មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជាដែលទទួលបន្ទុកផ្នែកដោះគ្រាប់មីននិងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះបានអំពាវនាវឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកផ្តល់ថវិកា នៅក្នុងការជួយដល់បេសកកម្មដោះមីននៅកម្ពុជា ដែលកម្ពុជាបានដាក់គោលដៅដោះឲ្យអស់នៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៣០។
លោក លី ធុជ អនុប្រធានទី ១ នៃអាជ្ញាធរមីន (CMAA) ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា លោកមានការសោកស្តាយចំពោះការបង្កកជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងរយៈពេល ៩០ ថ្ងៃ ដោយសារសកម្មភាពដែលគាំទ្រដោយជំនួយអាមេរិកនិងប្រតិបត្តិករដោះមីនត្រូវបានផ្អាកទាំងស្រុង ក្រោយសហរដ្ឋអាមេរិកបានសម្រេចបែបនេះ។ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ សហរដ្ឋអាមេរិកផ្តល់ជំនួយជាទឹកប្រាក់ជាង ១០ លានដុល្លារអាមេរិកដល់កម្ពុជាសម្រាប់បេសកកម្មដោះមីន។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តី លោក លី ធុជ នៅតែបង្ហាញក្តីសង្ឃឹមថា ជំនួយនេះនឹងត្រូវផ្តល់ឡើងវិញ ក្រោយរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបញ្ចប់ដំណើរត្រួតពិនិត្យលើជំនួយបរទេសរបស់ខ្លួនក្នុងរយៈពេល ៩០ ថ្ងៃ។
លោកថ្លែងថា៖ «យ៉ាងណាមិញ យើងខ្ញុំសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា រដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ លោកនឹងពិចារណាបន្តនូវការគាំទ្រនេះ បន្ទាប់ពី ៩០ ថ្ងៃ។ ៩០ ថ្ងៃនេះ នឹងបន្តនូវការគាំទ្រកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត។ យើងខ្ញុំកាន់តែស្វាគមន៍»។
បើតាមលោក លី ធុជ កម្ពុជានៅមានតំបន់ជាច្រើន ជាពិសេសតំបន់ដាច់ស្រយាល ក្នុងបណ្តាខេត្តជាប់ព្រំដែនថៃនិងជាប់ព្រំដែនវៀតណាម ដែលមានគ្រាប់មីននិងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះនៅឡើយ។
លោក លី ធុជ បញ្ជាក់ថា កម្ពុជាបានចាត់ទុកសហរដ្ឋអាមេរិកជាដៃគូសំខាន់នៅក្នុងបេសកកម្មដោះមីន ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបានចូលរួមតាំងពីទសវត្សរ៍ ៩០ ហើយបានចំណាយប្រាក់ជាង ១០០ លានដុល្លារអាមេរិករហូតមកដល់ពេលនេះ ដើម្បីគាំទ្រកិច្ចប្រឹងប្រែងដោះមីននៅកម្ពុជា។
ការបង្កកជំនួយរបស់អាមេរិកក្រោមរដ្ឋបាលថ្មីរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ នេះក៏រងការរិះគន់ពីប្រទេសមួយចំនួន ក្នុងនោះរួមមានប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា គឺប្រទេសឡាវនិងវៀតណាម ដែលកំពុងប្រឈមនឹងគ្រាប់មីននិងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះដូចកម្ពុជាដែរ។ នៅកម្ពុជា សហរដ្ឋអាមេរិករងការរិះគន់ពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលខុសត្រូវរបស់អាមេរិកលើការទម្លាក់គ្រាប់បែកនៅប្រទេសកម្ពុជាក្នុងអំឡុងសម័យសង្រ្គាមវៀតណាម។
ដោយឡែកកាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែមករាកន្លងទៅ មានករណីផ្ទុះមីនតោនក្នុងពេលកំពុងប្រតិបត្តិការមួយនៅភូមិត្រពាំងប្រិយ៍ ឃុំបាក់អន្លូង ស្រុកត្រពាំងប្រាសាទ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ដែលបានបណ្តាលឲ្យមន្ត្រីជំនាញអង្គភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា CMAC ពីរនាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។
លោក អ៊ុត អ៊ូត អាយុ ៥២ ឆ្នាំ ដែលជាឪពុករបស់មន្ត្រីមួយរូបដែលបានស្លាប់ដោយសារករណីផ្ទុះគ្រាប់មីនកាលពីពេលថ្មីៗនោះ បានអំពាវនាវឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកបន្តផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា ដើម្បីពន្លឿនដំណើរការដោះមីនក្នុងប្រទេស។ លោកបន្ថែមថាកូនប្រុសរបស់លោកបានពលីជីវិតក្នុងការដោះមីននិងមិនគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះអស់រយៈ ពេលជាង ៤ ឆ្នាំមកហើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «មិនល្អដែរ សោកស្តាយដែរ បើសិនមានការបង្កកជំនួយអ៊ីចឹងមែន ព្រោះអីគ្រាប់មីននៅសល់ពេញទីកន្លែងមិនទាន់អស់នៅឡើយ»។
លោក អ៊ុត អ៊ូត ក៏អំពាវនាវឲ្យមានការផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជាក្នុងការពន្លឿនការដោះមីនក្នុងប្រទេសឲ្យអស់ដើម្បីឲ្យដីមានសុវត្ថិភាព ១០០% សម្រាប់ប្រជាជន។
វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជាបាននៅឡើយទេ។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានកំណត់គោលដៅឆ្ពោះទៅរកការសម្រេច «កម្ពុជាគ្មានមីនឆ្នាំ ២០៣០» ដោយបានប្តូរពីឆ្នាំ ២០២៥ ដោយសារកម្ពុជាត្រូវការពេលវេលានិងថវិកាបន្ថែមទៀតក្នុងការបោះសម្អាតមីន។
កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៤ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងថា កម្ពុជានៅមានផ្ទៃដីមានគ្រាប់មីនជាង ១.៦០០ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា ដែលបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាជនប្រមាណ១លាននាក់។
គិតចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៧៩ ដល់ឆ្នាំ ២០២៤ ជនរងគ្រោះដែលបានស្លាប់ដោយសារគ្រាប់មីននិងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានចំនួនប្រមាណ ២០.០០០ នាក់ និងអ្នករបួសមានចំនួនជាង ៤៥.០០០ នាក់។ កាលពីឆ្នាំ ២០២៤ ជនរងគ្រោះដោយសារគ្រាប់មីន មានចំនួន ៤៩ នាក់ដោយក្នុងនោះស្លាប់ ១២ នាក់៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ