ខណៈដែលចិនព្យាយាមសងសឹកទៅលើសហភាពអឺរ៉ុបឆ្លើយតបទៅនឹងការ យកពន្ធខ្ពស់លើរថយន្តអគ្គិសនីផលិតដោយក្រុមហ៊ុនចិន យុទ្ធនាការរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងក្នុងការគ្រប់គ្រងវិស័យយានយន្តអគ្គិសនីកំពុងដើរទៅមុខដោយគ្មានការថមថយ។ លោក Michael Baturin រាយការណ៍អំពីរឿងនេះពីរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន។
អស់រយៈពេលជាងមួយឆ្នាំហើយដែលក្រុមហ៊ុនរថយន្តអគ្គិសនីធំៗដូចជា BYD និងក្រុមហ៊ុនឯទៀតៗ បានចេញដំណើរពីទីផ្សារនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ឆ្ពោះទៅកាន់តំបន់អាមេរិកឡាទីន និងទ្វីបអាហ្វ្រិក ទោះបីជាពួកគេប្រឈមនឹងការយកពន្ធខ្ពស់រហូតដល់ទៅ១០០ភាគរយនៅប្រទេសកាណាដានិងសហរដ្ឋអាមេរិកនិង៤៥ភាគរយនៅសហភាពអឺរ៉ុបក៏ដោយ។
ក្រុមហ៊ុនរថយន្តអគ្គិសនីចិនបានប្រកាសពីផែនការវិនិយោគដែលមានទឹកប្រាក់រាប់លានដុល្លារដើម្បីកសាងរោងចក្រថ្មីទៀតនៅប្រទេសថៃនិងប្រេស៊ីល និងបានបើកក្រុមហ៊ុនលក់នៅប្រទេសសំប៊ី កេនយ៉ានិងអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។
ក្រុមហ៊ុនរថយន្តអគ្គិសនីចិនភាគច្រើននិយាយថាពួកគេនឹងបន្តលក់រថយន្តនៅក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប ហើយនឹងមិនដំឡើងតម្លៃដើម្បីកាត់កងទៅលើពន្ធគយទាំងនោះទេ។ ការណ៍នេះត្រូវបានអ្នកវិភាគមើលឃើញថាវាជារឿងសមហេតុផលព្រោះថា ពួកគេក៏ផ្ដោតទៅលើទីផ្សារនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ផងដែរ។
លោក Ryan Berg នាយកកម្មវិធីប្រចាំទ្វីបអាមេរិកនៅមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រនិងអន្តរជាតិ និយាយថាទីផ្សាររថយន្តអគ្គិសនីប្រៀបដូចជាប៉េងប៉ោងឬបាឡុង ដែលកំពុងហោះឡើងពេញទំហឹង។
លោកនិយាយថា៖«នៅពេលដែលប្រទេសនានាដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប កាណាដានិងប្រទេសផ្សេងទៀតព្យាយាមច្របាច់ប៉េងប៉ោងនោះ ខ្យល់នឹងរសាត់ទៅកន្លែងផ្សេង។ ដូច្នេះហើយ ពេលនេះខ្យល់នោះកំពុងរសាត់ទៅកាន់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍នានាដែលមិនទាន់បានកំណត់ពន្ធនាំចូលខ្ពស់ទៅលើរថយន្តរបស់ចិនជាលើកដំបូង»។
ទីផ្សាររថយន្តអគ្គិសនីនៅក្រុងបាងកក ប្រេស៊ីលនិងអេត្យូពី
នៅប្រទេសថៃ ក្រុមហ៊ុនចិនដូចជា Great Wall និង BYD កំពុងនាំមុខគេ។ ក្រុមហ៊ុន BYD បានបើករោងចក្រក្នុងស្រុកដើម្បីផលិតរថយន្តប្រភេទនេះនៅក្នុងប្រទេសថៃ កាលខែកក្កដាកន្លងទៅ។ លោក Wang Chuanfu ដែលជាប្រធានក្រុមហ៊ុននេះបាននិយាយថា BYDបានចាប់យកទីផ្សាររថយន្តអគ្គិសនី៤០ភាគរយហើយនៅក្នុងប្រទេសនេះ។ កាលពីដើមឆ្នាំនេះ ក្រុមហ៊ុន Great Wall បានក្លាយជាក្រុមហ៊ុនរថយន្តអគ្គិសនីចិនទីមួយដែលបានផលិតរថយន្តអគ្គិសនីក្នុងចំនួនដ៏ច្រើននៅក្រៅប្រទេស តាមរយៈការបើកដំណើរការរោងចក្រផលិតនៅប្រទេសថៃ។
ក្រៅពីប្រទេសថៃ ក្រុមហ៊ុន BYD ក៏បានចាប់យកចំណែកទីផ្សារដ៏ធំនៅប្រទេសសិង្ហ បុរីនិងម៉ាឡេស៊ី។ យោងតាមស្ថិតិរបស់រដ្ឋាភិបាលសិង្ហបុរី ក្រុមហ៊ុនរថយន្តអគ្គិសនីដ៏ធំមួយនេះឈរនៅលំដាប់ថ្នាក់ទី២ក្នុងចំណោមរថយន្តដែលពេញនិយមនិងលក់ដាច់ច្រើនជាងគេក្នុងឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំ២០២៤នេះ។ BYD ស្ថិតក្នុងចំណោមរថយន្តម៉ាកល្បីៗចំនួន១០នៅក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី នៅពេលប្រៀបធៀបទៅនឹងរថយន្តដែលបានចុះបញ្ជីទាំងអស់ បន្ទាប់ពីរថយន្តម៉ាក BMW និង Mercedes-Benz។
នៅតំបន់អាមេរិកឡាទីន ក្រុមហ៊ុនBYD គ្រោងចុះកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូជាមួយក្រុមហ៊ុន Uberដើម្បីនាំចូលយានយន្តអគ្គិសនីចិនចំនួន១០ម៉ឺនគ្រឿងសម្រាប់អ្នក បើកបរ។ លើសពីនេះទៀត ក្រុមហ៊ុនBYDកំពុងរៀបចំផែនការបើករោងចក្រផលិតរថយន្តនៅភាគខាងកើតនៃប្រទេសប្រេស៊ីលដែលនឹងដាក់ឱ្យដំណើរការនៅឆ្នាំ២០២៥។ ទាំងក្រុមហ៊ុន BYD និងក្រុមហ៊ុន Great Wall សុទ្ធតែមានការិយាល័យស្រាវជ្រាវនិងអភិវឌ្ឍ R&D និងមជ្ឈមណ្ឌលផលិតកម្ម និង លក់ របស់ខ្លួននៅប្រទេសប្រេស៊ីល។
លោក John Helveston សាស្ត្រាចារ្យជំនួយនៅសាកលវិទ្យាល័យGeorge Washingtonផ្នែកគ្រប់គ្រងវិស្វកម្មនិយាយថា បើគិតពីទស្សនៈវិស័យនៃការធ្វើជំនួញ វាជារឿងសមហេតុផលដែលក្រុមហ៊ុនរថយន្តអគ្គិសនីចិនព្យាយាមចូលទៅកាន់ទីផ្សារណាដែលពួកគេអាចរកប្រាក់ចំណូលបាន។
លោកប្រាប់វីអូអេថា៖«វាដូចទៅនឹងក្រុមហ៊ុនតូយ៉ូតា MG, Ford និងVolkswagen ដែរ ក្រុមហ៊ុនផ្សេងទៀតដូចជា BYD គឺជាក្រុមហ៊ុនសាកល។ ពួកគេចង់ពង្រីកអាជីវកម្មដូចទៅនឹងអាជីវកម្មដែលជោគជ័យនានាដែរ»។
លោក Paul Nantulya ជាអ្នកជំនាញអំពីចិននៅមជ្ឈមណ្ឌលអាហ្វ្រិកសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រនិងអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យការពារជាតិក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីន តោន បាននិយាយថាទ្វីបអាហ្វ្រិកផ្ដល់ឱកាសទីផ្សារយ៉ាងធំសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនរថយន្តអគ្គិសនីរបស់ចិន។
ប៉ុន្តែ ឱកាសទាំងនោះក៏មកជាមួយនឹងបញ្ហាប្រឈមផងដែរ។ ដូចនៅក្នុងប្រទេសផ្សេងៗទៀតដែរ ទ្វីបអាហ្វ្រិកនៅតែមានកង្វះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់រថយន្តអគ្គិស នី ដូចជាកង្វះស្ថានីយ៍បញ្ជូលថាមពលអគ្គិសនីជាដើម។
លោក Nantulya ធ្លាប់បានចូលរួមវេទិកាស្ដីអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការចិននិងអាហ្វ្រិក។ លោកនិយាយថារដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនិងអាហ្វ្រិកកំពុងកសាងទំនាក់ទំនងរយៈពេលវែង ជាពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យថាមពលបៃតងនិងរថយន្តអគ្គិសនី។
លោកប្រាប់វីអូអេដូច្នេះថា៖«គម្រោងថាមពលបៃតង១២២គម្រោង កំពុងដំណើរការនៅក្នុងក្របខណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការចិននិងអាហ្វ្រិក (FOCAC)។ នៅចន្លោះពីឆ្នាំ២០២១ ដល់២០២៤ គម្រោងថាមពលបៃតងចំនួន១២២ ត្រូវបានអនុវត្តនៅក្នុងប្រទេស៤០ទូទាំងទ្វីបអាហ្វ្រិក។ ដូច្នេះ តម្រូវការមានទំហំធំណាស់ ហើយឋិតថេរទៀតផង»។
កាលពីខែមីនា ចិនបានចាប់ដៃគូជាមួយប្រទេសអេត្យូពី ដោយបានប្រកាសពីផែនការប្ដូរទៅប្រើប្រាស់ការធ្វើដំណើរដើរដោយរថយន្តអគ្គិសនី។ ផែនការនេះមានគោលបំណងដាក់ឱ្យដំណើរការរថយន្តអគ្គិសនីជិតកន្លះលានគ្រឿងនៅក្នុងប្រទេសនេះ នៅក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍ខាងមុខ។
ផលប្រយោជន៍សម្រាប់ទាំងអស់គ្នា
អ្នកវិភាគទាំងបីរូបបាននិយាយថាការជ្រៀតចូលទីផ្សារពិភពលោករបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងត្រូវបានជំរុញដោយផលប្រយោជន៍ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលចិនអាចផ្ដល់ទៅឲ្យទីផ្សារទាំងនោះ។ ជាឧទាហរណ៍ លោក Helveston និយាយថាប្រទេសជាច្រើនកំពុងទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីការចូលទីផ្សារនេះ ជាថ្នូរនឹងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលមានភាពប្រសើរឡើងនិងបច្ចេកវិទ្យា។
លោកនិយាយថាក្រុមហ៊ុនចិនជាច្រើន បានកសាងផ្លូវថ្នល់ រថភ្លើង សាលារៀន និងមន្ទីរពេទ្យ នៅក្នុងប្រទេសក្រីក្រខ្លះនៅលើពិភពលោក ហើយប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍មើលឃើញជំនួញយានយន្តនេះថា គ្រាន់តែជាការពឹងផ្អែកលើទំនាក់ទំនងដែលមានឡើងនៅប្រទេសទាំងនោះអស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ។
លោក Berg នៃមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រនិងអន្តរជាតិនិយាយថា «ប្រទេសជាច្រើននៅតំបន់អាមេរិកឡាទីន ចាប់អារម្មណ៍ចង់បានការវិនិយោគរបស់ចិនយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យានានាដូចជាឧស្សាហកម្មរថយន្តអគ្គិសនីជាដើម»។ លោកកត់សម្គាល់ថាប្រទេសនៅអាមេរិកឡាទីនមើលឃើញឧស្សាហកម្មរថយន្តអគ្គិសនីថាជាឧស្សាហកម្មគួរឱ្យទុកចិត្តនិងផ្ដល់ឱកាសការងារជាយ៉ាងច្រើន។
លោក Nantulya បន្ថែមថាបច្ចេកវិទ្យាចិនត្រូវបានគេយល់ឃើញថាជាវិធីមួយដែលអាចជួយឱ្យប្រទេសនៅទ្វីបអាហ្វ្រិកដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមផ្នែកថាមពលបាន ដូច ជាដោះស្រាយបញ្ហាដាច់ភ្លើងអគ្គីសនីជាដើម។
លោកបន្តថាចិនបានអនុវត្តវិធានការបុរេសកម្ម តាមរយៈការកសាងគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធំៗនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ចំណែកសហរដ្ឋអាមេរិកវិញមិនបានអនុវត្តគម្រោងធំៗបែបនេះទេ។
ទោះជាបែបនេះក្ដី រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីតោនក៏មិនបានព្រងើយកន្តើយដែរ។ នៅក្នុងជំនួបកំពូលមេដឹកនាំអាមេរិកនិងអាហ្វ្រិកកាលពីឆ្នាំ២០២២ សហរដ្ឋអាមេរិកបានសន្យាផ្ដល់ថវិកា៥៥ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់រយៈពេល៣ឆ្នាំ ដែលរួមមានការវិនិ យោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធថាមពលកកើតឡើងវិញ ថាមពលស្អាត និងកិច្ចប្រឹងប្រែងដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ជឹង ប៉ូជីន
វេទិកាបញ្ចេញមតិ