តុលាការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបានបញ្ចប់សវនាការបណ្តឹងសាទុក្ខនៃសំណុំរឿង០០២/០១របស់មេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ដែលប្រឆាំងនឹងការសម្រេចរបស់តុលាការសាលាដំបូង ដែលបានកាត់ក្តី នួន ជា និង ខៀវ សំផន ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារមួយជីវិត កាលពីដើមខែសីហា ឆ្នាំ២០១៤ ក្រោមបទចោទប្រកាន់សហឧក្រិដ្ឋកម្មរួម សម្រាប់ការជម្លៀសប្រជាជន និងការសម្លាប់រង្គាល។
នួន ជា និង ខៀវ សំផន គឺជាមេដឹកនាំកំពូលពីរនាក់គត់ ដែលនៅរស់ ហើយត្រូវកាត់ទោសពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍។
ក្នុងសន្និសីទព័ត៌មាននៅចុងបញ្ចប់នៃសវនាការនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ព្រះរាជអាជ្ញាបានបង្ហាញសុទិដ្ឋិនិយមថា ចៅក្រមតុលាការកំពូលនឹងតម្កល់សាលក្រមរបស់សាលាដំបូងនៃតុលាការ ដែលមានការចូលរួមដោយអង្គការសហប្រជាជាតិនេះ។
អ្នកស្រី ជា លាង ព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានថា៖«ខ្ញុំជឿជាក់លើការសន្និដ្ឋានរបស់ខាងភាគីសហព្រះរាជអាជ្ញា ក្នុងការស្នើសុំឲ្យដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតនេះ»។
លោក Nicholas Koumjian ព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ បានពន្យល់ថា ឆ្លងកាត់ការដេញដោលរយៈពេលបីថ្ងៃនេះ លោកមានជំនឿថា ចៅក្រមតុលាការកំពូលនឹងធ្វើការសម្រេចដោយផ្អែកតាមភស្តុតាង និងទឡ្ហីករណ៍សម្រាប់បណ្តឹងឧទ្ធរណ៍របស់លោក ខៀវ សំផន។ លោកនិយាយថា សវនាការរបស់តុលាការកំពូលនេះគឺជាកិច្ចការប្រវត្តិសាស្ត្រ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តី លោក គង់ សំអុន មេធាវីរបស់លោក ខៀវ សំផន បាននិយាយថា ការសម្រេចរបស់តុលាការសាលាដំបូងមិនផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់កូនក្តីរបស់លោកទេ ព្រោះលោក ខៀវ សំផន មិនមានអំណាចធ្វើការសម្រេចចិត្តទេ ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ហើយលោកជាប្រមុខរដ្ឋមានតែឈ្មោះប៉ុណ្ណោះ។ លោក គង់ សំអុន បាននិយាយថា តុលាការគ្មានភស្តុតាងច្បាស់លាស់ដាក់បន្ទុកលោក ខៀវ សំផន ក្នុងសំណុំរឿង០០២/០១នេះទេ។
«ព្រះរាជអាជ្ញាក៏ដូចជាសាលាដំបូងមិនបានបង្ហាញឲ្យឃើញ ឬក៏ថាឲ្យលើសពីវិមតិសង្ស័យទៅលើបញ្ហាសកម្មភាពរបស់លោក ខៀវ សំផន ទាក់ទងទៅលើអំពើល្មើសទេ»។
រីឯមេធាវីរបស់ដើម្បីបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី រួមមានលោក ពេជ្រ អង្គ លោក ហុង គឹមសួន និងអ្នកស្រី Marie Guiraud បានបង្ហាញជំហរស្រដៀងគ្នានឹងភាគីព្រះរាជអាជ្ញាដែរ ដោយសង្ឃឹមថា សាលក្រមស្ថាពររបស់តុលាការនេះ នឹងជួយបន្ធូរបន្ថយការឈឺចាប់របស់ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី។
សវការបណ្តឹងសាទុក្ខនេះមិនមានការចូលរួមរបស់ នួន ជា មេដឹកនាំកំពូលទីពីររបស់ខ្មែរក្រហមបន្ទាប់ពី ប៉ុល ពត នោះទេ ដោយសារ នួន ជា បានបោះបង់សិទ្ធិការពារខ្លួន ក្រោយពីមិនបានសម្រេចបំណង ដែលបានទាមទារឲ្យលោក ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាឡើងតុលាការផ្តល់កសិណសាក្សីនោះ។
លោក Nichola Koumjian ពន្យល់ថា ការលះបង់សិទ្ធិរបស់ នួន ជា គឺជារឿងអភ័ព្វ ព្រោះពេលនេះជាឱកាសផ្លូវច្បាប់សម្រាប់ស្វែងរកយុត្តិធម៌។
លោកព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ Nichola Koumjian បន្ថែមថា ចៅក្រមភាគច្រើនសម្រេចចិត្តមិនកោះហៅលោក ហេង សំរិន ព្រោះភាគីចុងចោទគឺ នួន ជា គ្មានភស្តុងតាងរឹងមាំ ដើម្បីឲ្យតុលាការកោះហៅប្រធានកិត្តិយសគណបក្សកាន់អំណាច គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានេះ។
សវនាការរយៈពេលបីថ្ងៃនេះផ្តោតជុំវិញបណ្តឹងសាទុក្ខរបស់ ខៀវ សំផន ព្រោះ នួន ជា បានបោះបង់សិទ្ធិរបស់ខ្លួន។ បណ្តឹងសារទុក្ខនេះទាក់ទងនឹងការបណ្តេញប្រជាជនចេញពីទីក្រុង ការសម្លាប់រង្គាលក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម រួមមានការសម្លាប់ទាហានសម័យ លន់ នល់ នៅពោធិ៍ជ្រៃក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់។
ក្នុងសវនាការនោះ ព្រះរាជអាជ្ញាបានប្រមូលព័ត៌មានពីការផ្តល់សក្ខីកម្មដោយអតីតកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមធ្វើជាចំណងសម្រាប់ចង ខៀវ សំផន ទាក់ទងទៅនឹងបទចោទប្រកាន់ទាំងពីរនេះ។ សូម្បីតែបទសម្ភាសន៍របស់ ខៀវ សំផន ជាមួយបណ្តាញព័ត៌មាន និងចម្លើយរបស់ប្រពន្ធគាត់ ដែលព្យាយាមការពារ ខៀវ សំផន នោះ ក៏ព្រះរាជអាជ្ញាអាចប្រើជាចំណងសម្រាប់ ខៀវ សំផន ដែរ។
ក្នុងសវនាការថ្ងៃចុងក្រោយនេះ ខៀវ សំផន ទទូចរកយុត្តិធម៌ដោយអះអាងថា ខ្លួនមិនបានដឹង និងមិនមានអំណាចទេក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។
«មិនដែលមានពេលណា ដែលខ្ញុំចង់ឲ្យមានការប្រព្រឹត្តិឧក្រិដ្ឋកម្មលើប្រជាជនម្តងណាសោះឡើយ ឬក៏ចូលរួមក្នុងផែនការណាមួយ ក្នុងទិសដៅយ៉ាងនេះសោះឡើយ ក្នុងពេលមួយរយៈកាលនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ នេះហើយជាអ្វី ដែលខ្ញុំមានសំណូមពរ សូមឲ្យអស់លោក លោកស្រីកំណត់ក្នុងចិត្តនៅពេលអស់លោក លោកស្រីឈានទៅធ្វើការសម្រេចនោះ។ សូមអរគុណបាទ»។
នៅពេលប្រកាសបញ្ចប់សន្និសីទព័ត៌មាន លោក ឌឹម សុវណ្ណារ៉ុម បានឲ្យដឹងថា អំឡុងសវនាការ៣ថ្ងៃនេះ មានអ្នកចូលរួម១៣៧០នាក់ ដែលមានប្រជាជនមកពីភ្នំពេញ និងតាមខេត្ត និស្សិត និងដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី ព្រមទាំងសាច់ជាតិរបស់គេជាដើម។
នៅពេលកំពុងមើលឯកសារអំពីសម័យខ្មែរក្រហម អ្នកស្រី យ៉ាន ណាវី មកពីឃុំគងជ័យ ស្រុកអូររាំងឪ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ បានប្រាប់ VOA ថា៖«ខ្ញុំមានបងប្អូនស្លាប់។ ម្តាយអត់ស្លាប់ក្នុងជំនាន់ប៉ុល ពតទេ។ អ៊ុំខ្ញុំ បងប្អូនខ្ញុំស្លាប់»។
ស្ត្រីម្នាក់ទៀតមកពីស្រុកអូររាំងឪដែរនោះបានប្រាប់ VOA ទាំងទឹកភ្នែកថា ឪពុករបស់គាត់ក៏ត្រូវខ្មែរក្រហមសម្លាប់។
«ខ្ញុំតូចចិត្តណាស់! ខ្ញុំឃើញធាតុ ឃើញឆ្អឹង ខ្ញុំឈឺចាប់។ បង ពូខ្ញុំ ឪពុកខ្ញុំ គេយកទៅសម្លាប់អត់មានមូលហេតុ។ ខ្ញុំឈឺចាប់ណាស់។ ខ្ញុំកើតទុក្ខមិនសុខចិត្ត។ ខ្ញុំសូមឲ្យអ្នកណាមេខ្លោងធំជាងគេ កាត់ទោសទាំងអស់»។
ទោះជាដឹងថា សាលក្រមសាលាដំបូងបានសម្រេចកាត់ទោស នួន ជា និង ខៀវ សំផន ឲ្យជាប់ពន្ធមួយជីវិតក៏ដោយ ក៏អ្នកដែលបាត់បង់សាច់ញាតិមិនអាចស្ងប់ចិត្តដែរ ព្រោះមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបានបដិសេធមិនទទួលខុសត្រូវ តែមិនបង្ហាញឲ្យច្បាស់ថា អ្នកណាទទួលខុសត្រូវនោះទេ ដែលធ្វើឲ្យជនរងគ្រោះមិនអស់ចិត្ត។
«សូមអ្នកដែលគេចោទហ្នឹង ឆ្លើយទៅ អ្នកណាជាអ្នកចេញមុខសម្លាប់ប្រជាជនរាប់លាននាក់ហ្នឹង។ ខ្ញុំសំណូមពរប៉ុណ្ណឹង!»