سازمانهای اطلاعات سوئیس هشدار داده که فعالیتهای جاسوسی جمهوری اسلامی تهدیدی فزاینده برای دیپلماتهای سوئیسی در تهران است.
این هشدار پس از بررسی دوباره پروندههای مرگهای مرموز کارکنان سفارت سوئیس و یک گردشگر سوئیسی در ایران مطرح شده است.
سازمان اطلاعاتی فدرال سوئیس حکومتهای جمهوری اسلامی، روسیه، چین، و کره شمالی را در فهرست حکومتهایی که فعالیتهای اطلاعاتیشان علیه سوئیس را تشدید کردهاند، قرار داده است.
به گفته این سازمان نقش سوئیس به عنوان حافظ منافع ایالات متحده در ایران «آسیبپذیری کارکنان سوئیسی» در برابر اقدامات خصمانه را افزایش میدهد.
این هشدار در پی تحقیقات انجام شده توسط دو رسانه سوئیسی درباره چهار فقره مرگ مشکوک مرتبط با این کشور در ایران منتشر شد. این موارد عبارت بودند از:
سقوط منجر به مرگ سیلوی برونر، دیپلمات سوئیسی، از بالکن محل اقامتش در تهران
سیلوی برونر، دیپلمات، در اردیبهشت ۱۴۰۰ از طبقه هفدهم آپارتمانش در تهران سقوط کرد. مقامات جمهوری اسلامی با ادعای «مشکلات روانی»، مرگ او را خودکشی اعلام کردند.
اما بنا بر تحقیقات رسانههای سوئیسی، مردی که خود را افسر سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی معرفی کرده مدعی شده است که این دیپلمات پس از ناکام ماندن یک عملیات رصد و نظارت، از بالکن به پایین انداخته شد.
بیماری ناگهانی یک وابسته نظامی سوئیس در تهران
در سال ۱۴۰۲ یک وابسته نظامی سوئیس پس از بیماری ناگهانی در تهران، در حال کما به سوئیس منتقل شد و در بیمارستان درگذشت. کارشناسان احتمال میٔدهند که او ممکن است در جریان کار در ایران توسط عوامل حمهوری اسلامی شناسایی و مسموم شده باشد.
حمله با اسلحه سرد و گرم به یک کارمند محلی سفارت سوئیس
در حادثه دیگری در اطراف سفارت، یک کارمند محلی هنگام رفتن به محل کار هم با چاقو و هم با سلاح گرم مورد حمله قرار گرفت. تحلیلگران سوئیسی ادعای پلیس تهران را که گفته است انگیزه این حمله سرقت بوده است، رد میکنند.
ادعای خودکشی یک گردشگر سوئیسی در زندان
در مورد چهارم، یک گردشگر سوئیسی شصت و چند ساله در پاییز ۱۴۰۳ پس از آن چه به ادعای جمهوری اسلامی عکسبرداری از یک سایت نظامی و جمعآوری نمونههای خاک بود، به اتهام جاسوسی بازداشت شد. مقامات جمهوری اسلامی مدتی بعد اعلام کردند که او در زندان سمنان خودکشی کرده است. در طول بازداشت او، به مقامات سوئیسی اجازه دسترسی داده نشد.
بنا بر این گزارشها، مقامات سوئیس اکنون این پروندهها را مرتبط میدانند.
وزارت امور خارجه سوئیس روز جمعه ٢١ دی در بیانیهای که نسخهای از آن را برای بخش فارسی صدای آمریکا فرستاد، اعلام کرد که مقامات حکومت ایران در روز ۲۰ آذر به سفارت این کشور در تهران اطلاع داده بودند که یک مرد ۶۴ ساله سوئیسی به ظن «جاسوسی» بازداشت شده است.
طبق بیانیه وزارت خارجه سوئیس، این شهروند که طی ۲۰ سال گذشته در سوئیس اقامت نداشت و در آفریقای جنوبی زندگی میکرد، به عنوان گردشگر به ایران سفر کرده بود.
تمی بروس، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده، نیز روز چهارشنبه ۱۱ تیر در پاسخ به پرسش صدای آمریکا دربارهٔ گزارشهایی مبنی بر بازداشت برخی شهروندان آمریکایی هنگام خروج از ایران، ضمن تأیید این گزارشها، بار دیگر نسبت به سفر به ایران هشدار داد.
بخش فارسی صدای آمریکا از خانم بروس پرسید: «آیا شما گزارشهای بازداشت شهروندان آمریکایی در حین خروج از ایران را تأیید میکنید؟» سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده در پاسخ گفت: «بله، تأیید میکنم و خوشحالم که پرسیدید، چون ما از همان ابتدا این گزارشها را دریافت کرده بودیم.»
او افزود که واشنگتن قادر نیست دربارهٔ جزئیات این موارد بهطور جداگانه اظهار نظر کند، اما تصریح کرد: «ما مدتهاست به شهروندان آمریکایی هشدار دادهایم که به ایران سفر نکنند؛ مخصوصاً در شرایط فعلی. خطر بازاداشت و زندانی شدن غیرعادلانه کسانی که در ایران با آمریکا مرتبط هستند، از جمله دو تابعیتی های ایرانی-آمریکایی، توسط رژیم بسیار جدی است.»
تمی بروس با تأکید بر خطرات فزاینده برای آمریکاییها در ایران، گفت: «اگر در ایران نیستید، به آنجا نروید. اگر در حال حاضر در ایران هستید، تازهترین هشدارهای امنیتی ما را ببینید و به فکر خروج امن باشید.»
او هشدار داد که این سفرها میتواند پیامدهای جدی داشته باشد و اضافه کرد: «ما درک میکنیم که ایرانیـآمریکاییهای مقیم ایالات متحده ممکن است به هر دلیلی به فکر سفر به ایران باشند، و این احساسی است که هر کسی ممکن است داشته باشد: ملاقات با خانواده و نزدیکان. اما نروید! این کار را نکنید! نمیتوانید از زندان به عزیزانتان کمکی کنید.»
وزارت خارجه آمریکا بارها هشدارهای متعددی را درباره سفر به ایران صادر کرده و اعلام کرده است که جمهوری اسلامی سابقهای طولانی در «بازداشت مستبدانه» اتباع دوتابعیتی، از جمله شهروندان آمریکایی، دارد.