U Crnoj Gori su u nedelju održani lokalni izbori u 14 opština, među kojima je i glavni grad Podgorica.
U Podgorici, najviše glasova osvojila je koalicija okupljena oko Demokratske partije socijalista (DPS), ali nedovoljno da formira vlast.
Većinu u glavnom gradu imaju stranke koje su pobijedile na parlamentarnim izborima 2020. godine, uz pokret "Evropa sad" koji predvode Jakov Milatović i Milojko Spajić, bivši ministri u vladi Zdravka Krivokapića kojoj je izglasano nepovjerenje u februaru 2022.
Podaci Centra za demokratsku tranziciju (CDT), na obrađenih 100 odsto uzorka, pokazuju da je u Podgorici Pokret "Svi za naš grad" predvođen DPS-om osvojio 38.1 odsto, Pokret "Evropa sad"- 21.7 odsto, a DF-ova lista "Za budućnost Podgorice" 18.2 odsto.
Lista predvođena pokretom URA "Može Podgorica, ovo je naš grad osvojila je 6.4 odsto, pokret Preokret 1.8 odsto, Idemo ljudi predvođena Demokratama 10,8 odsto, SNP 2.8 odsto i "Svetosavska" 0.2 odsto.
Očekuje se da CDT objavi i preliminarne rezultate u ostalim opštinama. Prema podacima nekih od partija, pobjednici izbora 2020. osvojili su većinu u 10 od 14 opština, dok je koalicija predvođena DPS-om pobijedila u Bijelom Polju, Baru i Plavu. U Rožajama će vlast vršiti Bošnjačka stranka.
Lider Demokratskog fronta, Andrija Mandić rekao je na konferenciji za medije da je “velika istorijska pravda da upravo DF saopšti da je sa DPS-om u Crnoj Gori završeno za sva vremena”. On je rekao da ta koalicije ima apsolutnu vlast u Budvi i Zeti, te da očekuje da će nakon prebrojavanja glasova imati natpolovičnu većinu i u Pljevljima.
Lider pokreta Evropa sad Jakov Milatović, na konferenciju za medije rekao je “srećna vam sloboda” I zahvalio biračima što su prepoznali rezultate i program razvoja grada koji su im predstavili.
“Hvala što ste prepoznali pobjednički tim… poštenih, ostvarenih, zvanih i pristojnih ljudi koji će od Podgorice da naprave čudo u kojem ljudi žive a ne preživljavaju”, rekao je Milatović.
On je dodao da vjerujem da će se“sa koalicionim partnerima vrlo brzo dogovoriti o budućoj koalicionoj vlasti u Podgorici, kako bismo što prije od Podgorice napravili jedno bolje i pravednije mjesto za život svih njenih građana i građanki”.
Nosilac liste DPS-a i partnera Svi za naš grad, Ivan Vuković, rekao je da “osvojiti gotovo 39 odsto gladova je u svakoj evropskoj demokratiji respektabilan rezultat”.
“Ja, kao nosilac liste, i svi mi smo očekivali da će ljudi u političkom smislu drugačije vrednovati naš prethodni učinak i našu političku ponudu na ovim izborima”, rekao je Vuković i dodao da su oni “međutim, o tome dali svoj sud i sa tim nema polemike”.
On je naveo da hrabri to što je ideja građanske, evropske Podgorice, na ovim izborima dobila ubjedljivu podršku građana koji žive u njoj i da “u jednom velikom broju žele da Podgorica nastavi da se kreće ovim putem”.
“U tom smislu, ja prepoznajem potencijal za adekvatan politički odgovor u narednim danima u odnosu na ono što su očekivanja naših građana”, rekao je.
Evropa sad: Imamo gradonačelnike u Podgorici i Danilovgradu; Bešić: Treba sačekati
Generalni sekretar pokreta Evropa sad Boris Pejović saopštio je da će, na osnovu uzorka tog pokreta od 75 odsto obradjenog materijala, Podgorici novi gradonačelnik Podgorice biti nosilac njihove liste Jakov Milatović.
“Ovo je trend koji je veoma stabilan i ne očekujem apsolutno nikakve promjene tako da glavni grad već veceras zna ko će ga voditi u naredne četiri godine”, rekao je Pejović na konferenciji za medije.
On je rekao da će Evropa sad imati gradonačelnika i u Danilovgradu, a takodje i predsjednike Opštine u Tivtu I Žabljaku, gdje su dobar rezultat ostvarile liste koje je podržao taj pokret.
“Što se tiče Pljevalja i Kolašina, takodje DPS više nije na vlasti, a Evropa sad je dala značajan doprinos”, rekao je Pejović.
Analitičar Miloš Bešić rekao je za RTCG da “razumije euforiju” pokreta Evropa sad, navodeći da su “napravili jako dobar rezultat”.
“Mislim da ipak malo treba vremena da se sačeka da se formiraju opštinske vlasti, pa će se vidjeti ko će biti gradonačelnik. Znamo da u Crnoj Gori vrlo često onaj ko ima najmanje, ima gradonačelnika ili premijera”, rekao je Bešić i dodao da je “namjerno malo ironičan”.
Bešić je ocijenio da je “ključno to da se od parlamentarnih izbora 2020. trend erozije DPS-a očigledno nastavio”, te da se taj trend “nije dešavao otpočetka radikalno, ali se dešava sistematski”.
“Drugo, te promjene će da iznedre nove aktere kao što je Evropa sad, koji će očito da oboje političku scenu tako da ćemo imati nove igrače… I da će to negdje vrlo uticati ne samo na odnose politčkih aktera, nego na ukupna politička dešavanja u Crnoj Gori”, rekao je i dodao da sada “imamo novu političku konstalaciju, i definitivno DPS ne može biti zadovoljan rezultatima izbora”.
Velika izlaznost i manje nepravilnosti na lokalnim izborima
Birališta na lokalnim izborima u četrnaest crnogorskih opština, uključujući i Podgoricu zatvorena su u 20 sati, a posmatrači su saopštili da ih je obilježila velika izlaznost, posebno u sjevernim opštinama, dok je u glavnom gradu pravo glasa iskoristilo 69.3 odsto od upisanih 143 hiljade birača.
Centar za demokratsku tranziciju, čiji su posmatrači pratili izbore, saopštio je da je na parlamentarnim izborima 2020. u Podgorici glasalo 81.1 odsto birača, dok je na prethodnim lokalnim izborima glasalo 64.4 odsto birača.
U Bijelom Polju, prema podacima Opštinske izborne komisije, do 20 sati je glasalo 63 odsto glasača. U Kolašinu je, prema podacima izborne komisije u tom gradu, do 20 sati glasalo 75.27 odsto birača, a u Tivtu 64.74 odsto.
Izborni dan je protekao mirno, i pored toga što su posmatrači i partije učesnice izbora prijavili niz manjih nepravilosti, a najveće su zabilježene u sjevernoj opštini Šavnik, gdje je došlo do tenzija zbog pokušaja člana biračkog odbora da onemogući pojedinim biračima pravo na glasanje.
Politički analitičar Miloš Bešić rekao je gostujući u emisiji posvećenoj izborima na RTCG da je izborni dan protekao manje više mirno i da će rezultati izbora, osim u Šavniku, biti legitimni.
Na izborima u 14 opština učestvovalo je 100 izbornih lista, a u najvećem broju opština u koaliciji su nastupile stranke predvođene Demokratskom partijom socijalista, koje su na državnom nivou bile na vlasti do izbora 2020.
Na drugoj strani, rival im je bila grupa partija i koalicija pobjednica izbora 2020. koju na posebnim listama predvode Demokratski front, Demokratska Crna Gora, Ujedinjena reformska akcija (URA) premijera u tehničkom mandatu Dritana Abazovića, te novoformirani pokret Evropa sad.
Najviše birača - 143.523 bilo je u Podgorici, gdje je već preko dvije decenije na vlasti Demokratska partija socijalista Mila Đukanovića.
U glavnom gradu, koaliciju DPS-a i devet partija i organizacija iz procrnogorskog bloka kao i stranke nacionalnih manjina, Albanaca Bošnjaka i Roma, predvodio je aktuelni gradonačelnik Ivan Vuković.
Političke grupacije koje su na parlamentarnim izborima 2020. osvojile vlast, na lokalne izborima u glavnom gradu izašle su sa više izbornih lista i pet kandidata za gradonačelnika.
Listu Demokratskog fronta predvodila je bivša ministarka zdravlja u Vladi Zdravka Krivokapića Jelena Borovinić Bojović, Pokred Evropa sad takođe bivši ministar u Krivokapićevoj Vladi, Jakov Milatović, na čelu liste SNP-a bio je Nebojša Vuksanović, Demokratske Crne Gore Danilo Šaranović, dok Luka Rakčević iz pokreta URA premijera u tehničkom mandatu.
U izbornoj trci za prvog čovjeka Podgorice su još bili i Srđan Perić nosilac liste Preokret i Mirko Rmandić koji predvodi Svetosavsko srpsku listu.
Današnji izbori su i bili i prvi u novoformiranoj Opštini Zeta, koja se nalazi u blizini Podgorice, a formirana je nekoliko mjeseci prije ovih izbora. Izbori su održani i u Danilovgradu, Budvi, Baru, Tivtu, Žabljaku, Pljevljima, Bijelom Polju, Kolašinu, Plužinama, Rožajama, Plavu i Šavniku.
Od 14 opština u kojima su održani lokalni izbori, u devet je do sada na vlasti bila Demokratska partija socijalista.
Očekivanja kandidata nakon glasanja
Lider liste Pokret “Svi za naš GRAD – dr Ivan Vuković” nakon glasanja je kazao da je uvjeren u pobjedu liste koju predvodi.
“Nakon četiri godine predanog rada došlo je vrijeme da građani daju sud o kvalitetu našeg rada. Apsolutno sam siguran da će taj sud biti pozitivan, da ćemo mi danas pobijediti, odnosno da će i nakon 23.oktobra Podgorica nastaviti da se kreće ovim putem i da ćemo za četiri godine moći da konstatujemo da je Podgorica još bolje i ljepše mjesto. Ne želimo haos u Podgorici, ne želimo politiku mržnje, politiku podjela. Želimo mir, stabilnost, sigurnost. Pobijedićemo danas, kako niko u Podgorici ne bi izgubio", kazao je Vuković.
Liderka liste DF-a u Podgorici Jelena Borovinić Bojović , nakon glasanja, je kazala da je “danas veoma važan dan za Podgoricu, dan promjena”
“Dan kada ćemo konačno finalno da pošaljemo u prošlost korumpirani DPS režim”, navela je Borovinić Bojović.
Nosilac liste Pokreta Evropa sad! za Podgoricu Jakov Milatović kazao je, nakon što je glasao da očekuje da će “ovo biti još jedan dan pobjede demokratije u Podgorici i Crnoj Gori”.
“Mislim da će Evropa sad od sjutra da bude kjučni nosilac nove vlasti u Podgorici i brojnim drugim gradovima u Crnoj Gori i da će konačno Podgorica da bude slobodna”, naveo je Milatović nakon glasanja.
Luka Rakčević kandidat za gradonačelnika iz redova GP URA kaže da je “čitava jedna generacija, njegova generacija, svjedočila neodgovornoj vlasti u Podgorici”.
“Moralna je obaveza svih koji vole ovaj grad da izađu na izbore i zaokruže svoje favorite, da pomognu proces nužnih i potrebnih promjena u Podgorici. Vjerujem da večers slavimo veliku pobjedu u našem gradu, da slavimo oslobođenje našeg grada i da pišemo jednu od najljepših stranica istorije naše Podgorice”, rekao je Rakčević.
Nosilac liste "Preokret" Srđan Perić kazao je, nakon glasanja na lokalnim izborima u Podgorici da je “važno da građani glasaju na način koji je u njihvom interesu i zajednice u kojoj žive”.
“Vjerujem da ćemo ostvariti rezultat koji će osnažti Preokret ,prvo na samom njegovom političkom početku, a kasnije da će to dati jednu dodatnu političku vrijednost. Za Preokret je veoma važno da pokaže da je prisutan na političkoj sceni, da da dovoljno snažan impuls da mijenjamo ustaljene prakse”, kazao je Perić nakon glasanja.
Pojedini građani Podgorice, nakon glasanja, su kazali da očekuju promjene, očekuju bolji standard. Neki su, međutim zadovoljni trenutnom situacijom u glavnom gradu Crne Gore, a ima i onih koji ne vjeruju da bilo čija pobjeda može poboljšati trenutno stanje.