در پی جان باختن دهها کارگر درحادثه معدن زغالسنگ «معدنجو» در طبس، خانوادههای کارگران کشته شده میگویند با وجود هشدار معدنچیان مبنی بر حس کردن بوی گاز، مسئولان آنها را با «تهدید» به داخل معدن فرستادند.
سه روز پس از وقوع انفجار در معدن زغالسنگ «معدنجو» در طبس، محمدعلی آخوندی مدیرکل مدیریت بحران استان خراسان جنوبی گفته است که همچنان «۱۰ پیکر در معدن حبس هستند» و همه آنها «جزو فوتشدگان محسوب میشوند.»
همچنین، والدین محمدجواد قاسمی، یکی از کارگران کشته شده در حادثه معدن زغالسنگ «معدنجو» در طبس، با بیان این که کارگران «بلوک ب را کشتند»، در گفتوگویی ویدئویی با کانال تلگرامی «کارگاه» گفتهاند که «کپسولهای اکسیژن را پس از حادثه آورده بودند» و «اگر این کپسولها در معدن تعبیه شده بود، کارگران نجات پیدا میکردند.»
پدر این کارگر جانباخته تأکید کرده است: «پسرم از همکارانش خواسته بود به دلیل ناامن بودن معدن به کار نروند و زمانی که اعتراض شد، کارفرما کارگران را به اخراج تهدید کرد.»
علاوه بر این، عموی محمدجواد قاسمی در واکنش به اظهارات احمد میدری، وزیر کار در دولت چهاردهم جمهوری اسلامی که گفته است «انفجار غیرقابل پیشبینی بود»، گفته که این سخنان «آتش به دل خانوادههای داغدار زد.»
از سویی، بر اساس گزارش خبرگزاری کار ایران، ابوالفضل اشرف منصوری، رئیس هیئت مدیره انجمنهای مسئولان حفاظت ایمنی و عضو شورای عالی حفاظت فنی وزارت کار، بر ضرورت «توجه به بحث ایمنی کارگران برای جلوگیری از تکرار حوادث تلخی مثل معدن زغالسنگ معدنجوی طبس تأکید کرده و گفته است: «حضور مسئولان ایمنی قطعاً برای ارتقای سطح ایمنی صنایع و جلوگیری از فجایعی مثل حادثه معدن طبس لازم است.»
در این حال، خسرو صادقی بروجنی، پژوهشگر اقتصادی، انفجار در معدن زغالسنگ معدنجو در طبس را «فاجعه مرگبار» خوانده که «اولین اتفاق از این دست نیست و قطعاً آخرین فاجعه نیز نخواهد بود.»
به گزارش خبرگزاری ایلنا، او با یادآوری این که انفجار در این معدن، دوازدهمین حادثه معادن ایران در چهار ماه گذشته بود، تأکید کرده که در این مدت «۶۴ نفر جان خود را از دست دادهاند» و پیش از آن نیز تنها در حادثه معدن یورت گلستان در سال ۱۳۹۶، «بیش از ۴۰ تن کشته» شدند.
صادقی بروجنی با بیان این که «دستمزد کارگران معدن طبس ۱۲ میلیون تومان بوده»، یادآوری کرد که این شغل «همواره جزو سختترین مشاغل جهان به شمار میآید» و «این میزان دستمزد برای چنین شغلی حاکی از این است که کارگران مذکور از سرِ ناچاری تن به شرایط فوقاستثماری میدهند تا لااقل از تازیانه گرسنگی رهایی یابند.»
این پژوهشگر اقتصادی همچنین به «خطر اخراج و تعلیق» برای فعالان صنفی و کارگری مستقل اشاره کرده و افزوده است: «نبود نهادها و هویتهای جمعی کارگری قدرتمند تا بتوانند از حقوق کارگران دفاع کنند و حقوق کارگران را به مثابه حقوقی انسانی و نه باری بر هزینههای کارفرما ایفا کنند، یکی از عوامل مهم در گستاخی کارفرمایان خصوصی در عدم رسیدگی به بهداشت و ایمنی مناسب کار است.»
همچنین، شریفه محمدی، فعال حقوق کارگران که با حکم اعدام در زندان لاکان رشت به سر میبرد، در پیامی با بیان این که «خبر مرگ ۵۱ نفر از کارگران معدن در طبس لرزه بر جانم انداخت»، این حادثه را «فاجعهای دیگر» خواند و گفت که «کارگران معدن برای لقمه ای نان، حاضر به انجام سختترین کارها در بدترین و ناایمن ترین شرایط هستند تا شاید برای زنده ماندن خود و خانواده، مزدی ناچیز دریافت نمایند.»
در پی وقوع انفجار معدن زغالسنگ «معدنجوی» طبس در شامگاه شنبه ۳۱ شهریور، مقامات اعلام کردند که ۵۱ تن کشته و ۲۰ تن زخمی شدند.
این واقعه واکنشهای گستردهای را از سوی شهروندان و چهرههای سیاسی و مدنی در شبکههای اجتماعی برانگیخت و برخی ناظران آن را «جنایت سیستماتیک» خواندند و جمهوری اسلامی را مقصر دانستند.
حسین احمدینیاز، حقوقدان و وکیل دادگستری، در گفتوگو با بخش فارسی صدای آمریکا بر «قصور جمهوری اسلامی» در واقعه انفجار در معدن زغالسنگ که بر اثر آن دهها کارگر جان باختند، تأکید کرده است.