روزنامه اعتماد روز شنبه هشتم مهر، در گزارشی از «رواج خودکشی در ساختمانهای مسکن مهر در جنوب غرب تهران» خبر داد.
آنگونه که اعتماد نوشته است، در این منطقه که به «ارتفاعات کوزو» شهرت دارد، چند مورد خودکشی گزارش شده که قربانیان، در فاصله سنی ۱۳ تا ۱۹ سال، با انگیزههای مختلف در بلندای یک ساختمان ۱۶ طبقه میایستند و با جیغی محو به زندگی خود پایان میدهند.
هانیه، یاشار و مبینا نامهایی هستند که پزشکی قانونی در گواهی مرگ آنها علت مرگ را «خودکشی و سقوط از ارتفاع» قید کرده است.
اعتماد در این گزارش، یکی از فاکتورهای شناختهشده خودکشی را مشکلات اقتصادی عنوان کرده است. شرایط اقتصادی و اجتماعی، حاشیهنشینی و بافت شهری که در سالهای اخیر تحتتاثیر وضعیت اقتصادی و بالا رفتن هزینههای زندگی تغییراتی به خود دیده، از عوامل خودکشی عنوان شده است.
شماری از کارشناسان بر این باور هستند با تشدید بحران اقتصادی و به خطر افتادن معیشت خانوارها، خودکشی در ایران شتاب بیشتری به خود گرفته است. آنها در این ارتباط، به انتشار اخبار مربوط به خودکشی کارگران اخراجی و یا دارای مشکلات معیشتی در ماههای اخیر اشاره میکنند.
صبا آلاله، روانشناس اجتماعی، در گفتگو با بخش فارسی صدای آمریکا، در پاسخ به این پرسش که شرایط اقتصادی تا چه اندازه میتواند انگیزه خودکشی را در ردههای مختلف سنی تقویت کند، گفت: «یکی از عوامل بسیار مهم زیرساختی در خودکشی نوجوانان و جوانان و گاهی اوقات، کودکان، فقر است؛ عاملی که سلامت روان و جسم را توامان درگیر خود میکند و به خطر میاندازد»
خانم آلاله در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به چگونگی این تاثیر افزود: «زمانی که کودکی در فقر قرار میگیرد، آشفتگی در خانواده افزایش پیدا میکند.»
او اضافه کرد: «آشفتگی یکی از پیش زمینههایی است که باعث افزایش خشونت میشود و زمانی که این دو با یکدیگر پیوند میخورند، کودک به سمت انزوای خانوادگی پیش میرود و امکان گفتگو و ارتباط با افراد امن خانواده را از دست میدهد.»
به گفته این روانشناس اجتماعی، کودکان وقتی به این مرحله از انزوا میرسند، «فقدان روابط میان همسالان» را تجربه میکنند.
وی گفت: «از سوی دیگر، فقر، شخص را از سلامت و بهداشت جسم و روان بیبهره خواهد کرد و او تغذیه مناسب نخواهد داشت و آموزش با کیفیت به واسطه همین عامل فقر از این شخص سلب خواهد شد و همین موارد، موجب از دست رفتن عزت نفس و خود ارزشمندی به خصوص در ردههای سنی پایین درگیر می شود.»
صبا آلاله بر این اعتثاد است که «این دو عنصر هستند که کودکان و نوجوانان به آن نیاز دارند و زمانی که این دو آسیب میبینند، احساس درماندگی، نا امنی، خود کمبینی و اضطراب برای این گروه از جامعه به مراتب بیشتر دیده میشود.»
روزنامه اعتماد حدود سه هفته قبل هم در گزارشی به موضوع «خودکشی» در ایران پرداخت و نوشت که در «سرچ» کلمه خودکشی، ایلام در رتبه اول، و استانهای کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه و همدان در رتبههای بعدی قرار دارند و تهران رتبه ۲۴ «سرچ کلمه خودکشی» را به خود اختصاص داده است.
اعتماد به تازگی اشاره کرده که آمار خودکشی از آن دسته آمارهایی است که از سال ۱۳۹۹ در ایران منتشر نشده است.
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، چندی پیش در مورد انتشار نیافتن برخی از آمارها گفته بود که انتشار برخی از آمارها به دستور نهادهای امنیتی ممنوع شده است؛ رویکردی که به نظر میرسد در تمامی حوزهها از جمله حوزه اجتماعی نیز دنبال میشود.