مای ساتو، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر ایران، روز پنجشنبه ۲۷ دی از تایید حکم اعدام پخشان عزیزی، فعال مدنی و مددکار اجتماعی محبوس در زندان اوین، از سوی دیوان عالی کشور جمهوری اسلامی ایران ابراز نگرانی کرد.
خانم ساتو ضمن بازنشر بیانیه روز سهشنبه ۲۵ دی گروهی از کارشناسان سازمان ملل متحد در شبکه اجتماعی «ایکس» به اخبار مربوط به شکنجه خانم عزیزی در انفرادی و محروم ماندن او از دادرسی عادلانه و دسترسی به وکیل اشاره کرد.
وی نوشت که پرونده پخشانن عزیزی «بازتابدهنده آزار و اذیت گستردهتر» زنان فعال اقلیتهای قومی است.
گروهی از کارشناسان سازمان ملل متحد در بیانیهای در روز سهشنبه نگرانی عمیق خود را از تایید حکم اعدام پخشان عزیزی ابراز داشتند.
به گزارش وبسایت شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، آنها نوشتند: «اتهامات علیه خانم پخشان عزیزی در حد جدیترین جرایم که طبق قوانین بینالمللی برای صدور حکم اعدام لازم است، نیست» و تاکید کردند که «حکم اعدام وی نقض جدی قوانین بینالمللی حقوق بشر محسوب میشود.»
خانم عزیزی روز دوم مرداد سال جاری در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ریاست ایمان افشاری با اتهام «بغی، از طریق عضویت در جمعیتهای معارض کشور» به اعدام و چهار سال زندان محکوم شده بود. او در تابستان سال گذشته به دست نیروهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران در تهران بازداشت شده بود.
کارشناسان سازمان ملل متحد اشاره کردند: «بازداشت و محکومیت خانم عزیزی ظاهراً تنها به دلیل فعالیتهای مشروع وی به عنوان مددکار اجتماعی، از جمله حمایت از پناهجویان در عراق و سوریه بوده است.»
آنها از گزارشهای مربوط به «شکنجه شدید روانی و جسمی وی در دوران انفرادی برای گرفتن اعتراف» و همچنین محرومیتش از ملاقات با خانواده و دسترسی به وکیل منتخب خود ابراز نگرانی کردند.
این کارشناسان افزودند که چندین عضو خانواده پخشان عزیزی نیز به طور موقت بازداشت و با اتهامات امنیت ملی مواجه شدهاند، که احتمالاً به منظور تحت فشار قرار دادن او برای اعتراف اجباری انجام شده است.
آنها افزودند: «استفاده از شکنجه برای گرفتن اعتراف و محرومیت از حقوق دادرسی عادلانه، نشاندهنده خودسرانه و غیرقانونی بودن حکم اعدام علیه خانم عزیزی است.»
این کارشناسان در بیانیه خود با ابراز نگرانی شدید از افزایش صدور احکام اعدام و اجرای آنها در جمهوری اسلامی ایران نوشتند که تعداد اعدامها در ایران در سال ۲۰۲۴ میلادی از مرز ۹۰۰ مورد گذشته و اعدام زنان نیز افزایش یافته است.
آنها بر ضرورت توقف اعدامهایی که مغایر با الزامات حقوق بینالملل و ناقض حقوق و آزادیهای اساسی هستند، تأکید کردند و افزودند: «به شدت نگران هدف قرار گرفتن زنان فعال کرد با اتهامات سیاسی ساختگی هستیم.»
کارشناسان سازمان ملل متحد اضافه کردند: «پرونده خانم عزیزی نشاندهنده آزار و اذیت شدیدتر فعالان زن اقلیتهای قومی در ایران است و ادامه تلاش برای مجازات و ساکت کردن آنها از طریق ایجاد فضای ارعاب محسوب میشود.»
آنها از مقامات حکومت ایران خواستند که فوراً حکم اعدام پخشان عزیزی را لغو و اتهامات مربوط به شکنجه و نقض حقوق دادرسی عادلانه را بررسی کنند و همچنین به آزار و اذیت و هدف قرار دادن فعالان زنان در ایران پایان دهند.
در این بیانیه اشاره شده است که این کارشناسان در ارتباط با این موضوع با حکومت ایران در تماس هستند.
تایید حکم اعدام پخشان عزیزی از سوی دیوان عالی کشور اعتراضها و انتقادهای گستردهای به همراه داشته است.
در این ارتباط، معاون نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران روز سهشنبه خواستار لغو حکم اعدام پخشان عزیزی، فعال کرد و مددکار اجتماعی، شد.
آبرام پیلی در پیامی در شبکه اجتماعی «ایکس» گفت که آمریکا از حکومت ایران میخواهد که پس از «محاکمه ساختگی» پخشان عزیزی، حکم اعدام امدادگر او را لغو کند.
پیلی تاکید کرد: «رژیم ایران» باید هدف قرار دادن اقلیتهای کرد و استفاده از مجازات اعدام برای خاموش کردن مخالفتهای مسالمتآمیز را متوقف کند.