របាយការណ៍ថ្មីមួយបានព្រមានថា ចិនអាចនឹងធ្វើចារកម្មលើមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលនានានៅទ្វីបអាហ្វ្រិកចេញពីអគារដែលចិនបានសាងសង់ឱ្យពួកគេ។
របាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយដោយអង្គការ Heritage Foundation ដែលជាអង្គការអភិរក្សនិយមស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយ មានមូលដ្ឋាននៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក បានរកឃើញថា ក្រុមហ៊ុនចិនបានសាងសង់អគាររដ្ឋាភិបាលយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន ១៨៦ នៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក និង «បណ្តាញទូរគមនាគមន៍អន្តររដ្ឋាភិបាល» ចំនួន ១៤។ អគារទាំងនេះ រួមមាននិវេសនដ្ឋានសម្រាប់ប្រមុខរដ្ឋ ការិយាល័យរដ្ឋសភា និងទីស្នាក់ការប៉ូលិស និងយោធា។
លោក Joshua Meservey ដែលជាអ្នកនិពន្ធរបាយការណ៍នេះ និងជាអ្នកវិភាគគោលនយោបាយជាន់ខ្ពស់ផ្នែកកិច្ចការទ្វីបអាហ្វ្រិកនៃអង្គការ Heritage Foundation បាននិយាយថា ការស្រាវជ្រាវនេះមិនបានបង្ហាញថា មានការធ្វើចារកម្មនៅក្នុងអគារទាំងនោះទេ ប៉ុន្តែលោកជឿថា វាអាចមានលទ្ធភាពទៅរួច។
លោក Meservey បានប្រាប់ VOA តាម Skype ថា៖ «រដ្ឋាភិបាលចិនមានប្រវត្តិជាយូរយារមកហើយលើការឈ្លបយកការណ៍ និងចារកម្មនៅទូទាំងសាកលលោក។ ដូច្នេះ យើងដឹងថា នេះជារឿងដែលពួកគេចង់ធ្វើ និងជារឿងដែលពួកគេអាចមានសមត្ថភាពធ្វើបាន។ លើសពីនេះទៀត ទ្វីបអាហ្វ្រិកមានប្រយោជន៍ល្មមគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ពួកគេក្នុងការធ្វើចារកម្មនេះ»។
លោក Meservey បានកត់សម្គាល់ថា សូម្បីតែក្រុមហ៊ុនឯកជនចិនក៏ត្រូវ «មានកាតព្វកិច្ចផ្លូវច្បាប់» ក្នុងការជួយដល់គណបក្សកុម្មុយនិស្តចិនក្នុងការយកព័ត៌មានសម្ងាត់ផងដែរ។
ការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាលចិន
នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតមួយកាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែឧសភា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោក Zhao Lijian បានរិះគន់ខ្លាំងៗលើរបាយការណ៍នេះ ដោយនិយាយថា វាមានពោរពេញទៅដោយ «ការកុហក ការបំភាន់ និងភាពលម្អៀងបែបមនោគមវិជ្ជា»។
បើយោងតាមអត្ថបទផ្លូវការនៃសុន្ទរកថារបស់លោក លោក Lijian បាននិយាយថា៖ «យើងជំរុញឱ្យអង្គការវិភាគគោលនយោបាយមួយនោះនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកចំណាយពេល និងថាមពលបន្ថែមទៀតក្នុងការជួយដល់ទ្វីបអាហ្វ្រិកដោយសកម្មភាពជាក់ស្ដែង ជាជាងការផ្សព្វផ្សាយពាក្យកុហក។ ពលរដ្ឋអាហ្វ្រិកមានការគិតពិចារណាត្រឹមត្រូវ។ ការប៉ុនប៉ងបំផ្លាញភាពជាដៃគូដ៏ល្អរវាងចិន និងអាហ្វ្រិក នឹងនាំឱ្យមានភាពអាម៉ាស់សម្រាប់ខ្លួនឯងតែប៉ុណ្ណោះ»។
លោក Meservey បាននិយាយថា គោលគំនិតសម្រាប់ការធ្វើរបាយការណ៍នេះឡើង គឺកើតចេញពីការចោទប្រកាន់ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ដែលថា ប្រទេសចិនបានដំឡើងឧបករណ៍ស្តាប់សំឡេងនៅក្នុងទីស្នាក់ការរបស់សហភាពអាហ្វ្រិក នៅក្នុងទីក្រុង Addis Ababa ប្រទេសអេត្យូពី។
ការរកឃើញនេះ ដែលពីដំបូងចេញផ្សាយដោយកាសែតបារាំងមួយឈ្មោះថា Le Monde បានចោទប្រកាន់ថា បណ្តាញផ្ទុកទិន្នន័យនៅក្នុងទីស្នាក់ការសហភាពអាហ្វ្រិកបានបញ្ជូនទិន្នន័យដោយសម្ងាត់ទៅក្នុងប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រមួយ នៅក្នុងទីក្រុងសៀងហៃ ប្រទេសចិន ជារៀងរាល់យប់នៅចន្លោះពីពាក់កណ្តាលអាធាត្រ ដល់ម៉ោង ២ ព្រឹក។
កាសែត Le Monde បានសរសេរនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ថា៖ «ប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រត្រូវបានដំឡើងរួចជាស្រេច នៅពេលបញ្ជូនយកមកប្រើប្រាស់។ ហើយវិស្វករចិនមានចេតនាទុកចន្លោះប្រហោងចំនួនពីរនៅក្នុងប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ ដែលផ្តល់លទ្ធភាពដាច់ដោយឡែកពីគ្នាក្នុងការទទួលបានព័ត៌មានទាំងអស់អំពីការដោះដូរ និងការផលិតទិន្នន័យផ្ទៃក្នុងរបស់សហភាពអាហ្វ្រិក»។
ការកសាងភាពពេញចិត្ត
សហភាពអាហ្វ្រិក និងក្រុមមន្ត្រីចិនបានបដិសេធរបាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយដោយកាសែត Le Monde។ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំសហភាពអាហ្វ្រិក លោក Kuang Weilin បានហៅការចោទប្រកាន់នោះថា គ្មានហេតុផល និងបាននិយាយថា របាយការណ៍នេះត្រូវបានគេតាក់តែងឡើងដើម្បីបំផ្លាញទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងអាហ្វ្រិក។
ប៉ុន្តែលោក Meservey ជឿថា ការធ្វើចារកម្មលើសហភាពអាហ្វ្រិកប្រហែលជាទើបនឹងចាប់ផ្ដើមតែប៉ុណ្ណោះ។ លោកបាននិយាយថា មូលហេតុរបស់ចិនក្នុងការវិនិយោគយ៉ាងច្រើនទៅលើការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលនានានៅទ្វីបអាហ្វ្រិកមានភាពសង្ស័យ ដោយសារតែគម្រោងទាំងនេះជាទូទៅមិនទទួលបានប្រាក់ចំណេញនោះទេ។
លោក Meservey បាននិយាយនៅក្នុងសម្តីដើមថា៖ «អស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ ធាតុដ៏សំខាន់នៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងការទូតអន្តរជាតិរបស់ចិនបានធ្វើឱ្យមានទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំជាមួយនឹងក្រុមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់អាហ្វ្រិក និងបានផ្តល់ឲ្យពួកគេនូវអគាររដ្ឋាភិបាលថ្មីៗ និងទំនើបៗ។ ច្បាស់ណាស់ វាជាវិធីមួយក្នុងការទទួលបានការពេញចិត្តពីរដ្ឋាភិបាលទាំងនេះ។ គោលនយោបាយទាំងនេះត្រូវបានគេតាក់តែងឡើងដើម្បីធ្វើជាឥទ្ធិពលនយោបាយ»។
របាយការណ៍របស់លោករកឃើញថា ក្រុមហ៊ុនចិនបានសាងសង់វិមាន និវេសនដ្ឋាន ឬខុទ្ទកាល័យរបស់ប្រធានាធិបតី ឬនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក យ៉ាងហោចណាស់ចំនួន ២៤ និងការិយាល័យសភា ឬវិមានសភាយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន ២៦។
លោក Meservey បាននិយាយថា ចិនប្រហែលជាមានបំណងយកព័ត៌មានពីប្រទេសទីបី ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិកជាដើម នៅពេលដែលអ្នកការទូតរបស់ចិនធ្វើទស្សនកិច្ចទៅប្រទេសណាមួយនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក។ លោកបាននិយាយថា ចិនអាចនឹងចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការប្រមូលយកទិន្នន័យហិរញ្ញវត្ថុអំពីប្រទេសអាហ្វ្រិកសម្រាប់ការវិនិយោគក្នុងពេលអនាគត និងដើម្បីអាចទាញយកចំណេញនៅក្នុងការចរចាលើប្រាក់កម្ចី។ ចិនក៏អាចនឹងចង់ប្រមូលយកព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួន ដែលមានប្រយោជន៍អំពីមេដឹកនាំនៃប្រទេសនានានៅទ្វីបអាហ្វ្រិកផងដែរ។
លោក Meservey បាននិយាយនៅក្នុងសម្តីដើមថា៖ «វាអាចទៅរួចក្នុងការប្រមូលយកព័ត៌មានអំពីមេដឹកនាំណាម្នាក់ សិក្សាពីទម្លាប់របស់ពួកគេ ចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ពួកគេ និងស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុរបស់ពួកគេ។ ព័ត៌មានដែលអ្នកអាចប្រើប្រាស់ដើម្បីបង្វែរពួកគេតាមចិត្ត ឬដើម្បីទាក់ទាញពួកគេឱ្យមកជាប្រយោជន៍ មិនថាតាមរយៈការគំរាម ឬដឹងពីរបៀបបំពេញតម្រូវការឱ្យពួកគេនោះទេ»៕