رسانهها در ایران با انتقاد از عدم انتشار آمار رسمی در بخشهای مختلف از جمله اقتصاد و موضوعاتی همچون ازدواج و طلاق، استانهای خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و سیستان و بلوچستان را در صدر فهرست کودک همسری اعلام کرده و عامل اصلی این پدیده را فقر گسترده دانستند.
وبسایت «تجارت نیوز» در گزارشی نوشته که منابع رسمی آمار کودک همسری را از بهار ۱۴۰۲ تا کنون، به درستی و منظم اعلام نکردهاند و رواج یا عدم رواج آن در کشور از این لحاظ، چندان مشخص نیست.
این رسانه با انتشار جداولی از آخرین «گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران» مربوط به تابستان ۱۴۰۳ نوشته در این فصل میانگین سن در اولین ازدواج در مردان ۲۸ سال و در زنان ۲۴ سال بوده است.
در این گزارش تاکید شده که بر اساس گزارشهایی که معاونت رئیسجمهوری در امور زنان و خانواده در دورههای پیشین اعلام کردهاند، خراسان رضوی، آذربایجانشرقی و سیستان و بلوچستان بیشترین آمار کودک همسری را دارند. در مقابل، کمترین تعداد ازدواج کودکان زیر ۱۸ سال، در دو استان ایلام و سمنان رخ میدهد.
در این گزارش تاکید شده است که خراسان رضوی در تورم این استان در آخرین گزارش مرکز آمار بیشتر از میانگین کشوری بوده است. این گزارش تاکید کرده که نرخ بیکاری این استان در زمانی که آخرین گزارش مربوط به آمار کودک همسری منتشر شد، بالاتر از نرخ بیکاری کل کشور قرار داشت.
«فقر قطعی» یکی دیگر از مواردی است که در مورد خراسان رضوی به آن اشاره شده و به نقل از سایت «تحلیل بازار» تاکید شده که نزدیک به ۳۰ درصد از خانوارها در خراسان رضوی دچار «فقر قطعی» هستند که این رقم بالاتر از متوسط کشوری است. این وضعیت در استان آذربایجان شرقی ۲۰ درصد بوده که نشان دهنده چرایی بسیاری از مشکلات و معضلات اجتماعی است.
تجارتنیوز تاکید دارد که آذربایجان شرقی همچنین بر اساس پژوهش «فقر چندبُعدی»، در جایگاه پنجمین استان کشور قرار دارد.
استان سیستان و بلوچستان نیز در این گزارش به عنوان استانی با بیشترین تورم، بیشترین میزان فقر، بیشترین میزان بیکاری، کمترین میزان توسعه یافتگی و محرومیتهای متعدد از جمله دسترسی به آب و برق و بهداشت و درمان عنوان شده است.
در همین رابطه یک روزنامه چاپ تهران نیز پیشتر در گزارشی نوشته بود چالشهای اقتصادی مانند تورم بالا و نابرابری درآمدی از عوامل اصلی کودکهمسری در کشور است و ادعا کرد که «تحریمهای اقتصادی و کوچکشدن طبقه متوسط نیز این پدیده را تشدید کرده است.»
روزنامه «دنیای اقتصاد» سه شنبه ۲۳ مرداد ماه با انتشار نتایج یک پژوهش در زمینه «کودک همسری» نوشته بود: «در ایران عواملی مانند پایین بودن درآمد سرانه، تورم بالا و نابرابری درآمدی از اصلیترین عوامل ازدواج زودهنگام کودکان است.»
دنیای اقتصاد ادعا کرده بود که برخلاف باور عمومی، «نگاه مذهبی رایج در کشور» تاثیر «قابلتوجهی» بر ازدواج زودهنگام کودکان نداشته و عواملی مانند تحریمهای اقتصادی و کوچکشدن طبقه متوسط در ایران، نقش بیشتری در کودکهمسری بازی کردهاند.
در همین راستا روزنامه اعتماد نیز در شهریور امسال گزارش داده بود که سازمان ثبت احوال نیز انتشار آمار کودکان متولد شده بر حسب سن مادران را متوقف کرده است. بر اساس نوشته این روزنامه، پس از انتشار گزارشی در مورد تعداد نوزادان متعلق به مادران ۱۰ تا ۱۴ ساله و نگرانی از رواج کودک همسری، بخش آمار در سایت سازمان ثبت احوال برخلاف گذشته به راحتی در دسترس نیست.