لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ ایران ۰۴:۵۵

تلسکوپ جیمز وب بار دیگر شگفتی آفرید؛ مولکولی که دهه‌ها دنبالش بودند پیدا شد


ستاره‌شناسان برای اولین بار با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، یک مولکول مهم کربن را در فضا کشف کردند.

به گفته ناسا، این مولکول که کاتیون متیل (با فرمول شیمیایی CH3+) نامیده می‌شود، در یک منظومه ستاره‌ جوان در فاصله هزار و ۳۵۰ سال نوری از زمین در درون «سحابی جبار» کشف شد.

ترکیبات کربنی معمولا برای دانشمندان جالب هستند چون پایه و اساس حیات را تشکیل می‌دهند.

کاتیون متیل عنصر مهمی است که در شکل‌گیری مولکول‌های پیچیده‌تر مبتنی بر کربن نقش دارد.

کاتیون متیل در دیسکی موسوم به دی۲۰۳- ۵۰۶ شناسایی شده است که به دور یک ستاره کوتوله سرخ جوان می چرخد.

این دیسک‌ها که عمدتاً از گاز و غبار تشکیل شده‌اند، بقایای فرآیند تشکیل ستاره‌ها هستند.

ستاره‌های کوتوله سرخ بسیار کوچکتر و سردتر از خورشید هستند، اما منظومه دی۲۰۳- ۵۰۶ با نور ماوراء بنفش قوی ستاره‌های جوان و عظیم همسایه در تماس است.

هرچند انتظار می‌رود که اشعه ماوراء بنفش مولکول‌های شیمیایی را از بین ببرد، اما محققان متوجه شدند که تابش این اشعه می‌تواند منبع انرژی لازم را برای تشکیل کاتیون متیل فراهم کند.

پس از تشکیل کاتیون متیل، واکنش‌های شیمیایی دیگری صورت می‌گیرند که به تشکیل مولکول‌های کربن پیچیده‌تر حتی در دماهای پایین در فضا منجر می‌شود.

کاتیون متیل به طور مؤثر با هیدروژن که فراوان‌ترین مولکول در جهان است واکنش نمی‌دهد، اما به خوبی با طیف وسیعی از مولکول‌های دیگر واکنش نشان می دهد.

به دلیل این خاصیت شیمیایی، اخترشناسان بیش از ۴۰ سال است که این مولکول را به عنوان عنصر سازنده مهمی در ترکیبات شیمیایی میان‌‌ستاره‌ای در نظر گرفته‌اند اما تاکنون آن را در فضا شناسایی نکرده بودند.

کاتیون متیل عنصری به شدت گریزان است و به صورت مداوم تشکیل می‌شود و از بین‌ می‌رود. بنابراین تأیید وجود آن برای اخترشناسان اتفاقی شگفت‌انگیز است. این مولکول می‌تواند نقش مهمی در مراحل اولیه شیمیایی پیدایش حیات داشته باشد.

در یک سال گذشته، تلسکوپ فضایی جیمز وب تصاویر شگفت‌انگیزی از کیهان تهیه کرده است ولی قابلیت‌های بسیار حساس و گسترده آن اطلاعات دقیق‌تری را در مورد ترکیبات شیمیایی و آثار حیات در کهکشان‌ها نیز ارائه داده است.

وب یک برنامه بین‌المللی است که توسط ناسا، آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی کانادا هدایت می شود.

XS
SM
MD
LG