ធនាគារពិភពលោកប្រចាំកម្ពុជាឬ Wold Bank បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅឆ្នាំ ២០១៨ នឹងនៅតែមានការរីកចម្រើនខ្លាំងដដែល ទោះបីជាស្ថិរភាពនយោបាយគ្មានលំនឹង ក្នុងពេលបោះឆ្នោតខាងមុខក្តី។ សេដ្ឋវិទូរបស់ធនាគារពិភពលោក បានផ្តល់អនុសាសន៍ថា កម្ពុជាធ្វើកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធឲ្យបានកាន់តែស៊ីជម្រៅជាងមុន ដើម្បីកាត់បន្ថយថ្លៃចំណាយ ទាក់ទិនតម្លៃអគ្គិសនី និងគម្លាតនៃជំនាញ។
កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានព្យាករណ៍ថា នឹងនៅតែរឹងមាំក្នុងកម្រិត ៦.៩ភាគរយ នៅឆ្នាំ ២០១៨។ កំណើននេះត្រូវបានគាំទ្រដោយការធ្វើចម្រុះកម្មនៃការនាំចេញ លំហូចូលនៃវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស និងភាពប្រសើរឡើងនៃទស្សនវិស័យពិភពលោក។ នេះបើយោងតាមការបញ្ជាក់របស់តំណាងធនាគារពិភពលោកប្រចាំកម្ពុជា Wold Bank និងរបាយការណ៍ស្តីពីបច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដែលចេញផ្សាយនៅថ្ងៃពុធនេះ។
ថ្លែងក្នុងពិធីចេញផ្សាយរបាយការណ៍ស្តីពី «បច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា» រៀបរៀងដោយអ្នកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ធនាគារពិភពលោក នៅរាជធានីភ្នំពេញនាថ្ងៃពុធនេះ អ្នកស្រី អ៊ីហ្គូណា ដូប្រាចា (Inguna Dobraja) នាយិកាគ្រប់គ្រងធនាគារពិភពលោកប្រចាំកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា ទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅតែមានភាពវិជ្ជមាន ដោយកំណើនត្រូវបានព្យាករណ៍ថា នឹងនៅតែខ្លាំង ក្នុងកម្រិត ៦,៩ ភាគរយ នៅឆ្នាំ ២០១៨។
អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា ការបោះជំហានឈានឡើងក្នុងខ្សែសង្វាក់តម្លៃវិស័យកម្ម ពីការកើនតែផ្នែកកាត់ដេរ មកកើនផ្នែកអគ្គិសនី និងគ្រឿងបន្លាស់យានយន្ត។ យ៉ាងណាមិញ អ្នកស្រីថ្លែងថា ដើម្បីរក្សាបាននូវនិន្នាការវិជ្ជមាននេះ កម្ពុជាត្រូវតែធ្វើកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធឲ្យបានកាន់តែស៊ីជម្រៅជាងនេះបន្ថែមទៀត និងការកាត់បន្ថយថ្លៃចំណាយក្នុងការផលិត។
«ដើម្បីធ្វើឲ្យមានការទ្រទ្រង់នៃនិន្នាការវិជ្ជមានទាំងនេះ កម្ពុជាត្រូវតែចាប់ផ្តើមធ្វើកំណែទម្រង់រចនាសម័្ពន្ធឲ្យបានកាន់តែស៊ីជម្រៅជាងនេះ ក្នុងការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនៃបរិយាកាសធ្វើជំនួញ ការធ្វើពិពិធកម្ម (ភាពចម្រុះច្រើនយ៉ាង) បន្ថែមទៀតនៃការនាំចេញនានា និងការកាត់បន្ថយថ្លៃចំណាយទៅលើភស្តុភារ ដោយការបំពេញគន្លាតនៃជំនាញ»។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ធនាគារពិភពលោកស្តីពីបច្ចុប្បន្នភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា៖ កម្ពុជាបោះជំហានឡើងខ្សែសង្វាក់តម្លៃក្នុងវិស័យកម្មន្តសាល ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៧នេះបានឲ្យដឹងថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នៅតែខ្លាំងក្លា រហូតដល់ ៧.០ភាគរយក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ហើយកំណើននេះ ត្រូវបានព្យាករណ៍ថា នឹងអាចថយចុះបន្តិចមកត្រឹម ៦.៨ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ ២០១៧។ របាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា កំណើននៃការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់បានថមថយ ប៉ះប៉ូវដោយការនាំចេញនូវម៉ាស៊ីនឧបករណ៍គ្រឿងបន្លាស់អេឡិចត្រូនិច និងគ្រឿងបន្លាស់រថយន្ត ដែលទើបនឹងលេចចេញជារូបរាងកាលពីពេលថ្មីនេះ ខណៈដែលវិស័យសំណង់បង្ហាញអំពីសញ្ញានៃការថយល្បឿន។ ក៏ប៉ុន្តែ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ពីសំណាក់អាជ្ញាធរ ហាក់បីដូចជា ទទួលបានលទ្ធផលល្អ ដោយមានការងើបឡើងវិញនូវចំនួនទេសចរណ៍អន្តរជាតិ។
ទោះបីជាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ត្រូវបានព្យាករណ៍ថា នៅតែមានកំណើនល្អក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ក្តី ធនាគារពិភពលោកបានព្រមានពីហានិភ័យនៃនិន្នាការវិជ្ជមានមួយចំនួន។ ហានិភ័យទាំងនោះមានដូចជា ការលូតលាស់យឺតជាងមុននៃសេដ្ឋកិច្ចចិន និងភាពមិនប្រាកដប្រជា ដែលអាចកើតឡើង ទាក់ទងការបោះឆ្នោតដែលកំពុងខិតជិតមកដល់។
ការប្រកាសឲ្យដឹងពីកំណើនរបស់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នៅឆ្នាំ២០១៨ ដែលជាឆ្នាំនៃការបោះឆ្នោតជាតិនៅកម្ពុជា កើតមានឡើង នៅចំពេលដែលប្រទេសនេះ កំពុងរងការគំរាមកំហែងពីការគាបសង្កត់ខាងសេដ្ឋកិច្ចពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ក្រោយការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងតែមួយគត់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ នេះរដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែត បានប្រកាសឈប់ផ្តល់ជំនួយដល់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់វិមជ្ឈការ និងការមិនបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍នានារវាងរដ្ឋាភិបាល និងរដ្ឋាភិបាលបន្តទៀត។ រដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែត ក៏កំពុងពិនិត្យឡើងវិញនៃទម្រង់ទំនាក់ទំនងផ្សេងទៀតផងដែរ។
យ៉ាងណាក្តីលោក Miguel Sanchez អ្នកសេដ្ឋកិច្ចជាន់ខ្ពស់របស់ធនាគារពិភពលោកប្រចាំកម្ពុជា យល់ថា ភាពមិនច្បាស់លាស់នៃស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នអាចនឹងមានផលប៉ះពាល់ដល់ វិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនេះ។ លោកថា ស្ថានភាពនៃភាពប្រាកដប្រជានេះបានកើតឡើងនៅក្នុងអំឡុងពេលក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំមុនៗ ដោយបានធ្វើឲ្យធ្លាក់ចុះនៃការផ្ញើប្រាក់បរទេស និងបានធ្វើឲ្យសហគ្រិនពន្យារពេលនៃការសម្រេចចិត្តធ្វើពាណិជ្ជកម្មរបស់ពួកគេ។ យ៉ាងណាមិញ លោកអះអាង ស្ថានភាពបែបនេះ បានកើតឡើងមួយរយៈពេលខ្លី។
ទាក់ទិនស្ថានការណ៍បច្ចុប្បន្ននេះ លោក Miguel Sanchez បានលើកឡើងថា ធនាគារពិភពលោកកំពុងឃ្លាំមើលយ៉ាងដិតដល់ ព្រោះស្ថានការណ៍ដែលកើតកន្លងមក ហើយស្រដៀងគ្នានឹងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ បានបង្កផលប៉ះពាល់ខាងសេដ្ឋកិច្ច។
«បញ្ហានេះ បានប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច ហើយនេះគឺជា អ្វីដែលយើងកំពុងឃ្លាំមើលយ៉ាងល្អិតល្អន់»។
បើទោះបីកម្ពុជាកំពុងស្ថិតក្នុងភាពមិនប្រាកដប្រជាខាងនយោបាយនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដោយការថយក្រោយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាក្តី ក្រុមសេដ្ឋវិទូរបស់ធនាគារពិភពលោកចំនួនបីរូបបានលើកឡើងពីកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធដល់ប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីរក្សាកំណើនរឹងមាំបន្តទៀតក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច។
កំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធទាំងនោះរួមមាន បង្កើតពិពិធកម្មនាំចេញ តាមរយៈការកំណត់ថ្លៃអគ្គិសនី ដែលមានប្រសិទ្ធភាព និងមានការប្រកួតប្រជែង ការកំណត់ជំនាញដែលខ្វះខាត ហើយបង្កើតកម្មវិធីសិក្សា ដើម្បីបំពេញចន្លោះនោះ ដោយយោងទៅតាមគោលនយោបាយបណ្តុះបណ្តាលជំនាញ និងវិជ្ជាជីវៈ ២០១៧-២០២៥។ បន្តសម្រួលដល់ដំណើរការវិនិយោគ ដោយផ្តោតជាពិសេសទៅលើវិស័យផលិតផល ដែលអាចជួញដូរបាន និងលើកកម្ពស់ការចូលទៅកាន់ទីផ្សារ និងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ ដោយកសិកររស់នៅតាមតំបន់ដាច់ស្រយាល នឹងជួយដល់គ្រួសារជនបទ ដែលរងគ្រោះ ដោយតម្លៃកសិផលទាប និងបង្កើនការតាមដានយ៉ាងដិតដល់នូវផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាន នៃភាពរីកចម្រើនយឺតយ៉ាវនៃវិស័យវាយនភណ្ឌ និងសំណង់។
ដោយសារទេសចរណ៍ជាវិស័យដែលមានសក្តានុពលមួយរបស់កម្ពុជា ធនាគារពិភពលោក ក៏បានស្នើឲ្យធ្វើកំណែទម្រង់មួយចំនួន រួមមាន អភិវឌ្ឍតំបន់អភិរក្សទេសចរណ៍ ជាមួយ នឹងផលិតផលមានតម្លៃខ្ពស់ អភិវឌ្ឍវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការតភ្ជាប់ ដោយសារកម្ពុជាស្ថិតក្នុងលំដាប់ទាបសម្រាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវគោក ការដោះស្រាយបញ្ហាធ្លាយចំណូលទេសចរណ៍ និងការពង្រីក និងលើកកម្ពស់ជំនាញក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ជាដើម៕
