មុនពេលដំណើរមកដល់កម្ពុជារបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក ក្រុមកូដករដែលជាអតីតបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើល៍ សកម្មជនដីធ្លី និងសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួន បានធ្វើសកម្មភាពនានា ដើម្បីទាមទារឲ្យមេដឹកនាំរបស់ប្រទេសមហាអំណាចមួយនេះ ដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឲ្យគោរពសិទ្ធិមនុស្សនិងអនុវត្តកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនតាមច្បាប់អន្តរជាតិ។
នៅរសៀលថ្ងៃសុក្រ ក្រុមកូដករណាហ្គាវើល៍ ក្នុងសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីខ្មែរបានប្រមូលផ្តុំគ្នាហែរក្បួនអហិង្សានៅក្បែរកាស៊ីណូណាហ្គាវើល៍ ដើម្បីជំរុញឲ្យមេដឹកនាំក្នុងតំបន់និងសកលលោកដែលមកចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាននៅទីក្រុងភ្នំពេញ ជួយរកដំណោះស្រាយដល់ជម្លោះការងារដ៏អូសបន្លាយជាមួយក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូមួយនេះ។ នេះបើតាមសេចក្តីរាយការណ៍ក្នុងស្រុករបស់វិទ្យុវីអូឌីជាភាសាអង់គ្លេស។
ដោយឡែក សមាជិក ៥ នាក់នៃក្រុមយុវជនខ្មែរថាវរៈ បានធ្វើបាតុកម្មបង្អត់អាហារដើម្បីទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោះលែងអ្នកទោសមនិសការជាច្រើននាក់ និងមេធាវីនិងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សខ្មែរអាមេរិកាំង កញ្ញា សេង ធារី ដែលកំពុងជួបឃុំនៅពន្ធនាគារក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។ បន្ទាប់ពីបានបង្អត់អាហាររយៈពេល ២ ថ្ងៃនៅខេត្តព្រះវិហារ ក្រុមយុវជននេះបានបោះតង់ ហើយបន្តអង្អត់អាហារនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ក៏ប៉ុន្តែត្រូវបានអាជ្ញាធរហាមឃាត់៕
- ដោយ AP
នៅរសៀលថ្ងៃសុក្រ ក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានបានជួបពិភាក្សាជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លោក Li Keqiang ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-ចិន។ លោក Li Keqiang បានថ្លែងអំពីការប្តេជ្ញារបស់ចិនក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការខាងសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មរវាងចិននិងអាស៊ាន។ លោក Keqiang ក៏បានថ្លែងអំពីបញ្ហានៅតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងដោយលើកឡើេងថា ការចរចាកំពុងធ្វើឡើងដើម្បីសម្រេចបាននូវក្រមប្រតិបត្តិមួយ ហើយថា ចិន «នឹងយកចិត្តទុកដាក់លើក្តីបារម្ភរបស់គ្រប់ភាគី ហើយក៏ការពារនិងលើកកម្ពស់ច្បាប់អន្តរជាតិផងដែរ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP៕
- ដោយ Reuters
សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ហៅកាត់ថា អាស៊ាន បានយល់ស្របគ្នាជាគោលការណ៍ ទទួលយកប្រទេសទីម័រខាងកើតជាសមាជិកទី ១១ របស់អាស៊ាន។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយដែលចេញផ្សាយនៅថ្ងៃសុក្រនេះ បន្ទាប់ពីប្រទេសមួយនេះបានស្នើសុំធ្វើជាសមាជិកតាំងពីមួយទសវត្សរ៍មុន។
មេដឹកនាំអាស៊ានបានថ្លែងបន្ទាប់ពីជួបពិភាក្សាគ្នាក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញថា ទីម័រខាងកើតដែលជាប្រទេសកោះពាក់កណ្តាល នឹងត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ានជាន់ខ្ពស់នានា ក្នុងឋានៈជាអ្នកឃ្លាំមើល។ នេះបើតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះបានឲ្យដឹងថា៖ «យើងបានយល់ស្របគ្នាជាគោលការណ៍ទទួលយកទីម័រខាងកើតជាសមាជិកទី ១១ របស់អាស៊ាន» ហើយថា ជំហានបន្តបន្ទាប់អាចនឹងរួមមានការបង្កើត «ផែនការគោលដៅមួយសម្រាប់សមាជិកភាពពេញលេញ» ដែលគ្រោងនឹងដាក់ឲ្យពិភាក្សាក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានឆ្នាំក្រោយ។
លោក Jose Ramos-Horta ប្រធានាធិបតីទីម័រខាងកើត បានស្វាគមន៍សេចក្តីសម្រេចនេះ ដោយថ្លែងថា សមាជិកភាពមួយនេះអាចផ្តល់ឱកាសឲ្យប្រទេសរបស់លោកទទួលបានទំនាក់ទំនងការទូតកាន់តែធំ ជាមួយដៃគូរបស់សមាជិកអាស៊ាន ដែលអាចនាំមកនូវការបណ្តាក់ទុនផ្ទាល់ពីបរទេស ក៏ដូចជាផ្តល់ឲ្យទីម័រខាងកើតនូវលទ្ធភាពធ្វើដំណើរកាន់តែទូលាយក្នុងតំបន់ផងដែរ៕
- ដោយ AP
នៅថ្ងៃសុក្រនេះ មេដឹកនាំអាស៊ានសម្រេចបានកិច្ចការតិចតួចប៉ុណ្ណោះក្នុងការដាក់សម្ពាធលើមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីឲ្យប្រទេសមួយនេះអនុវត្តតាមគោលការណ៍អាស៊ានដើម្បីរក្សាសន្តិភាព ដោយពួកគេគ្រាន់តែយល់ស្របគ្នាលើសកម្មភាពមួយចំនួនដែលមិននាំមកនូវដំណោះស្រាយអ្វីដល់បញ្ហានៅមីយ៉ាន់ម៉ានោះទេ។ នេះបើតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន The Associated Press។
នៅក្នុង«កិច្ចការត្រួតពិនិត្យនិងសេចក្តីសម្រេចស្តីពីការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ ចំណុច» ដែលត្រូវបានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃសុក្រនេះ មេដឹកនាំអាស៊ានបានសម្រេចចាត់តាំងក្រុមប្រឹក្សាសម្របសម្រួលកិច្ចការរបស់អាស៊ាន «ឲ្យបន្តត្រួតពិនិត្យមើលភាពជាតំណាងរបស់មីយ៉ាន់ម៉ានៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាននានា បើសិនស្ថានភាពតម្រូវឲ្យធ្វើ»តែប៉ុណ្ណោះ។
មេដឹកនាំអាស៊ានក៏បានច្រានចោលគំនិតនៃការផ្អាកសមាជិកភាពទាំងស្រុងរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាពីអាស៊ាន ដោយបញ្ជាក់សាជាថ្មីអំពីសេចក្តីសម្រេចរបស់ពួកគេដែលថា ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា «នៅតែជាផ្នែកដ៏សំខាន់មួយរបស់អាស៊ាន»។
យ៉ាងណាមិញ អាស៊ានបានសង្កត់ធ្ងន់ពីភាពចាំបាច់ក្នុងការ «អនុវត្តផែនការមួយដែលមានសូចណាករច្បាស់លាស់ អាចអនុវត្តបាន និងសម្រេចបាន ក្នុងរយៈពេលណាមួយ» ប៉ុន្តែអាស៊ានមិនបានយល់ស្របគ្នាលើផែនការអ្វីនោះទេ ដោយគ្រាន់តែចាត់តាំងក្រុមរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់ខ្លួនឲ្យបង្កើតផែនការនោះ។ មេដឹកនាំអាស៊ានក៏បានលើកឡើងថា ពួកគេអាចស្នើទៅកាន់អង្គការសហប្រជាជាតិ «និងដៃគូក្រៅសមាគមរបស់ពួកគេ» ឲ្យគាំទ្រកិច្ចខំប្រឹងប្រែងរបស់អាស៊ាន ក្នុងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ ចំណុច ក៏ប៉ុន្តែមិនមានព័ត៌មានអ្វីលម្អិតលើការស្នើសុំនេះទេ៕