U Crnoj Gori se od 2011., prema istraživanju Centra za demokratiju i ljudska prava (CEDEM), za više od 26 odsto smanjio broj građana koji smatraju da se zemlja kreće pravim putem, a procenat onih koji kažu da se zemlja kreće pogrešnim smjerom povećan je skoro 30 odsto.
CEDEM je u ponedjeljak objavio analizu ”Gdje je crnogorsko društvo 16 godina od obnove državne nezavisnosti?“
U analizi te NVO navedeno je, takođe, da “nalazi u vezi sa partijskim preferencijama pokazuju da, kumulativno posmatrano, DPS danas ima oko deset procenata manje glasova nego što je to bio slučaj u prvom istraživanju obavljenom 2007.”
Istovremeno, prema istoj analizi, “prosrpske partije su ojačale oko sedam odsto, a građanske partije takođe bilježe rast oko šest procenata, dok je referentna rastuća vrijednost za manjinske partije nešto preko tri procenta”.
Prema analizi CEDEM-a broj apstinenata se smanjio za više od šest odsto.
„Drugim riječima, trend jednostavno ukazuje na volatilnost koja se može iskazati na sledeći način: deset odsto glasača DPS-a su „prešli“ u građanske i manjinske partija, a šest odsto apstinenata su postali glasači prosrpskih partija“, kazali su iz CEDEM-a.
Stav o Evropskoj uniji
Kada je posrijedi stav o EU integraciji, analiza CEDEM-a pokazuje “stabilnu i snažnu podršku EU integracijama među glasačima DPS-a, manjinskih i građanskih partija”.
“Sa druge strane, imamo blagi pad podrške među apstinentima i značajan pad podrške među prosrpskim glasačima, i sve to, naravno, ako se uporedi prvi i poslednji talas istraživanja. No, valja primetiti da ova mjerena vrijednost, bez obzira na poslednji regresivni talas, ukazuje na to da je preko 20 odsto veći broj prosrpskih glasača koji podržavaju EU u odnosu na avgust 2020. godine. Drugim riječima, među prosrpskim glasačima nakon pada DPS-a je značajno povećana podrška EU integraciji”, navedeno je u analizi CEDEM-a.
Rast podrške za NATO
Iz CEDEM-a, takođe, navode i da podrška NATO bilježi povećanje podrške, pa je danas 13 odsto više onih koji podržavaju Alijansu nego 2007. godine kad je CEDEM radio istraživanje”. Kada je riječ o NATO integracijama, podrška je značajno povećana u prethodnih 15 godina.
Broj onih koji su protiv NATO je smanjen za oko tri odsto, ali je zato značajno smanjen i broj onih koji nemaju stav.
Podaci pokazuju da je “nakon izbora u avgustu 2020. godine, značajno povećan rast podrške NATO-u, i to ako se uporede izbori u 2020. godini i mjerene vrednosti sa kraja 2021. godine, govorimo o rastu podrške od oko 20 odsto”, navode iz CEDEM i dodaju:
“Ukoliko analiziramo trend u odnosu na partijsku preferenciju, podrška NATO je danas u odnosu na prvo istraživanje obavljeno 2007. godine značajno povećana među glasačima DPS-a, glasačima građanskih i manjinskih partija, te među apstinentima. Sa druge strane, podrška je smanjena za preko osam odsto među glasačima prosrpskih partija “, navedeno je u istraživanju.
Vjerska pripadnost
CEDEM je dao i pregled pripadnosti crkvama/konfesijama kroz vrijeme.
“Podatak jednostavno ukazuje da je procenat onih koji su islamske i katoličke vjeroispovijesti stabilan, dok se kumulativno linearno povećavao broj onih koji kažu da pripadaju Srpskoj pravoslanoj crkvi i smanjivao broj onih koji kažu da pripadaju Crnogorskoj pravoslavnoj crkvi . Podatak jednostavno ukazuje da se u pravoslavnom korpusu procenat onih koji kažu da pripadaju SPC povećao 20 procenata, dok se za referentni procenat smanjio procenat onih koji kažu da pripadaju CPC. Drugim riječima, SPC je vremenom dobijala na snazi”, pokazala je analiza CEDEM-a.
Vanjska politika
Kada je riječ o prioritetima vanjske politike, podaci ukazuju na to da je “zapadna orijentacija u Crnoj Gori dominantna u odnosu na nezapadnu - više nego dva puta je više građana koji su zapadno orijentisani, u odnosu na one koji su nezapadno orijentisani”.
Iz CEDEM-a su naveli da je analiza dio projekta “Vox Populi – Implementation of better choices”, koji je podržalo Ministarstvo spoljnih poslova Republike Italije u okviru poziva “Bando Balcani”.
