دولت آمریکا تلاش گستردهای را برای متوقف کردن توانایی جمهوری اسلامی ایران در ساخت و تحویل پهپاد به روسیه آغاز کرده است.
مقامات اطلاعاتی، نظامی، و امنیتی آمریکا، اروپا، و خاورمیانه در مصاحبههای خود گفتهاند که ایالات متحده برنامه گستردهای را برای سلب توانایی جمهوری اسلامی ایران در ساخت پهپاد و سختتر کردن کار روسیه در پرتاب هواپیماهای بدون سرنشین یا «کامیکازی»، و تامین سلاحهای مورد نیاز اوکراین برای سرنگون کردن این پهپادها، تنظیم کرده است.
در حال حاضر نیروهای آمریکا در منهدم کردن محل آمادهسازی پهپادها برای پرواز به ارتش اوکراین کمک میکنند. اما این کاری دشوار است؛ چرا که روسها سایتهای نگهداری پهپادها را مرتباً جابهجا میکنند، و مثلاً آنها را از زمینهای فوتبال به توقفگاههای خودروها یا بالعکس منتقل میکنند. اما از سوی دیگر آمریکا نیز سرگرم طراحی سیستمی است که پرواز و نزدیکشدن پهپاد به هدف را اعلام میکند. همزمان دولت ایالات متحده به اقدامات خود برای قطع دسترسی ایران به قطعات ساخت غرب مورد نیاز برای ساخت پهپادهای فروختهشده به روسیه، شتاب بخشیده است.
اما این اقدامات با چالشهایی روبرو است. مقامات آمریکا اذعان دارند که جلوگیری از تولید و ارسال قطعات پهپاد به ایران نیز همانند تلاش برای جلوگیری از صدور قطعات لازم برای اجرای برنامه هستهای، دشوار است. به گفته مقامات ایالات متحده، جمهوری اسلامی از تخصص و تجربه خود در زمینه گسترده کردن روند ساخت بخشهای مختلف سانتریفیوژها در نقاط مختلف ایران و به کارگیری فناوریها «دو منظوره» در بازار سیاه، برای دور زدن ممنوعیتهای صادراتی استفاده میکند.
در واقع شرکت صنایع هوایی قدس، که سالها است از سوی سازمان ملل به عنوان مجری اصلی برنامه هستهای ایران شناخته شده است، در ساخت پهپادها هم نقش عمده دارد. این شرکت که مالک اصلی آن نیروهای مسلح ایران است به رغم موج تحریمها خط تولید پهپادهایش را گسترش داده است.
تلاش آمریکا برای جلوگیری از تولید پهپاد توسط ایران در حالی صورت میگیرد که واشنگتن و لندن هشدار دادهاند که ایران ممکن است موشک به روسیه صادر کند، زیرا روسیه با کمبود شدید موشک روبرو شده است.
این اقدامات همراه با اقدامات دیگر انجام میگیرد. یک سخنگوی شورای امنیت ملی میگوید یکی از راههای جلوگیری از تولید پهپاد تشدید تحریمها، و کنترل فعالیتهای صادراتی ایران است.