Državna izborna komisija (DIK) u ponedeljak veče je utvrdila privremene rezlutate predsjedničkih izbora u Crnoj Gori, prema kojima u drugi krug ulaze kandidati Demokratske partije socijalista (DPS) Milo Đukanović i Evrope sad Jakov Milatović.
Prema privremenim rezultatima izbora , u prvom krugu predsjedničkih izbora Đukanović je osvojio 119.673 glasova odnosno 35.37 odsto, dok je Milatović osvojio 97.858 glasova odnosno 28.92 odsto.
Kandidat Demokratskog fronta Andrija Mandić osvojio je 65.385 glasova odnosno 19.32 odsto, a Demokrata Aleksa Bečić 37.522 glasa ili 11.1 odsto.
Ostale glasove podijelili su kandidatkinja Socijaldemokratske partije (SDP) Draginja Vuksanović Stanković sa 10.699 glasova ili 3.15 odsto, lider Ujedinjene Crne Gore Goran Danilović sa 4.659 glasova ili 1.37 odsto i influenser Jovan Radulović sa 2.574 glasa ili 0.76 odsto.
Posmatračka misija OEBS-a, Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope (PSSE) i Evropskog parlamenta ocijenila je da su izbori bili konkurentni i da su protekli u mirnoj atmosferi, ali i naglasili da postoje brojne praznine i nejasnoće u oblastima od izbornog zakonodavstva do finansiranja kampanja koje podrivaju njegovu djelotvornost, te da su potrebne reforme.
"Bilo je dobro vidjeti kako se ovi konkurentni izbori održavaju u mirnoj atmosferi," rekao je Tomaš Mesarić, šef Misije za posmatranje izbora ODIHR-a, koji je dodao da i dalje postoje brojne praznine i nejasnoće u zakonu.
Posmatrači su ocijenili da to “omogućava nadležnima da donose proizvoljne odluke i učesnicima da zaobilaze pravila”, te da su to “problemi koje je potrebno hitno riješiti”.
Prema njihovoj ocjeni, izbori su održani u toku institucionalne krize i političkog ćorsokaka, što je dovelo do raspisivanja prijevremenih parlamentarnih izbora svega tri dana prije predsjedničkih izbora.
"Dok su organi za sprovođenje izbora efikasno upravljali pripremama i generalno ispoštovali zakonske rokove, većina članova Državne izborne komisije glasala je po političkim linijama o ključnim odlukama, uključujući o podobnosti kandidata, umanjujući povjerenje javnosti”, navodi se u izvještaju.
Pored toga, međunarodni posmatrači naveli su da je “nedostatak funkcionalnog Ustavnog suda uoči izbora ostavio niz ključnih pitanja bez sudskog razmatranja”.
“Šta god da bude ishod izbora, novoizabrani predsjednik će morati lojalno sarađivati sa Skupštinom kako bi se osiguralo glatko funkcionisanje državnih institucija," izjavio je Džo O’Rajli, šef delegacije PSSE, koji je dodao da donosioci političkih odluka moraju preduzeti niz reformi, počevši od izbornog zakona.
Posmatrači su ocijenili da je, dok je ton kampanje uoči izbora bio uglavnom neutralan, primijećen zapaljivi govor, a bilo je i izolovanih incidenata nasilja i uznemiravanja, kao i zabrinutosti oko potencijalne upotrebe državnih mreža tokom kampanje.
Oni su ocijenili da su žene nedovoljno zastupljene u političkom životu, te da je jedina kandidatkinja za predsjednicu pod policijskom zaštitom, a dobijala je i prijetnje preko društvenih mreža.
Šef misije Evropskog parlamenta (EP) Tonino Picula kazao je da se Crna Gora, kao kandidat za članstvo u Evropskoj uniji (EU), visoko pozicionira na spisku prioriteta EP u oblasti spoljne politike.
„Radili smo na tome da u stvarnost pretočimo želju Crne Gore da se pridruži u EU, zato smo i posmatrali izbore“, rekao je Picula.
Prema njegovim riječima, vladavina prava, suzbijanje korupcije i sveobuhvatne izborne reforme su ono na čemu treba da se radi u Crnoj Gori.
„Crna Gora pripada porodici demokratskih nacija evrope, demokratska tranzicija je preduslov za napredak” rekao je i pohvalio Crnu Goru “jer je saveznik EU u međunarodnoj areni, u smislu agresije Rusije na Ukrajinu“, poručujući da EU i Crna Gora moraju stvarati snažnije veze, te da izborni okvir u Crnoj Gori treba “sveobuhvatno reformisati”.
On je rekao predizborne kampanje predsjedničkih kandidata nijesu pogoršavale podjele uoči prvog kruga, ali da je “uloga Pravoslavne crkve nešto što je bio predmet bojazni naših sagovornika“.
Posmatrači su zaključili da se nadaju da će i drugi krug izbora proteći u mirnoj atmosferi.
