ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទុនធំៗនៅក្នុងពិភពលោកកំពុងធ្វើការវិនិយោគទុនយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម។ ការណ៍នេះមួយផ្នែកធំ មកពីស្ថិរភាពខាងនយោបាយ និងអតិផរណា។ ការរីកលូតលាស់ត្រូវគេរំពឹងក្នុងការនាំចេញទំនិញ ការផលិត ការវិនិយោគបរទេសផ្ទាល់ និងសូចនាករផ្សេងទៀត ដែលបង្ហាញថា វៀតណាមលឿនជាងគូប្រកួតប្រជែងផ្សេងទៀតក្នុងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលមានប្រទេស១០ជាសមាជិក។
ក្រុមហ៊ុនបរទេសបានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅប្រទេសវៀតណាម។ នៅដើមឆ្នាំនេះ ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទុនឯកជនដ៏ធំបង្អស់មួយរបស់ពិភពលោកគឺក្រុមហ៊ុន Warburg Pincus បានបន្ថែមផ្នែកធនាគារ និងភស្តុភាងនៅក្នុងប្រទេស វៀតណាមដោយជំរុញការវិនិយោគទុនសរុបរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសនោះឡើងដល់ជាង១ពាន់លានដុល្លារ។
ក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តដូចជា ក្រុមហ៊ុនចិន JAC Motors និងក្រុមហ៊ុន Kamaz ដែលជាក្រុមហ៊ុនធ្វើរថយន្ត Truck ដ៏ធំបង្អស់នៅក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ី កាលពីពេលថ្មីៗនេះបានងាកទៅវិនិយោគទុននៅវៀតណាម។ ប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយនេះកំពុងមើលឃើញប្រាក់ហូរចូលមកពីគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់ក្នុងសាកលលោក មិនថា ក្រុមហ៊ុន Gojek របស់ឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជាក្រុមហ៊ុនតាក់ស៊ីហៅតាមទូរសព្ទដៃ ឬក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍Ooredoo របស់ប្រទេសកាតា។
សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មកំពុងធ្វើឲ្យមានផលប៉ះពាល់នៅទូទាំងតំបន់មហាសមុទ្រប៉ាស៊ី ហ្វិក និងការភ័យខ្លាចពីផលប៉ះពាល់នៃអត្រាការប្រាក់ក្នុងទីផ្សាររបស់ប្រទេស ដែលមានសេដ្ឋកិច្ចងើបឡើង នាំឲ្យផ្នែកភាគច្រើននៃតំបន់អាស៊ីដូចជា មានភាពអាប់អួរ។ដូច្នេះ តើហេតុអ្វីបានជាសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រទេសកុម្មុយនិស្តវៀតណាមមានការរីកលូតលាស់?
ផលិតផលសរុបក្នុងស្រុកបានត្រូវគេព្យាករណ៍ថា មានការរីកលូតលាស់៧ភាគរយនៅឆ្នាំនេះ។ រូបិយប័ណ្ណ និងអតិផរណាមានស្ថិរភាព។ ការរីកលូតលាស់ត្រូវគេរំពឹងក្នុងការនាំចេញទំនិញ ការផលិត ការវិនិយោគបរទេសផ្ទាល់ និងសូចនាករផ្សេងទៀតដែលបង្ហាញថា វៀតណាមលឿនជាងគូប្រកួតប្រជែងផ្សេងទៀតនៅក្នុងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលមានប្រទេស១០ជាសមាជិក។
លោក Chidu Narayanan ជាសេដ្ឋវិទូនៅឯធនាគារStandard Chartered នៅតំបន់អាស៊ីបាននិយាយថា «វៀតណាមទំនងជានឹងមានសេដ្ឋកិច្ចរីកលូតលាស់ជាងគេបង្អស់នៅក្នុងសមាគមអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០១៨ និង២០១៩ ដូចកាលពីឆ្នាំ២០១៧ដែរ។យើងនៅតែមានភាពវិជ្ជមានលើការរីកចម្រើនរយៈពេលមធ្យមនៅវៀតណាមលើសកម្មភាពផលិត នៅពេលដែលការហូរចូលនៃការវិនិយោគបរទេសដោយផ្ទាល់ខាងគ្រឿងអេឡិចត្រូនិកនៅតែខ្លាំង»។
ធនាគារ ព្យាករណ៍ថា អតិរេកគណនីចរន្តនៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក(GDP)របស់វៀតណាមសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៨គឺ ៣.៧ ភាគរយដែលមានន័យថា ការនាំប្រាក់ចូលក្នុងប្រទេសតាមរយៈពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគមានចំនួនច្រើនជាងខ្លួនបញ្ជូនទៅកាន់បរទេស។ ការណ៍នេះរួមទាំងការបង្កើនប្រាក់ចំណូលមកពីសេវាកម្មនានាដូចជា ក្រុមហ៊ុនIT។
ដើម្បីពន្យល់ថាតើហេតុអ្វីបានជាប្រទេសមួយ ដែលមនុស្ស១រយលាននាក់ធ្វើកិច្ចការដ៏ល្អជាងប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួននោះ គេត្រូវពិនិត្យមើលកត្តាជាច្រើនដូចជាពាណិជ្ជកម្ម ការចំណាយរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ទំនិញ និងនយោបាយ។
ប្រព័ន្ធកុម្មុយនិស្តរបស់វៀតណាមហាក់ដូចជា មិនទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគទុនទេ។ក៏ប៉ុន្តែមនុស្សជាច្រើនបានលើកយកស្ថិរភាពនយោបាយ តាមរយៈប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សតែមួយ ជាហេតុផល ដែលនាំឲ្យក្រុមហ៊ុនបរទេសនាំគ្នាមកប្រទេសវៀតណាម។ ហើយ ការពិតពាណិជ្ជកម្មភាគច្រើនប្រតិបត្តិការតាមបែបទីផ្សារសេរី ដោយមានការត្រួតត្រាពីរដ្ឋខ្លះ។
ស្ថិរភាពនយោបាយបានរួមវិភាគទានដល់ស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ច ហើយការណ៍នេះបានជួយវៀតណាមពុះពារអន្តរកាលនៃការផ្ទេរមេដឹកនាំដែលក្នុងប្រទេសផ្សេងៗទៀត អាចមានបញ្ហា។ផ្សារភាគហ៊ុនមិនបានរង្គោះរង្គើ នៅពេលដែលប្រធានាធិបតី Tran Dai Quang បានទទួលមរណៈភាពភ្លាមៗដោយសារជំងឺកាលពីខែមុន ខណៈនៅកាន់អំណាច។លោក Nguyen Phu Trong ប្រធានគណបក្សកុម្មុយនិស្តជាមនុស្សម្នាក់ដែលគេស្គាល់ថា រក្សាឋានៈភាពឲ្យនៅដដែលនឹងឡើងកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីជំនួស។
លោកCarl Thayer ជាសាស្រ្តាចារ្យខាងនយោបាយនៅសាកលវិទ្យាល័យ New South Wales នៅឯបណ្ឌិតសភាការពារប្រទេសអូស្រ្តាលីបាននិយាយថា«មិនមានការផ្លាស់ប្តូរដុំកំភួននៅក្នុងយុត្តិសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ចរបស់វៀតណាមឬប្រព័ន្ធនយោបាយ ដោយសារការផ្ទេរអំណាចរបស់ប្រធានាធិបតី Tran Dai Quang នោះទេ»។
យុទ្ធសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ចនេះបានត្រូវគេចាត់ទុកជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសជាច្រើនទៅតាមលទ្ធភាពដែលអាចធ្វើបាន។ តាមរយៈសមាគមអាស៊ាន វៀតណាមមានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសអូស្រ្តាលី ញូវ៉ែលហ្សេឡង់ ចិន ឥណ្ឌា ជប៉ុននិងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។ វៀតណាមក៏បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មឆ្លងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក និងកិច្ចព្រមព្រៀងដាច់ដោយឡែកពីគ្នាជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ីនិងសហភាពអឺរ៉ុប។
តាមការសិក្សារបស់សភាពពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុបក្នុងប្រទេសវៀតណាមដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែតុលា ប្រាប់ឲ្យដឹងថា ការណ៍នេះអាចជាផ្នែកមួយនៃមូលហេតុដែលសុទិដ្ឋិនិយមរបស់ពួកអ្នកវិនិយោគទុនបានហក់ឡើង៦ភាគរយពិន្ទុនៅរវាងត្រីមាសទី១និងទី២នៃឆ្នាំ២០១៨នេះ។
លោកNicolas Audierសហប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុបបាននិយាយថា «លទ្ធផលទាំងនោះ បង្ហាញថា ជាថ្មីម្តងថា ក្រុមហ៊ុននិងអ្នកវិនិយោគទុនអឺរ៉ុប នៅតែមានទំនុកចិត្តលើវៀតណាម។កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងសហភាពអឺរ៉ុបនិងវៀតណាមនេះ នឹងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវពាណិជ្ជកម្មនិងការវិនិយោគទុនរបស់ភាគីទាំង២។យើងសង្ឃឹមថា សារវិជ្ជមាននេះមកពីសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុបហើយនឹងសមាជិករបស់ខ្លួន នឹងលើកទឹកចិត្តរដ្ឋាភិបាលឲ្យបន្តបើកទីផ្សាររបស់ខ្លួនដល់ការវិនិយោគទុនបរទេស»។
លោក Nielsen អ្នកស្រាវជ្រាវខាងទីផ្សារបានរាយការណ៍កាលពីខែមិនាថា ទាក់ទាញក្នុងពាណិជ្ជកម្មនោះដែរគឺ ពួកអ្នកទិញទំនិញវៀតណាម។ ទំនុកចិត្តពួកអ្នកប្រើប្រាស់ទំនិញមានកម្រិតកាន់តែខ្ពស់ឡើងនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាមជាងក្នុងប្រទេសថៃ ម៉ាឡេស៊ី និងសិង្ហបុរី។ នៅពេលដែលប្រាក់ចំណូលរបស់ពលរដ្ឋកើនឡើង ការចំណាយរបស់ពួកគេបានទាក់ទាញផលិតផល ដែលមានម៉ាកទំនើបៗ។
ក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់ម៉ាកល្បីរបស់អេស្ប៉ាញឈ្មោះ Zara បានបើកហាងនៅវៀតណាម ខណៈដែលក្រុមហ៊ុនApple កាលពីខែកញ្ញាបានជ្រើសរើសក្រុមហ៊ុនEDigi ឲ្យមានសិទ្ធិចែកចាយបន្តជាលើកដំបូង អនុញ្ញាតឲ្យជួសជុលទូរស័ព្ទ iPhone និងកុំព្យូទ័រម៉ាក Macs។
ក្រុមហ៊ុនVingroup បានត្រូវបង្កើតឡើងដោយបុរសអ្នកមានបំផុតរបស់វៀតណាម បានចាប់ផ្តើមលក់រថយន្តតាមប្រព័ន្ធ Online នៅខែនេះ ដោយមានការផ្សាយពាណិជ្ជ កម្មទឹកផ្លែឈើពីតារាបាល់ទាត់ឈ្មោះ David Beckham។
ជាការពិត សេដ្ឋកិច្ចនោះមិនមែនជោគជ័យទាំងអស់នោះទេ។សេដ្ឋវិទូបាននិយាយថា វៀតណាមត្រូវការពិនិត្យការខ្ចីប្រាក់ ព្រោះពួកអ្នកប្រើប្រាស់ទំនិញ កំពុងប្រើប័ណ្ណឥណទាន (Credit Cards) កាន់តែច្រើនឡើង។ រដ្ឋាភិបាលខ្ចីប្រាក់ជិតដល់កម្រិតហើយ ហើយធនាគារមានប្រាក់កម្ចី ដែលមិនទាន់សងរួចកាន់តែច្រើនឡើង។ ផ្នែកអចលនទ្រព្យក៏លែងឡើងថ្លៃដូចមុនហើយៗ ប្រទេសនេះចង់ជៀសវៀងបញ្ហាណាមួយ ដែលចេញមកពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន។
សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មនោះបានធ្វើឲ្យអ្នកវិនិយោគទុនមានការប្រុងប្រយ័ត្ននៅក្នុងប្រ ទេស ដែលមានសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធំបង្អស់នៅអាស៊ី។ នៅប្រទេសផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់ ឥណ្ឌូនេស៊ីកំពុងប្រយុទ្ធ ដើម្បីរក្សាតម្លៃរូបិយប័ណ្ណរបស់ខ្លួន នៅពេលដែលក្រុមអ្នកវិនិយោគទុនរត់គេច ដើម្បីឆ្លៀតកេងប្រយោជន៍ពីអត្រាការប្រាក់កាន់តែខ្ពស់ឡើងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនោះ។
អតិផរណារបស់ហ្វីលីពីនកំពុងកើនជិតដល់៧ភាគរយ ដែលជាចំនួនខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងជិតមួយទសវត្សរ៍នេះ។ក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា សក្តានុពលខាងសេដ្ឋកិច្ចដែលកាលពីពេលមុនហាក់ដូចជា ឡើងកប់ពពក ឥឡូវនេះកំពុងធ្លាក់ចុះនៅពេលដែលរដ្ឋអនុញ្ញាតឲ្យមានអំពើហិង្សាខាងជនជាតិភាគតិច និងចាប់អ្នកកាសែតដាក់ពន្ធនាគារ។
វៀតណាមមិនខុសផ្លែកពីប្រទេសទាំងនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែបានត្រូវរួចខ្លួនពីបញ្ហាទាំងនោះនៅពេលឥឡូវនេះ៕
ប្រែសម្រួលដោយជឹង ប៉ូជីន