واشنگتن پست روز سهشنبه ۲۵ مهر گزارش داد سلاحهایی که کشورهای خارجی بهطور مخفیانه به هر دو طرف درگیری در سودان عرضه میکنند – از جمله مهمات و پهپادهای ارسالی جمهوری اسلامی ایران و امارات متحده عربی – به جنگ داخلی ویرانگر سودان دامن میزند.
در بخش مربوط به ایران این گزارش که واشنگتن پست بر اساس ارزیابیهای محرمانه، یک گزارش تهیه شده با هزینه وزارت امور خارجه آمریکا، و نیز شواهد جمعآوریشده از سلاحهای کشف و ضبط شده در سودان، منتشر کرده، آمده است که ارتش سودان از اواخر سال گذشته از پهپادهای مسلح خارجی، بهویژه پهپادهایی که بهطور مخفیانه توسط جمهوری اسلامی ایران ارائه میشود، استفاده کرده است.
در این گزارش با رصد هفت پرواز بین ایران و سودان از آذر ۱۴۰۲ تا تیر ۱۴۰۳ مشخص شده است که چهار مورد از این پروازها نظامی بودهاند و به پایگاه نیروی هوایی ایران در فرودگاه تهران بازگشتهاند. بنا بر این گزارش، سه هواپیمای دیگر نیز هنگام فرود در ایران، ردیابهای خود را خاموش کردند و این «رفتار مشکوک» نشان میدهد که آنها نیز حامل محموله نظامی بودند.
در حالی که مقامات نظامی سودان دریافت پهپاد از حکومت ایران را تکذیب کردهاند، یک مقام امنیتی سودان در گفتوگو با واشنگتن پست صحت این گزارش را تأیید کرد. این روزنامه میگوید مقامات جمهوری اسلامی به درخواستها برای اظهارنظر پاسخ ندادند.
جنگ داخلی سودان در فروردین ۱۴۰۲ پس از ماهها تشدید تنش بین ارتش و نیروهای موسوم به «واکنش سریع» آغاز شد.
علاوه بر جمهوری اسلامی ایران و امارات، کشورهای مصر، عربستان سعودی، ترکیه، و روسیه نیز به دلیل موقعیت راهبردی سودان در دریای سرخ، که حدود ۱۲ درصد از کشتیرانی جهان از آن عبور میکند، تحولات این کشور را به دقت زیر نظر دارند.
رهبران نظامی سودان در سال ۱۴۰۲ و پس از هشت سال قطع رابطه سودان با ایران، روابطشان را با تهران عادی کردند.
در این گزارش آمده است که از آذر همان سال پروازهای محرمانه از ایران به سودان آغاز شد و برای این کار هواپیمایی که قبلاً دولت ایالات متحده آن را به عنوان هواپیمای مورد استفاده در ارسال تسلیحات به جنگجویان سوری مرتبط با جمهوری اسلامی شناسایی کرده بود، به کار گرفته شد.
بر اساس این گزارش، این پروازها توسط شرکت ایرانی «فارس ایر قشم» با مبدأ فرودگاه مهرآباد تهران آغاز میشد و پس از رفتن به بندرعباس، به مقصد خود در بندر سودان میرسید.
در این گزارش با اشاره به سرنگونی یک فروند پهپاد مهاجر-۶ ساخت ایران در خارطوم، یک ایستگاه کنترل زمینی مهاجر-۶، و همچنین مقادیر قابل توجهی توپخانه و مهمات ساخت ایران، به افزایش جنگافزارهای ایرانی شناساییشده در سودان اشاره شده است.
سودان در زمستان ١٣٩٩ با امضای توافقهایی دوجانبه کشور اسرائیل را به رسمیت شناخت و روابط خود با آن را عادیسازی کرد. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در واکنش به قراردادهای صلح کشورهای منطقه با اسرائیل، آن را «قمار عادیسازی» روابط با اسرائیل توصیف کرده و ادعا کرده که این اقدام «شرط بندی روی اسب بازنده» است.
جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، سهشنبه سوم مهر در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، تأکید کرده بود که پیشرفت به سوی صلح در خاورمیانه، سبب میشود که جهان برای مقابله با «تهدید ادامهدار» جمهوری اسلامی ایران در موقعیت قویتری قرار بگیرد.
آقای بایدن با اشاره به جنگ در سودان، گفت که «جهان باید تسلیح ژنرالها را متوقف کند» و افزود: باید به ژنرالها در سودان گفته شود که «از تجزیه کشورتان دست بردارید و همین حالا به جنگ خاتمه دهید.»