លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចលើកឡើងថា ការប្រកាសរបស់ លោក អេង ឆៃអ៊ាង ស្នើឲ្យមានការរួបរួមគ្នារវាងអ្នកគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី និងអ្នកគាំទ្រលោក កឹម សុខា គឺជាការប្រកាសដែលមិនអាចទៅរួច និងថា ប្រសិនបើមានការរួមរួមគ្នាឡើងវិញក៏ដោយ ក៏គ្មានឥទ្ធិពលណាមួយធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់គណបក្សកាន់អំណាចនោះដែរ។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន លើកឡើងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយ នឹងមិនអាចធ្វើឲ្យជះឥទ្ធិពលណាមួយដល់គណបក្សកាន់អំណាចនោះទេ បើទោះជាអ្នកមាននិន្នាការគាំទ្រលោក កឹម សុខា និងអ្នកគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី រួមរួមគ្នាឡើងវិញក៏ដោយ។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចថ្លែងបែបនេះ បន្ទាប់ពីលោក អេង ឆៃអ៊ាង អនុប្រធានគណបក្សប្រឆាំងដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយ និងព្យួរសិទ្ធិនយោបាយ អំពាវនាវឲ្យអ្នកគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី និង លោក កឹម សុខា រួមរួមគ្នាឡើង ដើម្បីប្តូរការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន។
លោក សុខ ឥសាន ប្រាប់ VOA នៅដើមសប្តាហ៍នេះថា មន្រ្តីដែលមាននិន្នាការគាំទ្រលោក កឹម សុខា និងអ្នកដែលមាននិន្នាការគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី នឹងមិនអាចមានថ្ងៃរួមបញ្ចូលគ្នាបានវិញនោះទេ។ លោកបន្ថែមថា បើទោះបីជាមន្រ្តីដែលមាននិន្នាការគាំទ្រថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងទាំងនោះ អាចរួមគ្នាវិញក៏ដោយ ក៏លោកថា នឹងមិនអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់គណបក្សកាន់អំណាចបាននោះទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖
«ការនិយាយបែបនេះហ្នឹងវាច្រំដែលៗ ដដែលៗហ្នឹង ក៏ប៉ុន្តែវាអត់មានប្រសិទ្ធភាពអី ហើយចេញជាលទ្ធផលអីទាល់តែសោះ។ អញ្ចឹងទេ ទោះបីគាត់មានយោបល់យ៉ាងម៉េចក៏ដោយ ក៏វាឋិតក្នុងខ្លឹមសារដដែល ។ដូច្នេះវាអត់មានប្រសិទ្ធអីធ្វើឲ្យប្រជាជន មហាជនហ្នឹងទទួលយកបានទេ»។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានតុលាការកំពូលរំលាយកាលពីពាក់កណ្តាលខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ ដោយចោទថា គណបក្សនេះបានឃុបឃិតជាមួយបរទេសរៀបចំគម្រោងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ខណៈមន្រ្តី និងតំណាងរាស្រ្តគណបក្សនេះចំនួន១១៨រូប ត្រូវបានព្យួរសិទ្ធិនយោបាយម្នាក់ៗ ៥ឆ្នាំ។ ការរំលាយ និងព្យួរសិទ្ធិនយោបាយនេះ ធ្វើឡើងក្នុងរយៈពេលតែជាងមួយខែប៉ុណ្ណោះ ក្រោយការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ដោយចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសដូចគ្នា។
ក្រោយគណបក្សប្រឆាំងដែលមានអ្នកគាំទ្រជាង៤០ភាគរយនៅទូទាំងប្រទេសមួយនេះ ត្រូវបានតុលាការរំលាយ គេឃើញមន្រ្តីគណបក្សប្រឆាំងដែលមាននិន្នាការគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី ជាច្រើនរូប បានភៀសខ្លួនទៅបរទេស។ មន្ត្រីមួយចំនួនដែលបានភៀសខ្លួនទៅបរទេស តែងប្រើវោហារសាសន៍ផ្លែផ្កាឲ្យមន្រ្តីដែលមាននិន្នាគាំទ្រលោក កឹម សុខា ជាបន្តបន្ទាប់។
ទោះយ៉ាងណា ក្នុងវេទិកាសាធារណៈជាមួយអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅទីក្រុង Seatle រដ្ឋ Washington កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ លោក អេង ឆៃអ៊ាង ថ្លែងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបានការគាំទ្រច្រើនពីប្រជាពលរដ្ឋកាលពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៧ គឺកើតឡើងដោយសារការចាប់ដៃគ្នារបស់លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា។ លោកបន្ថែមថា បន្ទាប់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានតុលាការកំពូលរំលាយ គេឃើញអ្នកមាននិន្នាការគាំទ្រគណបក្ស សម រង្ស៊ី ទម្លាក់កំហុសទៅលើលោក កឹម សុខា ចំណែកអ្នកមាននិន្នាការគាំទ្រលោក កឹម សុខា បានទម្លាក់កំហុសទៅលើលោក សម រង្ស៊ី ថាជាដើមចមបណ្តាលឲ្យមានការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង បន្ថែមថា ដើម្បីអាចយកជោគជ័យលើរបបដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បាន លុះត្រាតែអ្នកមាននិន្នាការគាំទ្រមេដឹកនាំទាំងពីរសហការ និងចាត់ទុកថ្នាក់ដឹកនាំទាំងពីរជានិមិត្តរូបស្មើគ្នា ដោយឈប់ខ្វែងគំនិតចំពោះហេតុផលដែលឈានដល់ការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងតទៅទៀត។
លោកអេង ឆៃអ៊ាង បញ្ជាក់ថា៖
«សង្គ្រោះជាតិពិតទាល់តែនិយាយឲ្យច្បាស់ថា មាន សម រង្ស៊ី កឹម សុខា ជានិមិត្តរូប ជាព្រលឹង អាហ្នឹងបានហៅថាជាសង្គ្រោះជាតិពិត។ ប៉ុន្តែបើនរណាមកប្រើសង្គ្រោះជាតិលើក សម រង្ស៊ី វាយប្រហារ កឹម សុខា អាហ្នឹងសង្គ្រោះ ហ៊ុន សែន។ អ្នកណាដែលមកនិយាយថាខ្លួនឯងសង្គ្រោះជាតិ លើក កឹម សុខា វាយប្រហារ សម រង្ស៊ី ក៏សង្គ្រោះ ហ៊ុន សែន ដែរ។ ម៉េចបានខ្ញុំនិយាយថាសង្គ្រោះ ហ៊ុន សែន? បងប្អូនមានពិបាកគិតអី? បើលើកមួយវាយមួយ មានន័យថាបែកគ្នាហើយ បើបែកគ្នាមានន័យថា ហ៊ុន សែន ឈ្នះរហូតហើយ មិនសង្គ្រោះ ហ៊ុន សែន?»។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង បានអំពាវនាវឲ្យសមាជិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រើភាសាតែមួយដើម្បីជ្រោមជ្រែងគណបក្សនេះឡើងវិញ និងបានអំពាវនាវឲ្យអ្នកគាំទ្រនៅបរទេសបន្តឧបត្ថម្ភគណបក្ស ដោយថា អ្នកនៅក្នុងស្រុកមិនអាចធ្វើសកម្មភាពអ្វីបាន។
VOA មិនអាចសុំការអធិប្បាយពីលោក អេង ឆៃអ៊ាង ដើម្បីបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការថ្លែងរបស់លោកបានទេ រហូតដល់ល្ងាចថ្ងៃអង្គារនេះ។
ការថ្លែងរបស់លោក អេង ឆៃអ៊ាង ធ្វើឡើងខណៈដែលមានការមើលឃើញថា មន្រ្តីដែលមាននិន្នាការគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី និងមន្រ្តីគាំទ្រលោក កឹម សុខា បែកបាក់គ្នា ចាប់តាំងពីលោក សម រង្ស៊ី បានបង្កើតចលនាសង្គ្រោះជាតិ ក្រោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានតុលាការរំលាយ ដោយលោក សម រង្ស៊ី បានប្រកាសធ្វើជាប្រធានចលនានេះ ស្របពេលដែលលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលកំពុងជាប់ឃុំ និងមន្រ្តីគាំទ្រលោក កឹម សុខា មួយចំនួន បានប្រកាសមិនគាំទ្រការបង្កើតចលនានេះ។
លោក ម៉ៅ មុនីវណ្ណ តំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងមួយរូបដែលត្រូវបានតុលាការព្យួរសិទ្ធិនយោបាយរយៈពេល៥ឆ្នាំ ប្រាប់ VOA ថា លោកគាំទ្រការប្រកាសរបស់លោក អេង ឆៃអ៊ាង ក្នុងការអំពាវនាវឲ្យមានការរួបរួមគ្នារវាងអ្នកមាននិន្នាការគាំទ្រលោក កឹម សុខា និងអ្នកគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី។ ទោះយ៉ាងណាលោករំពឹងថា ការថ្លែងរបស់លោក អេង ឆៃអ៊ាង ជាការថ្លែងដោយចេញពីចិត្ត និងថា លោកតែងត្រៀមខ្លួនក្នុងការរួបរួមដើម្បីកសាងជាតិ គ្រប់ពេល។
តំណាងរាស្រ្តដែលមាននិន្នាការស្និទ្ធនឹងលោក កឹម សុខា រូបនេះបញ្ជាក់ថា៖
«ម៉ៅ មុនីវណ្ណ អត់ដែលមិនសហការជាមួយអ្នកណាទេ សហការជានិច្ចកាល ដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ។ ស៊ូអត់ធ្មត់ ឈឺចាប់ក្នុងដួងចិត្តរបស់ខ្លួន តែមិនក្បត់ឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទេ។ ដើរតាមឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋ រួបរួមជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ អ្នកស្នេហាជាតិដទៃទៀត ដើម្បីឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ»។
កាលពីឆ្នាំ២០១២ លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសម រង្ស៊ី ដែលពេលនេះប្តូរឈ្មោះមកជាគណបក្សភ្លើងទៀន និងលោក កឹម សុខា អតីតប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស សម្រេចចាប់ដៃគ្នាបង្កើតបានជាគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដើម្បីអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ដែលបានកាន់អំណាចជាង៣០ឆ្នាំ។
ការច្របាច់បញ្ចូលគ្នាបង្កើតជាគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ បានធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំងនេះ ទទួលបានសំឡេងកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់ គឺទទួលបានកៅអីតំណាងរាស្រ្តរហូតដល់៥៥រូប ក្នុងចំណោម១២៣រូប កាលពីការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ២០១៣៕