របាយការណ៍របស់ការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សដែលចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃពុធ សប្តាហ៍មុន ពណ៌នាអំពីសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាចាប់តាំងពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៧ រហូតដល់ការបោះឆ្នោតមូលដ្ឋានកាលពីខែមិថុនាកន្លងទៅ។ ការរកឃើញទាំងនេះបានលាតត្រដាងពីការបន្តធ្លាក់ចុះជាលំដាប់នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
អ្នកសរសេររបាយការណ៍នេះថ្លែងថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់កម្ពុជាកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់ ខណៈកម្ពុជាកំពុងត្រៀមលក្ខណៈសម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២៣។ ពួកគេថ្លែងថា អ្នកសារព័ត៌មានធ្វើការនៅកម្ពុជាសព្វថ្ងៃប្រឈមនឹងការយាយីនិងសម្ពាធ ពិសេសតាមរយៈប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ព្រហ្មទណ្ឌ។
អ្នកសារព័ត៌មាន៦៥នាក់ត្រូវបានសម្ភាសនិងស្ទង់មតិនៅក្នុងរបាយការណ៍នេះ។ អ្នកនាំពាក្យការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សលោក Jeremy Laurence បានប្រាប់ VOA ថា៨០ភាគរយនៃអ្នកដែលត្រូវបានស្ទង់មតិបានថ្លែងថា ពួកគេត្រូវបានឃ្លាំមើលនិងត្រូវបានរំខានក្នុងពេលបំពេញការងារ។
លោក Laurence ថ្លែងថា៖
«ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ អាជ្ញាធរនៅកម្ពុជាបានអនុម័តយ៉ាងសកម្មនូវច្បាប់ដែលរឹតត្បិតលំហស៊ីវិលជាទូទៅនៅកម្ពុជានិងពិសេសសេរីភាពសារព័ត៌មាន។ ច្បាប់និងឧបករណ៍ដទៃទៀតត្រូវបានយកមកប្រើប្រាស់ដើម្បីផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់អាជ្ញាធរក្នុងការចាប់ពិរុទ្ធនិងដាក់អ្នកសារព័ត៌មាននិងអ្នកផ្សេងទៀតក្រោមការឃ្លាំមើលនិងដើម្បីពង្រីកសមត្ថភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈតុលាការក្នុងការដាក់គោលដៅទៅលើអ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនិងសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ»។
ចាប់តាំងពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៧ លោក Laurence ថ្លែងថា ការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាបានចងក្រងឯកសារលើករណីអ្នកសារព័ត៌មាន២៣នាក់ដែលប្រឈមនឹងបទចោទព្រហ្មទណ្ឌពីបទផ្តល់ព័ត៌មានមិនពិត បរិហារកេរ្តិ៍ ឬញុះញង់ ដោយសារតែការងាររបស់ពួកគេ។
លោក Laurence បានថ្លែងថា៖
«អំណាចទូលំទូលាយក្នុងការរារាំងព័ត៌មាននិងផ្ដន្ទាទោសឧក្រិដ្ឋកម្មដែលមិនជាក់លាក់ អំណាចទាំងនោះគួរតែត្រូវបានដកចេញ។ អ្វីដែលខ្ញុំចង់សំដៅជាពិសេសនោះគឺច្បាប់ដែលត្រូវបានស្នើឡើងជុំវិញជំងឺកូវីដ១៩ និងអនុក្រឹត្យដែលត្រូវបានដាក់ចេញកាលពីដើមឆ្នាំនេះស្ដីពីការបង្កើតច្រកទ្វារអ៊ីនធឺណិតរបស់ពួកគេ»។
ច្បាប់ស្តីពីវិធានការកូវីដ១៩អាចឱ្យរដ្ឋាភិបាលដាក់ការរឹតត្បិតដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃជំងឺឆ្លងនេះ។ ច្បាប់នេះរួមបញ្ចូលការផាកពិន័យធ្ងន់ធ្ងរនិងជាប់ពន្ធនាគាររហូត២០ឆ្នាំ។ អ្នកសារព័ត៌មានដែលប្រឆាំងនឹងវិធានការនិងរាយការណ៍អំពីវិធានការនេះអាចឬត្រូវបានផាកពិន័យនិងផ្តន្ទាទោស។
អនុក្រឹត្យស្តីពីច្រកទ្វារអ៊ីនធើណិត ប្រសិនបើត្រូវបានអនុម័តអាចគ្រប់គ្រងចរាចរណ៍អ៊ីនធើណិតចេញចូលទាំងអស់នៅកម្ពុជា។ ក្រុមមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សព្រមានថា អនុក្រឹត្យនេះផ្តល់នូវសិទ្ធិអំណាចទូលំទូលាយដល់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការបិទខ្ទប់ព័ត៌មាននិងផ្តន្ទាទោសលើបទឧក្រិដ្ឋមិនជាក់លាក់។
ការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិបានបញ្ជូនសេចក្តីព្រាងរបាយការណ៍នេះទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដើម្បីសុំការបំភ្លឺកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា។ ការិយាល័យនេះបានឲ្យដឹងថា ការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលខ្លួនទទួលបានកាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកក្កដា ត្រូវបានដាក់បញ្ចូលក្នុងរបាយការណ៍នេះ។ អ្នកសរសេររបាយការណ៍មិនបានបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់ពីការកែប្រែណាមួយស្នើដោយអាជ្ញាធរកម្ពុជានោះទេ៕
ប្រែសម្រួលដោយអ្នកនាង ស្រេង លក្ខិណា
