ក្រុមអ្នកនាំពាក្យរបស់អតីតមេដឹកនាំបះបោរ និងបច្ចុប្បន្នជាអនុប្រធានាធិបតីទីមួយ លោក Riek Macharដែលមានឈ្មោះលោកជាសហនិពន្ធក្នុងអត្ថបទនោះ បាននិយាយថាលោក Machar មិនបានសរសេរអត្ថបទនោះឡើយ ហើយគាត់ពិតជាគាំទ្រការបង្កើតតុលាការកូនកាត់មួយ។
នៅដើមសប្តាហ៍នេះ សារព័ត៌មាន The New York Times បានចេញផ្សាយអត្ថបទមួយដែលអ្នកនិពន្ធគឺប្រធានាធិបតីស៊ូដង់ខាងត្បូង លោក Salva Kiir និងលោកRiek Machar ជាគូប្រជែងដែលក្លាយជាអនុប្រធានាធិបតីទីមួយរបស់លោក។
នៅក្នុងអត្ថបទនោះ បង្ហាញថាពួកគេបានប្រកែកគ្នាអំពីការបង្កើតតុលាការដែលស្នើឡើងឲ្យមានទាំងថ្នាក់ជាតិនិងអន្តរជាតិ ដើម្បីកាត់ទោសជនដៃដល់នៃអំពើឃោរឃៅនៅអំឡុងពេលសង្រ្គាមស៊ីវិលរយៈពេលពីរឆ្នាំកន្លះកន្លងមក។
Ateny Wek Ateny អ្នកនាំពាក្យរបស់លោក Kiirបានតវ៉ាថាការបង្កើតតុលាការកូនកាត់ នឹងជំរុញឲ្យប្រទេសត្រឡប់ទៅរកអំពើហិង្សាវិញ។
«ស្ថានភាពក្នុងប្រទេសស៊ូដង់ខាងត្បូង មានលក្ខណៈពិបាកខ្លាំងណាស់។ មនុស្សដែលយើងចង់យកទៅតុលាការនៅកាន់អាវុធនៅឡើយ។ នៅពេលពួកគេដឹងថា ពួកគេមិនត្រូវបានការពារទេ ពួកគេនឹងបង្កចលាចល ព្រោះពួកគេមានអាវុធ»។
ប៉ុន្តែ យុត្តិធម៌ គឺជាតម្រូវការដ៏ចម្បងមួយរបស់ប្រជាជនស៊ូដង់ខាងត្បូង ដែលរស់រានមានជីវិតក្រោយសង្រ្គាម។
សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សលោក Edmund Yakani បាននិយាយថាអត្ថបទនេះ គឺជាចេតនាមួយដើម្បីឲ្យឧក្រិដ្ឋជនសង្រ្គាម នៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល អាចគេចផុតពីតុលាការ។
លោកនិយាយថា ប្រសិនបើគ្មានតុលាការទេ នោះការរំលោភបំពាននឹងនៅតែបន្ត។
«ចំពោះខ្ញុំ ការធ្វើដូច្នេះ បញ្ជាក់ថាពួកគេជាអ្នកនយោបាយដែលកំពុងប្រើអំពើហិង្សាជាមធ្យោបាយក្នុងការទិញអំណាច ពីព្រោះប្រសិនបើពួកគេជឿថាការប្រើអំពើហិង្សាមិនមែនជាជម្រើសនៃការទិញអំណាចនោះ ពួកគេអាចជំរុញឲ្យមានតុលាការ ដើម្បីនៅថ្ងៃមុខ អ្នកដទៃនឹងមិនប្រើហិង្សាជាមធ្យោបាយទិញអំណាចទៀត។ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំគិតថា ដោយសារបច្ចុប្បន្ននេះ ពួកគេមានអំណាច គេគិតថាមិនចាំមានតុលាការស្វែងរកយុត្តិធម៌ទេ»។
ដោយឡែក អ្នកគាំទ្ររបស់ លោក Machar ចង់ឲ្យមានតុលាការយ៉ាងខ្លាំង ដោយនិយាយថាពួកគេជាមុខសញ្ញារបស់ក្រុមទាហានរបស់លោក Kiir។
លោក Jacob Chol សាស្រ្តាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយនៃសាកលវិទ្យាល័យ Jubaបាននិយាយថាប្រសិនបើលោក Machar មិនយល់ស្របនឹងការបង្កើតតុលាការកូនកាត់នេះ អ្នកគាំទ្រគាត់នឹងលែងដើរតាមគាត់។
«ប្រសិនបើគាត់និយាយថា «គឺអ៊ីចេះ ខ្ញុំមិនចង់មានតុលាការទេ» អ្នកគាំទ្រនឹងមើលគាត់ហើយនិយាយថា «បើអ៊ីចឹង លោកមិនមែនជាមនុស្សប្រាកដប្រជាទេ»។ ពួកគេនឹងយល់ថាគាត់ជាមនុស្សកុហក និងជាអ្នកនយោបាយអាក្រក់ម្នាក់»។
Nyarji Roman អ្នកនាំពាក្យរងរបស់ Macharបានចោទភាគីខាងលោក Kiirអំពីការដាក់បញ្ជូនអត្ថបទនេះដោយគ្មានការយល់ព្រមពីអនុប្រធានាធិបតី។
លោក Ateny អ្នកនាំពាក្យលោក Kiirបានសារភាពថា លោកប្រធានាធិបតី និងលោក Machar មិនបានសរសេរអត្ថបទនោះទេ។ លោកនិយាយថាវាចេញពីការិយាល័យរបស់លោក ដោយមានជំនួយពីក្រុមជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនងសាធារណៈអន្តរជាតិ។ ប៉ុន្តែ លោកបានអះអាងថា លោកMachar បានយល់ព្រមឲ្យចេញផ្សាយអត្ថបទនេះ។
លោក Romanបាននិយាយថាអតីតភាគីអ្នកបះបោរ ដែលមានឈ្មោះ ក្រុមប្រឆាំង SPLM-Inនឹងសហប្រតិបត្តិការតាមនីតិវិធីតុលាការ។
«ប្រសិនបើមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់បង្ហាញថាសមាជិក SPLM-IOមានពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិណាមួយនោះ យើងនឹងប្រគល់ពួកគេទៅឲ្យតុលាការ។ យើងមិនប្រកាន់ទេ»។
The New York Times មិនបានឆ្លើយតបនឹងសំណួររបស់ VOA ពាក់ព័ន្ធនឹងការដាក់ឈ្មោះ Machar ថាជាអ្នកសរសេរអត្ថបទនោះ។
ទោះយ៉ាងណា សាស្រ្តាចារ្យ Chol បាននិយាយថាហេតុការណ៍នៃរឿងនេះបង្ហាញពីភាពមិនទុកចិត្តគ្នារវាង លោក Kiir និងលោក Macharដែលបានចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាលរួបរួមមួយ កាលពីខែមេសា។
លោក Cholបានបន្ថែមថាការពិតដែលរដ្ឋាភិបាលគាំទ្រអត្ថបទអ្នកនិពន្ធនេះ បង្ហាញថាពួកគេអាចភ័យខ្លាចថាតុលាការអន្តរជាតិអាចនឹងសម្រេចកាត់ទោសសមាជិកមួយចំនួនរបស់ពួកគេ។
«រដ្ឋាភិបាលមានការបារម្ភច្រើនណាស់ ដោយសារមនុស្សជាច្រើនក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល នឹងត្រូវនាំខ្លួនចូលតុលាការនោះ»។
ចំពោះប្រជាជនស៊ូដង់ខាងត្បូង ការជជែកវែកញែកអំពីយុត្តិធម៌សម្រាប់ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម គឺមិនងាយចប់ឡើយ។
ប្រែសម្រួលដោយ៖ សើ សាយ្យាណា
