف و تبعات بیشتری را در پی داشته است، به گونهای که وحید محمودی، اقتصاددان در ایران، روز سه شنبه ۲۵ مهر، در مصاحبه با روزنامه دنیای اقتصاد گفته است مطالعات مختلف از ۳۰ تا ۵۰ درصد جمعیت کشور را درگیر فقر مطلق میدانند.
آقای محمودی به نوع دیگری از فقر اشاره کرده و معیارهایی ابعاد درآمدی و غیردرآمدی نظیر آموزش، سلامت و... را نیز مهم دانسته است.
این استاد اقتصاد، واژهای به نام «فقر زمانی» را در کنار «فقر درآمدی» قرار داده و گفته است سرپرست خانوار برای جبران تورم، شروع به زمانفروشی کرده و عملا به جای استاندارد ۸ ساعت در روز، ۱۲ساعت و حتی تا ۲۰ ساعت در روز، زمان خود را به کار اختصاص داده است.
به گفته وی، ۵۴ درصد معلمان و ۶۰ درصد کادر درمان دچار فقر زمانی هستند.
روزنامه هممیهن نیز روز سه شنبه در یادداشتی تاکید کرد که فقر دارو در کنار فقر غذایی دامن جامعه را گرفته است و این موضوع در استانه تبدیل شدن به یک بحران است.
یادداشت نویس این روزنامه تاکید کرد که «ما در کنار کاهش درآمد و افزایش بسیار زیاد هزینههای خوراکی با یک وضعیت نامناسب در تامین غذای مردم مواجهیم» و « تحمل چنین وضعی برای شهروند ایرانی بسیار سخت و غیرقابلتحمل است.»
تاثیر فقر در لایههای مختلف جمعیتی قابل مشاهده است، به طوری که بر اساس اعلام مرکز آمار جمهوری اسلامی، دست کم «۵۵۶ هزار نوجوان» ایرانی قبل از ورود به مقطع دبیرستان، به دلایلی که اصلیترین آن، «فقر و محرومیت» است، مجبور به «ترک تحصیل» میشوند.
گسترش فقر در ایران به یکی از موارد پذیرفته شده توسط مراجع حکومتی تبدیل شده است و دیگر هیچ مسئولی در پی انکار آن نیست و در رویکردی جدید تمام دستگاهها به دنبال قرائت خود از این اتفاق و پیامدهای آن هستند.
در همین ارتباط، در خرداد سال جاری، مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی از تشدید فقر طی یک دهه گذشته خبر داد و نوشت که «فقر» دیگر فقط مشمول «خانوارهای کمتوان» نیست.
بر اساس اعلام این مرکز، طبقه متوسط بهقدری ناتوان شدهاند که با «یک شوک هزینهای» نظیر افزایش شدید قیمت اجاره یا هزینههای یک بیماری به زیر خط فقر منتقل میشوند.
در این گزارش تاکید شده است که در سالهای اخیر جمعیت زیر خط فقر رشد کرده و «یکسوم جمعیت زیر خط فقر قرار دارند»، اما خانوارهای بالای خط فقر، به لحاظ رفاهی و درآمدی نیز تفاوت قابل توجهی با خانوارهای زیر خط فقر ندارند و در عمل، طبقه متوسط فاصلهای با فقیر شدن ندارد.
فقر یک پیامد تلخ به نام خودکشی نیز دارد؛ اتفاقی که صبا آلاله، روانشناس اجتماعی، در گفتگو با بخش فارسی صدای آمریکا، در پاسخ به این پرسش که شرایط اقتصادی تا چه اندازه میتواند انگیزه خودکشی را در ردههای مختلف سنی تقویت کند، گفته است: «یکی از عوامل بسیار مهم زیرساختی در خودکشی نوجوانان و جوانان و گاهی اوقات، کودکان، فقر است؛ عاملی که سلامت روان و جسم را توامان درگیر خود میکند و به خطر میاندازد.»
روزنامه اعتماد در شهریور امسال در گزارشی به موضوع «خودکشی» در ایران پرداخت و نوشت که در «سرچ» کلمه خودکشی، ایلام در رتبه اول، و استانهای کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه و همدان در رتبههای بعدی قرار دارند و تهران رتبه ۲۴ «سرچ کلمه خودکشی» را به خود اختصاص داده است.