خبرگزاری آسوشیتدپرس خبر داده که مقامات ارشد روسیه قرار است روز سهشنبه در ریاض، پایتخت عربستان سعودی، با همتایان آمریکایی خود درباره ترمیم روابط دوجانبه، حلوفصل جنگ اوکراین و آمادهسازی دیدار میان ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ گفتگو کنند.
این خبرگزاری به نقل از کرملین نوشته که، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه و یوری اوشاکوف، مشاور امور بینالملل پوتین، روز دوشنبه به سمت عربستان پرواز خواهند کرد تا در این مذاکرات شرکت کنند. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، ریاست هیات آمریکایی را بر عهده خواهد داشت. همچنین، استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ، و مایک والتز، مشاور امنیت ملی نیز در این نشست شرکت خواهند کرد.
تمرکز مذاکرات بر روابط آمریکا و روسیه و جنگ اوکراین
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد که این مذاکرات به طور عمده بر بازسازی روابط روسیه و آمریکا، بررسی امکان مذاکرات برای حل بحران اوکراین، و برنامهریزی برای دیدار سران دو کشور متمرکز خواهد بود.
این دیدار پس از تماس تلفنی هفته گذشته بین ترامپ و پوتین انجام میشود که در آن، رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد: «ما توافق کردیم که تیمهای ما فوراً مذاکرات را آغاز کنند.» این تماس یک تحول مهم در سیاست خارجی آمریکا محسوب میشود، زیرا موج جدیدی از تعاملات دیپلماتیک بین مسکو و واشنگتن را پس از انزوای روسیه از زمان حمله به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز کرد.
پس از این مکالمه، ترامپ همچنین با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین تماس گرفت و او را در جریان این گفتگو قرار داد. ترامپ در روز یکشنبه به خبرنگاران گفت که زلنسکی در روند مذاکرات مشارکت خواهد داشت، اما جزئیات بیشتری ارائه نکرد. مشخص نیست که آیا نمایندگانی از اوکراین در این مذاکرات حضور خواهند داشت یا خیر.
موضع اوکراین؛ مخالفت با مذاکرات بدون حضور کییف
یک هیات اوکراینی در حال حاضر در عربستان حضور دارد تا مقدمات سفر احتمالی زلنسکی را فراهم کند، اما مقامات اوکراینی تأکید کردهاند که هیچ مذاکرهای درباره آینده اوکراین بدون حضور مستقیم نمایندگان این کشور انجام نخواهد شد. اندری یرماک، مشاور ارشد زلنسکی، اعلام کرد که در شرایط فعلی هیچ دیدار مستقیمی میان نمایندگان روسیه و اوکراین برنامهریزی نشده است.
میخایلو پودولیاک، مشاور زلنسکی، نیز روز شنبه در مصاحبهای با تلویزیون اوکراین تأکید کرد که اوکراین در هیچیک از مذاکرات برنامهریزیشده میان روسیه و آمریکا در عربستان شرکت نخواهد کرد و افزود: «چیزی روی میز مذاکره وجود ندارد که ارزش بحث داشته باشد.»
تمرکز اوکراین بر همکاریهای اقتصادی در منطقه
یولیا اسویریدنکو، وزیر اقتصاد اوکراین و معاون اول نخستوزیر این کشور، در پستی در فیسبوک اعلام کرد که تمرکز هیات اوکراینی در عربستان بر تقویت روابط اقتصادی خواهد بود و این کشور در حال آمادهسازی برای امضای توافقات مهم اقتصادی با کشورهای منطقه است. او اما مشخص نکرد که آیا این سفر ارتباطی با مذاکرات آمریکا و روسیه دارد یا خیر.
از سوی دیگر، استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ، در مصاحبهای با فاکس نیوز تاکید کرد که هدف اصلی این مذاکرات، ایجاد اعتماد میان طرفین و پایان دادن به جنگ اوکراین است. او از پاسخ مستقیم به این سوال که آیا اوکراین باید بخشی از سرزمینهای خود را در یک توافق صلح به روسیه واگذار کند، خودداری کرد و گفت: «جزئیات مهم هستند، اما در حال حاضر هدف اصلی ما ایجاد اعتماد میان طرفین و پایان دادن به جنگ است. این همان چیزی است که رئیسجمهوری از ما خواسته است.»
آینده مذاکرات؛ آیا دیدار ترامپ و پوتین نهایی خواهد شد؟
مذاکرات پیشرو در ریاض میتواند نقطه عطفی در روابط آمریکا و روسیه و آینده جنگ اوکراین باشد. با این حال، مخالفت اوکراین و کشورهای اروپایی با هرگونه توافق بدون مشارکت مستقیم کییف، چالش بزرگی در این روند خواهد بود. همچنین، مشخص نیست که آیا واشنگتن و مسکو میتوانند به یک توافق اولیه برای برگزاری دیدار میان ترامپ و پوتین دست پیدا کنند یا خیر.