خبرگزاری آسوشیتدپرس روز یکشنبه ۲۴ مرداد اعلام کرد طالبان وارد کابل شده‌اند و خواهان تسلیم بی قید و شرط دولت مرکزی افغانستان هستند.
این خبرگزاری به نقل از یک مسئول پیکارجویان طالبان گزارش داد که این گروه به زودی از کاخ ریاست جمهوری، روی کار آمدن «امارت اسلامی افغانستان» را اعلام خواهد کرد.
با پیشروی گروه طالبان و ورود آن به کابل خبرگزاری‌ها می‌گویند اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان این کشور را ترک کرد. رویترز به نقل از مقامات افغانستان نوشته است که آقای غنی به تاجیکستان رفته است. به گزارش بخش دری صدای آمریکا، پیشتر آقای غنی گفته بود که امنیت کابل تامین است.
رویترز به نقل از مسئولان طالبان نوشته است که آنها انتظار یک دولت انتقالی در افغانستان را ندارند و انتظار دارند قدرت به طور کامل به آنها منتقل شود.
ژنرال بسم الله محمدی، وزیر دفاع افغانستان پس از ورود پیکارجویان طالبان به شهر کابل و خروج محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان از این کشور با انتشار متنی در توئیتر خود نوشت: «دست ما را از پشت بستند و وطن را فروختند. لعنت به غنی و دار و دسته اش.»
در عین حال، یک مقام آمریکایی به صدای آمریکا گفت تخلیه سفارت آمریکا در کابل جریان دارد و نیروهای آمریکایی بیشتری وارد افغانستان می شوند. این مقام گفت نیروهای آمریکایی «محکم» کنترل سفارت و فرودگاه بین المللی حامد کرزی را در دست دارند.
سایت سفارت آمریکا در کابل می گوید وضعیت امنیتی در پایتخت افغانستان به ویژه در فرودگاه به سرعت در حال تغییر است. سفارت آمریکا از شهروندان این کشور خواسته پناه بگیرند و اگر خواهان دریافت کمک برای خروج هستند سریع تر یک فرم آنلاین دریافت کمک را پر کنند.
یک مقام وزارت کشور افغانستان می گوید همزمان با تخلیه دیپلمات های آمریکا با استفاده از هلی کوپتر از سفارت این کشور در پایتخت افغانستان، شورشیان طالبان روز یکشنبه وارد کابل شدند.
همچنین طالبان می گوید نیروهایش به سوی مناطقی که پلیس افغانستان و نیروهای امنیتی تخلیه کرده اند می‌روند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌نویسد افغان‌ها و خارجی‌ها به دنبال خروج از پایتخت افغانستان هستند و دولت مرکزی که در محاصره طالبان است، گزینه‌های زیادی پیش روی خود نمی بیند.
بر اساس این گزارش، مردم افغانستان از بیم حاکمیت دوباره قوانین بی‌رحمانه طالبان به ویژه علیه زنان به بانک‌ها هجوم برده‌اند تا پس انداز زندگی خود را از بانک خارج و از کشور فرار کنند. خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌گوید افغان‌ها در مقابل سفارت ایران در کابل برای دریافت ویزای ایران صف کشیده‌اند و باید ساعت‌ها در این صف منتظر بمانند.
آسوشیتدپرس همچنین از پرواز هلی‌کوپترها بر فراز سفارت آمریکا در کابل خبر داده که به نوشته این خبرگزاری دلیل آن می‌تواند تلاش برای خارج کردن کارکنان این سفارتخانه باشد. سفارت‌خانه‌های غربی دیگر نیز برای خروج کارکنان خود در تلاش هستند.
در آمریکا، بن سس، سناتور جمهوریخواه با انتقاد از دولت پیشین و فعلی ایالات متحده ،از ترامپ و بایدن به دلیل در پیش گرفتن «دکترین ضعف» که نتیجه آن به گفته او پدید آمدن شرایط فعلی در افغانستان و قبضه قریب الوقوع قدرت توسط طالبان است، انتقاد کرد.
به نوشته نشریه هیل، آقای سس روز یکشنبه در بیانیه ای گفت: «فاجعه تمام عیار در افغانستان- رها کردن شرم آور کابل به مانند سایگون، رفتار بی رحمانه با زنان افغان، و سلاخی متحدان ما- نتیجه قابل پیش بینی دکترین ضعف ترامپ-بایدن است.»
این در حالی است که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز یکشنبه در گفتگو با شبکه خبری سی.ان.ان، همچنان با دفاع از تصمیم جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا برای خروج نظامیان آمریکا از افغانستان، گفت آمریکا توانسته است طی بیست سال گذشته به اهدافی که منجر به حضور نظامی در آن کشور شده بود برسد.
با وجود آنکه آمریکا و ناتو در دو دهه گذشته میلیاردها دلار صرف تقویت نیروهای امنیتی افغانستان کرده اند، طالبان اندکی بیش از یک هفته توانست تقریبا بر تمام این کشور مسلط شود.
غلبه طالبان بر نیروهای امنیتی افغانستان این در شرایطی است که نیروهای دولتی تا حدودی از پشتیبانی هوایی آمریکا برخوردار بودند.
روز یکشنبه، در تهران، شماری از مهاجران افغان مقیم ایران با تجمع در مقابل دفتر سازمان ملل متحد علیه طالبان شعار داده و گفتند: «امارت اسلامی نمی خواهیم» و «مرگ بر طالبان».
در واکنش به تحولات افغانستان، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در توییتر نوشت: «ابتکار برادران در شورای هماهنگی و دیگر رهبران افغانستان می تواند زمینه ساز گفت وگو و انتقال مسالمت آمیز به صلح پایدار باشد.» ظریف نوشته است جمهوری اسلامی ایران «به کوشش خود برای مصالحه در افغانستان ادامه می دهد.»
روز یکشنبه طالبان به کابل رسید. در ساعاتی، صدای شلیک پراکنده گلوله به گوش می‌رسید اما خیابان‌ها عمدتا خالی بودند.
آسوشیتدپرس می‌نویسد کارکنان دولت از دفاتر خود فرار کردند و در حالی که کارکنان سفارت مدارک مهم را می‌سوزاندند، دود بر فراز شهر دیده می‌شد.
سهیل شاهین، سخنگوی طالبان به شبکه تلویزیونی الجزیره که متعلق به قطر است گفت شورشیان این گروه «در انتظار انتقال مسالمت آمیز قدرت در کابل هستند.» او حاضر نشد در مورد مذاکرات احتمالی میان طالبان و دولت افغانستان اظهارنظر کند.
عباس ابراهیم‌زاده، نماینده بلخ در مجلس افغانستان، روز شنبه از سقوط شهر مزار شریف، مرکز استان بلخ در شمال افغانستان خبر داده بود. در هفته‌های گذشته و همزمان با خروج نیروهای بین‌المللی از افغانستان، شبه‌نظامیان گروه اسلامگرای طالبان موفق به تصرف مراکز بیش از ٢٠ استان از مجموع ۳۴ استان این کشور شده‌اند.
بیل روگیو، پژوهشگر ارشد در «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» می گوید فساد ریشه‌دار یکی از عوامل فروپاشی ارتش افغانستان است.
او می‌گوید «بسیاری از سربازان ماه‌ها است که حقوق دریافت نمی‌کنند. برخی از فرماندهان حقوق سربازانی را که وجود خارجی ندارند و به آنها سرباز خیالی می‌گویند به جیب می زنند. سربازان هم برای تامین معاش گاهی دست به فروش سوخت و سلاح و مهمات در بازار آزاد می‌زنند و روحیه و انگیزه آنها بسیار ضعیف است.»
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، عصر شنبه ٢٣ مرداد، با انتشار بیانیه‌ای در تشریح تصمیم خود مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، گفت که حضور ٢٠ ساله ایالات متحده در افغانستان به دلیل جنگ با عاملان حملات ١١ سپتامبر بود.
جو بایدن، در این بیانیه گفت که در روزهای اخیر با تیم امنیت ملی‌اش در ارتباط بوده و دستورات لازم درباره چگونگی حفاظت از منافع و ارزش‌های آمریکا را همزمان با پایان ماموریت نظامی در آن کشور، به آنها داده است.
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان نیز خواستار گفت‌وگو در افغانستان شده است تا مردم بتوانند در صلح و امنیت زندگی کنند.
