لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
چهارشنبه ۷ آذر ۱۴۰۳ ایران ۱۶:۴۰

واکنش روزنامه‌های ایران به ماجرای زندان اوین؛ از «توطئه» و «خرابکاری»، تا بی‌توجهی به جان زندانیان


زندان اوین تهران شامگاه بیست و سوم مهرماه دچار آتش‌سوزی در چندین بخش شد
زندان اوین تهران شامگاه بیست و سوم مهرماه دچار آتش‌سوزی در چندین بخش شد

یک روز پس از آتش‌سوزی در زندان اوین تهران، برخی از روزنامه‌های ایران این سوژه را در تیتر نخست خود بازتاب دادند و توجه ویژه‌ای به آن شب پر التهاب پایتخت نشان دادند. در مقابل برخی دیگر از روزنامه‌ها این موضوع را در حد تیتری کوچک و یا ارجاع به صفحات میانی، تقلیل دادند. البته رویکردها به این سوژه در روزنامه‌های ایران با توجه به گرایش سیاسی روزنامه‌ها، متفاوت بود.

روزنامه «کیهان» چاپ تهران که زیر نظر نماینده مستقیم علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی اداره می‌شود، از جمله رسانه‌هایی بود که با کم اهمیت جلوه دادن این رویداد مرگبار، مطلب مربوط به آن را در گوشه سمت راست صفحه نخست و با تیتری کلی از «توضیحات قوه قضائیه» بازتاب داد.

اما در مقابل روزنامه‌هایی همچون «جوان» وابسته به سپاه پاسدارن و «وطن امروز» نزدیک به جبهه پایداری، با اختصاص تصویر یک یا تیتر یک خود به این حادثه، آن را «توطئه»، «خرابکاری» یا «گاف» از سوی «دشمن» عنوان کردند.

رسانه‌های ایران و کاربران شبکه‌های اجتماعی شامگاه شنبه بیست و سوم مهرماه، خبر از بروز حریق در بخش‌های مختلف زندان اوین و شنیده شدن صدای شلیک گلوله و انفجار دادند. مسئولان قوه قضائیه جمهوری اسلامی تا روز دوشنبه، در اطلاع‌رسانی قطره‌چکانی، مجموعا تاکنون مرگ ۸ شهروند محبوس در این زندان را تایید کرده‌اند. این در حالی است که برخی منابع داخل زندان، همان ابتدا از کشته شدن دست‌کم ۱۵ نفر نیز خبر داده بودند.

در این میان، روزنامه «فرهیختگان» متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی، با انتخاب تیتر «اوین، خباثت براندازها و بحران روایت» در پایین صفحه نخست خود، از پوشش لحظه‌ای اخبار این واقعه پر تلفات توسط رسانه‌های خارج از ایران و واکنش شبانه شهروندان و کاربران شبکه‌های اجتماعی گلایه کرد.

از سوی دیگر، روزنامه «جام جم» متعلق به صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران با انتخاب تیتر «ناگفته‌های آشوب اوین» در گوشه سمت راست و پایین صفحه نخست، روتیتر «۴ سارق در جریان درگیری و آتش‌سوزی زندان جان باختند» انتخاب کرده تا پیش از آنکه هنوز ابعادی از ماجرا مشخص شده باشد، از همان ابتدا القا کند آنها که کشته شده‌اند صرفا «سارقانی» بوده‌اند که «درگیر» شده‌اند، بدون توجه به حقوق شهروندی و اولیه‌ای که داشته‌اند.

در ادامه روزنامه دولتی «ایران» نیز تیتر «شکست پروژه اوین» را به همراه عکسی بزرگ از یک بند زندان که آثاری از آتش‌سوزی ندارد و فقط پتوهایی در راهروی آن افتاده، منتشر و تلاش کرده آن را یک «شورش» برنامه‌ریزی شده بدون هیچ اشاره‌ای به «مسئولیت مقامات دولتی و حکومتی در تامین جان زندانیان» بداند.

برخی روزنامه‌ها همچون «همشهری» متعلق به شهرداری تهران و یا «آفتاب یزد» و «آرمان ملی» نزدیک به جناح اصلاح‌طلب حاکمیت ایران نیز با در اختیار قرار دادن تیترهای سه و یا چهار خود به این واقعه و استفاده از کلماتی خنثی، سعی کرده‌اند اهمیت آن را در سطح ملی نبینند و بیشتر یک حادثه عنوان کنند تا رویدادی خاص.

روزنامه «مردمسالاری» متعلق به حزب مردمسالاری اما سعی کرده کمی تحلیلی‌تر به موضوع بپردازد و با انتخاب تیتر دوم صفحه نخست خود با عنوان «جزئیات یک شب پر التهاب در اوین»، به بررسی «روایت‌های متفاوت رسانه‌های رسمی» از دومین حادثه زندان‌ها در هفته‌های اخیر پرداخته است.

واکنش‌های جهانی به آتش‌سوزی در اوین نیز بسیار بود. کارین ژان پی‌یر، سخنگوی کاخ سفید درباره آن گفته است: «ما در حال همکاری با شرکای خود هستیم که شهروندان بسیاری از آنان در اوین در بازداشت به سر می‌برند تا مسئولیت ایران را در قبال شهروندانی که به ناحق بازداشت شده‌اند به ایران یادآوری کنیم.»

همچنین ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز با تأکید بر این که «گزارش‌های زندان اوین را با فوریت دنبال می‌کنیم» اضافه کرده است: «ما با سوئیس به عنوان حافظ منافع خود در ایران در تماس هستیم. ایران مسئولیت کامل شهروندان ما را که به ناحق بازداشت شده‌اند به عهده دارد و باید فورا آزاد شوند.»

XS
SM
MD
LG