ایرج مسجدی، سفیر جمهوری اسلامی در عراق، در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «دجله» با رد هر گونه نقش ایران در بحران کمآبی عراق، چنین ادعایی را ناشی از تبلیغات منفی رسانهها عنوان کرد.
این ادعا در حالی اظهار میشود که عراق بحران کمآبی خود را ناشی از سدسازی بیرویه و انحراف مسیر آبهای جاری از ایران به آن کشور میداند.
در منطقه خاورمیانه و کشورهای شمال آفریقا از جمله در عراق بخش عمدهای از تأمین منابع آبی در گرو جریانهای آبی فرامرزی است.
بخش عمده رودخانههای دجله و فرات بعد از عبور از ترکیه و سوریه و پیش از سرازیر شدن به خلیج فارس از عراق میگذرد و از منابع اصلی و مهم آب آن کشور تلقی میشود.
انشعابهایی از ایران در مسیر عبور دجله از عراق به این رود میریزد که در ناحیه مرزی قرنه با همریزش فرات و کارون، اروند رود را به وجود میآورد.
شورای پاسیفیک در لسآنجلس در سال ۲۰۱۹ گزارش میدهد که نزدیک به دو سوم بیش از ۱۰ میلیون متر مکعب آب ایران به عراق سرازیر میشود.
در این گزارش آمده بعد از هشدار کارشناسان درباره از بین رفتن ذخایر آبی استانهای غربی، مقامهای ایران با اعمال سیاستهای تهاجمیتری به تغییر مسیر آب رودخانهها به نواحی مرکزی و شرقی برای مصارف کشاروزی و زراعی و سدسازی روی آوردند.
در ماه اکتبر سال ۲۰۲۱، مهدی رشید همدانی، وزیر منابع آبی عراق در گفتوگو با خبرگزاری «نیوعرب» یا عرب نو، ایران را به سرپیچی از توافقنامه الجزایر ناظر به حل اختلافهای مرزی و آبی و همچنین تخطی از این توافق درخصوص سد راه آب کارون به اروند رود یا شطالعرب و انحراف مسیر رودهای دیگری نظیر رود سیروان به عراق، متهم کرد.
بنگاه خبری آلمان، دویچه وله در ماه اوت همان سال از کاهش حجم تولیدات کشاورزی عراق بر اثر کمآبی و به نقل از مقامهای ایران از افزایش ۳۵ درصدی صادرات محصولات کشاورزی ایران به عراق از سال ۲۰۱۶ به این طرف خبر داد.
کاهش حجم آب دجله و فرات همچنین شرایط نفوذ آب شور خلیج فارس و آلودگی آب شطالعرب در بصره را فراهم کرده است. این اتفاق، به گزارش یونیسف، صندوق کودکان سازمان ملل متحد، در سال ۲۰۱۸ سبب بیماری دهها هزار شهروند از جمله کودکان عراقی شد.
همه اینها درحالی است که ایران خود با کمآبی و خشکسالی دست و پنجه نرم میکند.
بنا به گزارشها، ایران ۹۰ درصد منابع آبیاش را با هدف خودکفایی غذایی، صرف کشاورزی میکند.
همزمان ذخایر آبی ایران به خاطر تغییرات هوایی و گرمایش زمین در حال بخار شدن است.
سوءمدیریت و بحران کمآبی در ایران سال گذشته به تظاهرات ضددولتی در خوزستان دامن زد و به شهرهای بزرگ کشور از جمله تهران سرایت کرد.
اکثر مناطق دچار بحران آبی در جهان در خاورمیانه واقع شده که با دو برابر سرعت متوسط جهانی در حال گرم شدن است و بنا به گزارشها بسیاری از شهرهای این منطقه تا پایان قرن جاری قابل زیست نخواهد بود.
این تغییرات باعث شده است که دمای هوای مناطقی در ایران و عراق در اوت ۲۰۲۱ به از ۵۰ درجه سانتیگراد عبور کند.