سازمان دیده‌بان حقوق بشر در گزارش تازه‌ای که روز سه‌شنبه ۵ اردیبهشت منتشر کرد، از وضعیت کودکان بازداشتی نوشت و تاکید کرد که نیروهای امنیتی ایران که اعتراضات گسترده را سرکوب می‌کنند، کودکان را به طور «غیرقانونی» کشته، شکنجه و مورد تعرض جنسی و ناپدیدسازی قرار داده‌اند.
این نهاد حقوق بشری تاکید کرده است که مقامات ایرانی همچنین کودکان را «بر خلاف حفاظت‌های حقوقی کودکان» تحت بازداشت، بازجویی، و پیگرد قرار داده‌اند، و قضات خانواده کودکان را از به کارگیری وکلای منتخب خود برای دفاع از آنها باز داشته‌اند، کودکان را با اتهامات مبهم محکوم کرده‌اند، و آنها را خارج از دادگاه‌های نوجوانان مورد محاکمه قرار داده‌اند که «اختیار منحصر به فرد قضایی در حوزه کودکان را دارا هستند.»
بر اساس این گزارش دانش آموزانی که آزاد شده‌اند از بازگشت به مدرسه منع شده و یا دریافت خدمات رفاه اجتماعی خانواده‌های آنها را قطع شده است.
در بیانیه منتشر شده، به نقل از تارا سپهری فر، پژوهشگر ارشد ایران در سازمان دیده‌بان حقوق بشر، آمده است: «رهبران ایران نیروهای امنیتی بی‌رحم خود را برای آزار جنسی و شکنجه کودکان آزاد گذاشته‌اند و کودکان را تحت محاکمه‌های نامنصفانه مضحک قرار داده‌اند.»
به گفته سپهری‌فر «در طول هفت ماه گذشته مقامات از اعمال قدرت تحمیلی حکومت برای ساکت کردن کودکان نیز ابایی نداشته‌اند.»
سازمان دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرده که در بازه زمانی سپتامبر ۲۰۲۲ تا فوریه ۲۰۲۳ [شهریور تا بهمن ۱۴۰۱] سوء استفاده علیه ۱۱ کودک را مورد بررسی قرار داده و جزئیات جدیدی در مورد دو مورد گزارش شده قبلی ثبت کرد.
دیده‌بان حقوق بشر توانسته این نکته را که نیروهای امنیتی دولتی با بستن چشم‌ها اقدام به شکنجه کودکان در بازداشت کرده‌اند مستند کند.
بر اساس مستندات این نهاد حقوق بشری یکی از اعضای خانواده یک نوجوان ۱۷ ساله گفته که «مقامات او را مورد ضرب و شتم و تجاوز جنسی قرار دادند» به طوری که «با کبودی بدن و خونریزی مقعد» مواجه شده است.
بر اساس این گزارش بازجوها پسر دیگری را «با فرو کردن سوزن زیر ناخن‌هایش» شکنجه کردند. یک نوجوان ۱۶ ساله نیز پس از ضرب و شتم، شوک الکتریکی و تجاوز جنسی، دو بار تلاش برای خودکشی داشته است.
در بخشی از این گزارش آمده که مقامات در ارائه خدمات پزشکی به کودکان مجروح شده، از جمله پسر ۱۳ ساله‌ای که دنده‌اش در جریان ضرب و شتم شکسته بود، کوتاهی کرده‌اند. مقامات همچنین اعضای خانواده کودکان را تهدید کردند که در مورد این آزارها سکوت کنند.
سازمان دیده‌بان حقوق بشر تاکید کرده است که این سوء استفاده‌ها با ده‌ها نمونه دیگر گزارش شده توسط فعالان و گروه‌های حقوقی مطابقت دارد.
بر اساس مستندات رسیده به دیده‌بان حقوق بشر در زاهدان دو برادر ۱۷ و ۱۹ ساله تحت شدیدترین بازجویی‌ها و شکنجه‌ها قرار دارند تا علیه پدر خود اعتراف کنند. گزارش‌های رسیده تایید کرده است که این دو برادر متاثر از برخوردهای جنسی و فشار شکنجه اقدام به خودکشی کرده‌اند که موفق نبوده است.
در گزارش دیگری که مستند شده یک دانش آموز دبیرستانی پس از بازداشت در ماه نوامبر مورد شکنجه‌های طولانی مدت با شوک الکتریکی و باتوم و شلاق قرار گرفته است.
دیده‌بان حقوق بشر در این گزارش موارد متعددی از دختران و پسرانی را ذکر کرده که مورد بازداشت و تجاوز و شکنجه قرار گرفته‌اند.
در ۲۹ اسفند سال گذشته نیز جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران در نشست شورای حقوق بشر در ژنو با اشاره به کشتن، زندانی کردن، ناپدیدسازی‌های اجباری، شکنجه، اذیت و آزار و تجاوز جنسی به معترضان از سوی نیروهای امنیتی گفته بود که جمهوری اسلامی ممکن است «جنایت علیه بشریت» مرتکب شده باشد.
به دلیل تداوم وخامت وضعیت حقوق بشر در ایران شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد روز سه‌شنبه ۱۵ فروردین قطعنامه تمدید ماموریت گزارشگر ویژه حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران را تصویب کرد.
پیش از آن و در آذر ماه سال گذشته نیز شورای حقوق بشر سازمان ملل به تشکیل یک کمیته حقیقت‌یاب جدید برای انجام تحقیقات در مورد گزارش‌های نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران رای مثبت داد.
این نخستین باری است که از انقلاب ۵۷ تا کنون کمیته‌ای این چنین برای بررسی موارد نقض حقوق بشر در ایران تشکیل می‌شود.
در اسفند ماه سال گذشته و همزمان با انتشار گزارش سالانه وزارت امور خارجه آمریکا در مورد حقوق بشر، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در سخنانی با اشاره به «مرگ غم‌انگیز» مهسا (ژینا) امینی گفت سرکوب اعتراضات ناشی از این حادثه توسط جمهوری اسلامی به کشته‌شدن صدها معترض مسالمت‌جو از جمله ده‌ها کودک منجر شد.
به گفته آنتونی بلینکن، نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در جریان بازداشت خودسرانه هزاران معترض به «شکنجه و خشونت مبتنی بر جنسیت» متوسل شدند.
سازمان حقوق‌بشری عفو بین‌الملل نیز اسفند گذشته با انتشار گزارشی اعلام کرد مستنداتی به دست آورده است که نشان می‌دهد کودکان معترض بازداشت‌شده در ایران تحت سرکوب و آزار وحشیانه، از جمله شوک الکتریکی و خشونت جنسی، قرار گرفته‌اند.
رها بحرینی، مسئول بخش ایران در سازمان عفو بین‌الملل، پس از انتشار آن گزارش به صدای آمریکا گفت که یافته‌های این سازمان در رابطه با اعمال «بی‌رحمانه و هولناک» جمهوری اسلامی علیه کودکان در بازداشت‌گاه‌ها و زندان را نشان‌دهنده استفاده «سازمان‌یافته و گسترده» مقامات حکومت از شکنجه و آزار جنسی کودکان با هدف در هم شکستن روحیه آنها دانست. او همچنین گفت که این موارد تنها «نوک کوه یخ شکنجه» در بازداشت‌گاه‌های جمهوری اسلامی است.
