دولت بریتانیا روز چهارشنبه ۲۶ مهر با انتشار بیانیهای اعلام کرد که محدودیتهای هستهای و موشکی مرتبط با جمهوری اسلامی را پس از «روز انتقال» برجام همچنان حفظ خواهد کرد.
بر اساس توافق هستهای موسوم به «برجام»، در چهارشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۲ (١٨ اکتبر ۲۰۲۳) که «روز انتقال» نامیده شده، قرار بود برخی محدودیتهای مربوط به برنامههای هستهای و موشکی جمهوری اسلامی ایران از جمله ۸۴ تحریم سازمان ملل و ١١٢ تحریم بریتانیا علیه افراد و نهادهای دخیل در فعالیتهای هستهای و موشکی جمهوری اسلامی و همچنین برخی محدودیتهای تسلیحاتی و موشکی علیه حکومت ایران برداشته شود.
در بیانیه دولت بریتانیا آمده است که «در پاسخ به عدم پایبندی جدی و تنشزای ایران به برجام از سال ۲۰١٩» بریتانیا در کنار اتحادیه اروپا افزون بر حفظ تحریمهای مستقل خود، تحریمهای سازمان ملل را به تحریمهای خود افزوده و علیه جمهوری اسلامی اعمال میکند.
در این بیانیه تاکید شده که بریتانیا، فرانسه، و آلمان پیش از این در روز ۲۳ شهریور ۱۴۰۲، این تصمیم خود را به اطلاع هماهنگکننده برجام رساندهاند.
دولت بریتانیا این اقدام را «پاسخی متناسب و مشروع به تشدید تنش هستهای» توسط جمهوری اسلامی ایران و «کاملا مطابق با برجام» دانسته است.
میزان پیشرفتهای هستهای جمهوری اسلامی، طبق بیانیه دولت بریتانیا، هیچ توجیه غیرنظامی ندارد و این برنامه تهدیدی جدی برای صلح و امنیت بینالمللی است و سیستم جهانی منع اشاعه را تضعیف میکند.
بریتانیا همچنین به همراه شرکایش در چارچوب «ابتکار امنیتی اشاعه» جمهوری اسلامی را به دلیل ارائه فناوری موشکی و پهپادی به شرکا و نیروهای نیابتیاش محکوم میکند. به باور بریتانیا این اقدام جمهوری اسلامی ثبات بینالمللی را به خطر میاندازد و موجب تشدید تنشهای منطقهای میشود.
دولت بریتانیا در پایان بیانیه خود تصریح کرده در کنار شرکایش به مقابله با تهدید موشکی جمهوری اسلامی ایران پایبند است.
حفظ تحریمهای هسته و موشکی علیه جمهوری اسلامی از سوی ایالات متحده و سه کشور اروپایی عضو برجام در حالی است که روسیه روز سهشنبه اعلام کرد پس از انقضای قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل درباره ارائه فناوری موشکی به ایران در روز چهارشنبه ١٨ اکتبر (۲۶ مهر)، دیگر نیازی به تبعیت از آنها نمیبیند.
بیانیه روز سهشنبه وزارت امور خارجه روسیه به رغم اعلام این خبر، مشخص نکرد آیا اکنون قصد دارد از برنامه توسعه موشکی جمهوری اسلامی ایران حمایت کند.
طبق بیانیه وزارت امور خارجه روسیه، «تامین کالاهای مشمول رژیم کنترل فناوری موشکی به ایران و از ایران، دیگر نیازی به تایید قبلی شورای امنیت سازمان ملل متحد ندارد.»
وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه خود همچنین از اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا درخواست کرده تحریمهای خود علیه جمهوری اسلامی را لغو کنند.
هدف از تحریمهای سازمان ملل، جلوگیری از توسعه موشکهای بالستیک با قابلیت حمل کلاهکهای هستهای توسط جمهوری اسلامی است. این تحریمها روز چهارشنبه ١٨ اکتبر (۲۶ مهر) منقضی میشوند. با این وجود آمریکا، بریتانیا و اتحادیه اروپا از هفتهها قبل اعلام کردهاند که همچنان این تحریمها را اعمال خواهند کرد.
خبرگزاری رویترز پیشتر به نقل از منابع خود گزارش داده بود استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی علیه اوکراین، احتمال انتقال موشکهای بالستیک حکومت ایران به روسیه، و لزوم محروم کردن جمهوری اسلامی از مزایای «برجام»، سه دلیل اصلی این تصمیم هستند.