ក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ព្រមានចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ចំពោះអ្នកនិពន្ធ ផលិតករភាពយន្ត ឬចាងហ្វាងផលិតកម្មណាដែលយកស្នាដៃមានស្រាប់ទៅផលិតឡើងវិញ ដោយពុំមានការអនុញ្ញាត ដោយក្រសួងបញ្ជាក់ថា រាល់ការផលិតឡើងវិញ ត្រូវសុំការអនុញ្ញាតពីក្រសួងជាមុន។
ការព្រមានរបស់ក្រសួង ធ្វើឡើងក្រោយពេលស្ថានីយទូរទស្សន៍ PNN បានផលិតភាពយន្តភាគរឿង «ភក្ដីស្នេហ៍ទ្វេភព» ដែលយោងតាមអក្សរសិល្ប៍រឿងទុំទាវ តែកែច្នៃសាច់រឿងបន្ថែម។
ក្រសួងអះអាងថា ការកែច្នៃសាច់រឿងនេះ អាចធ្វើឱ្យមានការភាន់ច្រឡំសាច់រឿងដើមនៃរឿងទុំទាវ។
ក្នុងសេចក្ដីជូនដំណឹងចុះថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ លោកស្រី ភឿង សក្កណា លើកឡើងថា យោងតាមច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិអ្នកនិពន្ធនិងសិទ្ធិប្រហាក់ប្រហែល គ្រប់ស្នាដៃអក្សរសាស្ត្រ អក្សរសិល្ប៍ សិល្បៈ និងដូរ្យតន្ត្រីដែលគ្មានអ្នកទទួលមរតកឬគ្មានមរតកសាសន៍ ក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ គឺជាអ្នកគ្រប់គ្រង អភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍ។
សេចក្ដីជូនដំណឹងបន្តថា អ្នកនិពន្ធ ផលិតករភាពយន្ត និងចាងហ្វាងផលិតកម្មទាំងឡាយណាដែលមានបំណងផលិតឡើងវិញ ផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈនិងបង្កើតស្នាដៃបន្ត ត្រូវស្នើសុំពីក្រសួងជាមុនសិន បើពុំដូច្នោះទេ ក្រសួងនឹងចាត់វិធានការតាមច្បាប់ជាធរមាន។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ លោក ថៃ នរៈសត្យា ប្រាប់VOA នៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ការចេញសេចក្ដីជូនដំណឹងនេះ គឺដើម្បីចៀសវាងកំហុសឆ្គងផ្សេងទៀតនាពេលខាងមុខ។
លោកបន្តថា ក្រសួងមិនហាមឃាត់ក្នុងការកែច្នៃសាច់រឿងនោះទេ តែការច្នៃប្រឌិតនោះ ត្រូវស្ថិតក្នុងកម្រិតដែលអាចទទួលយកបាននិងមានការយល់ព្រមពីក្រសួងជាមុន។
«យើងមិនតឹងតែងទេចំពោះការច្នៃប្រឌិតគេហៅថា New Creation (ការបង្កើតថ្មី) ហ្នឹង ប៉ុន្តែយើងចង់ឱ្យមានការច្នៃប្រឌិតណាមួយដែលវាស៊ី ស្រប ដែលវាសមភ្ជាប់ទៅនឹងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ចាស់របស់យើង»។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងខ្លាចក្រែងមហាជន ប្រជាជនឬអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវអក្សរសិល្ប៍យើង គេច្រឡំថា នាងទាវនោះ រស់ទៅ។ អាចត្រឹមនាងទាវរស់ អាចដល់កង្រីក៏រស់ទៅ អាច ប៊ុនធឿន និង វិធាវី ហ្នឹងក៏រស់ដែរទៅ។ វិបាកអ៊ីចឹង»។
លោក ថៃ នរៈសត្យា ឱ្យដឹងដែរថា កាលពីថ្ងៃពុធ ក្រសួងបានជួបប្រជុំជាមួយក្រុមការងាររបស់ស្ថានីយទូរទស្សន៍ PNN ដោយក្រសួងអនុញ្ញាតឱ្យបន្តចាក់រឿងដែលបានផលិតហើយរហូតដល់ចប់។
ក៏ប៉ុន្តែ លោកបន្ថែមថា ក្រសួងតម្រូវឱ្យស្ថានីយទូរទស្សន៍នេះ ត្រូវសរសេរលិខិតជាសាធារណៈទទួលស្គាល់ពីកំហុសឆ្គងរបស់ខ្លួន មុននឹងចាក់បញ្ចប់នៃរឿងនេះ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបន្តថា ក្រសួងនឹងមិនផ្ដល់ការលើកលែងនោះទេចំពោះកំហុសឆ្គងដែលកើតឡើងក្រោយសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួង។
«ប្រសិនបើមានការខុសឆ្គងទៀត យើងសម្រុះសម្រួលមិនបាន វាមានតែយើងធ្វើទៅតាមផ្លូវច្បាប់ គឺយើងមានការប្ដឹងផ្ដល់ មានការអីចឹងទៅ។ អានេះទៅតាមច្បាប់នៃកម្មសិទ្ធិបញ្ញានិងសិទ្ធិប្រហាក់ប្រហែលវាមានចែងច្បាស់ក្នុងហ្នឹង»។
លោកស្រី ទូច បុប្ផា ប្រធានគ្រប់គ្រងកម្មវិធីផ្សាយនៅស្ថានីយទូរទស្សន៍ PNN ប្រាប់VOA ថា ក្រុមការងាររបស់អ្នកស្រី កំពុងរៀបចំលិខិតដើម្បីធ្វើការសុំទោសនិងទទួលស្គាល់កំហុស។
លោកស្រីបន្តថា ស្ថានីយទូរទស្សន៍អ្នកស្រីគាំទ្រចំណាត់ការរបស់ក្រសួង ដោយអ្នកស្រីអះអាងថា ចំពោះការផលិតភាពយន្តភាគលើកក្រោយទៀត ស្ថានីយនឹងឆ្លងយោបល់ជាមួយក្រសួង។
«លិខិតយើងទទួលស្គាល់ថា យើងមានកំហុសខុសឆ្គងមួយចំនួនដែរក្នុងការផលិត ហើយយើងនឹងព្យាយាមសម្រាប់រឿងក្រោយទៀត។ យើងនឹងពិនិត្យហើយនិងយើងមកពិភាក្សាជាមួយនឹងខាងក្រសួងវប្បធម៌ឱ្យបានល្អិតល្អន់មុននឹងយើងផលិត»។
បើតាមលោកស្រី ទូច បុប្ផា រឿង «ភក្ដីស្នេហ៍ទ្វេភព» ជាប្រភេទរឿងច្នៃប្រឌិត ដោយយោងតាមរឿងទុំទាវ៥០ភាគរយ។ ក្នុងរឿងនេះ ក្រោយតួអង្គទុំទាវ ត្រូវគេនាំយកទៅសម្លាប់ អ្នកទាំងពីរបានឆ្លងភពមកដល់សម័យបច្ចុប្បន្ន ហើយពួកគេក៏តស៊ូរស់នៅជីវិតខុសសម័យកាលនេះ។
ក្រសួងវប្បធម៌ បានអះអាងថា ការផ្លាស់ប្ដូរសាច់រឿងដែលទុកឱ្យតួអង្គទុំទាវនៅមានជីវិតនេះ ប្រាសចាកពីខ្លឹមសារដើម និងអាចនាំមានការយល់ច្រឡំ។
លោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាននិងជាប្រធានសមាគមទូរទស្សន៍កម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា ការផលិតឡើងវិញនូវស្នាដៃចាស់ៗ អាចជារឿងល្អមួយក្នុងការរំឭកឡើងវិញនូវសិល្បៈវប្បធម៌ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនាសម័យមុន។
លោក ម៉ៅ អាយុទ្ធ ដែលជាអ្នកនិពន្ធនិងជាអ្នកដឹកនាំរឿងខ្សែភាពយន្តមួយរូបដែរនោះបន្តថា ធម្មតាផលិតករភាពយន្ត តែងចង់បន្ថែមការច្នៃប្រឌិតទៅលើស្នាដៃចាស់ៗ ដើម្បីបង្កើតភាពទាក់ទាញ។
ទោះយ៉ាងណា លោកបន្តថា ការច្នៃប្រឌិត ទាំងនោះពុំត្រូវប្រាសចាកពីខ្លឹមសារដើមនោះទេ ជាពិសេសសម្រាប់រឿងឬស្នាដៃណាដែលត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងកម្មវិធីអប់រំរបស់រដ្ឋ និងស្នាដៃដែលមានជាប់កម្មសិទ្ធិបញ្ញា។
«បើយើងធ្វើទាំងស្រុង តាមឯកសារទាំងស្រុងក៏គេនេះដែរ គេពិបាកមើល។ វាអត់អីទាក់ទាញ អញ្ចឹងគេធ្វើរបៀបសិល្បៈ។ គេថែម ប៉ុន្តែធ្វើម៉េចកុំឱ្យបាត់បង់នូវខ្លឹមសារដើមរបស់គេ»។
កន្លងទៅ ក្រសួងវប្បធម៌បានព្រមាននិងហាមមិនឱ្យផ្សព្វផ្សាយបទចម្រៀងមួយចំនួនដោយក្រសួងវប្បធម៌អះអាងថាប៉ះពាល់ដល់វប្បធម៌ជាតិ។
បើតាមអ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ លោក ថៃ នរៈសត្យា ក្រសួងវប្បធម៌ ពុំមានគោលការណ៍ត្រួតពិនិត្យមុនការចេញផ្សាយនោះទេសម្រាប់ភាពយន្តភាគនិងបទចម្រៀង ដើម្បីសម្រួលដល់ការផលិត។
ក៏ប៉ុន្តែ លោកបន្ថែមថា ការផលិតភាពយន្តភាគនិងបទចម្រៀងទាំងនោះ ត្រូវគោរពតាមច្បាប់និងគោលការណ៍ដែលក្រសួងបានដាក់ចេញ៕