នៅចំពេលដែលមានភាពតានតឹងជាបន្តរវាងប្រទេសចិននិងកោះតៃវ៉ាន់ ពលរដ្ឋនៅក្នុងទីក្រុងតៃប៉ិ កោះតៃវ៉ាន់ពេលខ្លះអាចគិតថាអ្នកខាងក្រៅធ្វើព្រងើយកន្តើយចំពោះការគំរាមកំហែងនៃការវាយប្រហាររបស់ចិន។
តៃវ៉ាន់មានជម្លោះជាមួយគណបក្សកុម្មុយនិស្តចិនចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ ១៩៤០ មក ហើយអស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ ភាពតានតឹងមានតែឡើងកម្ដៅខ្លាំងឡើងនៅពេលដែលចិនធ្វើទំនើបកម្មយោធារបស់ខ្លួន។ ចិនចាត់ទុកកោះតៃវ៉ាន់ថាជាខេត្តមួយរបស់ខ្លួន។
ការព្រងើយកន្តើយចំពោះការគំរាមកំហែងរបស់ចិននេះប្រហែលជាបានឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុតពីរលើកកាលពីឆ្នាំទៅ។ មួយលើកគឺការមិនឆ្លើយតបរបស់ចិនចំពោះការឈ្លានពានរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ីលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដែលបានបង្កជាសំណួរថាតើការឈ្លានពានរបស់ចិនលើកោះតៃវ៉ាន់អាចជាការឈ្លានពានដែលនឹងកើតឡើងបន្ទាប់ដែរឬក៏យ៉ាងណានោះ។ មួយលើកទៀតគឺកាលពីខែសីហាឆ្នាំមុន រដ្ឋាភិបាលចិនបានធ្វើសមយុទ្ធយោធានិងបាញ់មីស៊ីលចូលក្នុងច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់បន្ទាប់ពីអ្នកស្រី Nancy Pelosi ដែលជាប្រធានរដ្ឋសភាសហរដ្ឋអាមេរិកនៅពេលនោះបានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់កោះតៃវ៉ាន់។
ការស្ទង់មតិមួយកាលពីខែសីហាឆ្នាំមុនដែលធ្វើឡើងដោយវិទ្យាស្ថានអូស្ត្រាលី (Australian Institue) ដែលជាវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ បានបង្ហាញថា ខណៈដែលពលរដ្ឋអូស្ត្រាលីចំនួន ២៥% បាននិយាយថាពួកគេភ័យខ្លាចថាការវាយប្រហារអាចនឹងជិតកើតឡើងលើកោះតៃវ៉ាន់ មានតែពលរដ្ឋម្នាក់ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋ ២០ នាក់តែប៉ុណ្ណោះនៅកោះតៃវ៉ាន់ដែលបានបញ្ជាក់អំពីការព្រួយបារម្ភដូចគ្នានេះ។
ទោះបីជាលទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិនេះបានបង្ហាញថាពលរដ្ឋតៃវ៉ាន់មិនសូវមានការព្រួយបារម្ភអំពីការវាយប្រហារដោយប្រទេសចិនក្នុងរយៈពេលខ្លីជាងអ្នកខាងក្រៅរំពឹងទុកក៏ដោយ ក៏ពលរដ្ឋនៅទីក្រុងតៃប៉ិផ្ទាល់បានសម្តែងនូវក្តីបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងរយៈពេលវែងអំពីសង្គ្រាមនៅថ្ងៃអនាគតនិងអំពីសមត្ថភាពរបស់កោះតៃវ៉ាន់នៅក្នុងការការពារខ្លួន។
លោក Wang Ding-yu ដែលជាសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការកិច្ចការបរទេសនិងការពារជាតិនៅក្នុងសភាតៃវ៉ាន់ បាននិយាយថា៖ «ប្រសិនបើអ្នកសួរពួកយើងដែលជាពលរដ្ឋតៃវ៉ាន់ថាតើពួកយើងមានការព្រួយបារម្ភអំពីការឈ្លានពានរបស់ចិនដែរឬទេ ពួកយើងនឹងឆ្លើយថាមានការព្រួយបារម្ភ។ ពួកយើងអាចមានអារម្មណ៍ថារងការគំរាមកំហែងនេះ។ វាជាអារម្មណ៍ដ៏ពិតប្រាកដមួយ។ ពួកយើងបានរងការគំរាមកំហែងបែបនេះអស់រយៈពេល ៤០ ឆ្នាំមកហើយ។ ប៉ុន្តែបើទោះបីជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ជួលកាលយើងត្រូវតែបន្តជីវភាពរស់នៅតទៅមុខទៀត»។
លោកបានប្រាប់ VOAថា៖ «យើងដឹងថាយើងត្រូវតែប្រុងប្រៀបសម្រាប់សេនារីយ៉ូដ៏អាក្រក់បំផុត ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋតៃវ៉ាន់ យើងត្រូវតែរស់នៅតាមបែបសុទិដ្ឋិនិយម»។
ភាពតានតឹងជាបន្តបន្ទាប់បានកើតឡើងដូចជានៅក្នុងទសវត្សរ៍ ១៩៥០ ជាដើមដែលនៅពេលនោះ រដ្ឋាភិបាលចិនបានព្យាយាម «លួច» កោះដាច់ស្រយាលនានារបស់តៃវ៉ាន់ និងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៦ ចិនបានបាញ់មីស៊ីលឆ្ពោះទៅកាន់កោះតៃវ៉ាន់មុនពេលការបោះឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យលើកដំបូងបង្អស់របស់តៃវ៉ាន់ត្រូវបានធ្វើឡើង។
លោក Kharis Templeman ដែលជាអ្នកស្រាវជ្រាវនៃស្ថាប័ន Hoover ដែលផ្ដោតលើគម្រោងស្ដីពីតៃវ៉ាន់និងតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក បាននិយាយថា ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ព្រឹត្តិការណ៍ទាំងអស់នេះគឺគ្រាន់តែជាផ្នែកមួយនៃការគំរាមកំហែងដែលតៃវ៉ាន់ប្រឈមតែប៉ុណ្ណោះ ហើយការគំរាមកំហែងខាងយោធាអាចជាការគំរាមកំហែងលំដាប់ទីពីរឬទីបីបន្ទាប់ពីការគំរាមកំហែងរបស់ចិនខាងការទូតនិងសេដ្ឋកិច្ច។
លោកបានបន្ថែមថា ការគំរាមកំហែងរបស់ចិនខាងការទូតនិងសេដ្ឋកិច្ចលើកោះតៃវ៉ាន់នេះបានធ្វើឡើងតាមរយៈការដាក់គំនាបតៃវ៉ាន់ឱ្យឃ្លាតឆ្ងាយពីឆាកអន្តរជាតិ ការហាមឃាត់ការនាំចូលផលិតផលមួយចំនួនដើម្បីបង្ហាញកំហឹងរបស់ខ្លួន ហើយនឹងការធ្វើយុទ្ធនាការព័ត៌មានក្លែងក្លាយនិងការវាយប្រហារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិតដើម្បីបំបាក់ទឹកចិត្ត។
លោក Templeman បានប្រាប់ VOAថា៖ «ពលរដ្ឋតៃវ៉ាន់ភាគច្រើនធ្លាប់ឆ្លងកាត់ជាច្រើននូវការគំរាមកំហែងមិនមែនខាងយោធានេះ ហើយរដ្ឋាភិបាលចិនបានបង្ហាញនូវឆន្ទៈដើម្បីធ្វើការគំរាមកំហែងទាំងនេះ»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលចិនត្រូវចាត់វិធានការខ្លាំងក្លាប្រឆាំងនឹងកោះតៃវ៉ាន់តាមរបៀបយោធាដែលនាំឱ្យបាត់បង់ទឹកដីឬស្លាប់ជនស៊ីវិលនិងកងទ័ព នោះការណ៍នេះនឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋតៃវ៉ាន់គិតឡើងវិញអំពីការគំរាមកំហែងនេះ»៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ជឹង ប៉ូជីន
ភាពស្ងប់ស្ងាត់នៅតៃវ៉ាន់អំពីចិនលាក់បាំងក្ដីបារម្ភរយៈពេលវែង
ទីក្រុងតៃប៉ិ កោះតៃវ៉ាន់ —
