تابستان امسال بروز خشکی در نیمکره شمالی، زنگ خطر را برای ساکنان زمین به صدا درآورد.
رودخانه یانگ‌تسه در چین به عنوان بزرگترین رود قاره آسیا کم‌آب شد ، آتش به جان جنگل‌های تشنه اروپا افتاد و آمریکای شمالی، گرم‌ترین تابستان خود را تجربه کرد.
آژانس نظارت بر خشکسالی اروپا در گزارشی اعلام کرد که میزان خشکسالی امسال بدترین وضعیت در ۵۰۰ سال اخیر این قاره بوده است.
گزارش ماه اوت این آژانس نشان می‌دهد در تابستان امسال ۶۴ درصد قاره اروپا در معرض هشدار یا احتیاط ناشی از خشکسالی یا کاهش رطوبت خاک قرار داشته است.
نهادهای علمی و زیست محیطی ایالات متحده هم اعلام کردند کاهش آب در دو دریاچه «مید» و دریاچه «پاول» و کم آبی رودخانه کلرادو زندگی ۴۰ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داده است.
این خشکسالی تنها منحصر به اروپا و آمریکا نیست و تمام پهنه خاکی را در بر می‌گیرد.
در شرق آسیا، بزرگترین دریاچه آب شیرین و طولانی‌ترین رودخانه چین نیز در حال خشک شدن هستند.
چین در تمام تابستان رکورد گرما را شکسته و دمای شدید و بارندگی کم باعث خشکسالی طولانی مدت در این کشور آسیایی شده است. رودخانه «یانگ تسه» - طولانی ترین رودخانه چین و سومین رودخانه طولانی در جهان - در حال خشک شدن است. در حاشیه این رودخانه ۴۵۰ میلیون نفر زندگی می‌کنند.
کاوه مدنی، استاد محقق سیتی‌کالج نیویورک، در اولین گفت‌و‌گوی خود پس از انتصاب به عنوان رئیس «موسسه آب، محیط زیست، و بهداشت» دانشگاه سازمان ملل متحد، به صدای آمریکا گفت که با وجود همه بارندگی‌ها، امسال هنوز سال خشکی است و مشکل کسری آب در سدها و مخازن زیرزمینی به قوت خود باقی است.
او در مصاحبه‌ای اختصاصی با صدای آمریکا ابعاد شرایط اقلیمی کنونی جهان، به ویژه مشکل کمبود آب، را مورد بررسی قرار داد.
این کارشناس برجسته بین‌المللی «ورشکستگی آبی» را بحرانی دانست که در سراسر جهان، از آمریکا و اروپا گرفته تا ایران و خاوردور، وجود دارد. به گفته او، ورشکستگی آبی ناشی از برنامه‌ریزی بد و نیز خشکسالی‌های شدیدتر و طولانی‌تر نسبت به گذشته است.
آقای مدنی افزود معضل ورشکستگی آبی، که سال‌ها وجود داشته است، فشار متفاوتی بر کشورهای مختلف میگذارد. به گفته او، مثلا فشار ورشکستگی آبی بر یک کاربر شهری در تهران در مقابل یک کشاورز خوزستانی و یا یک کشاورز کالیفرنیایی در مقایسه با یک کشاوز هندی یکسان نیست.
کاوه مدنی در ادامه توان و تاب‌آوری کشورهای مختلف در برابر «ورشکستگی آبی» را بسته به وضعیت اقتصادی آنها دانست و گفت، کشورهایی که از طریق بخش کشاورزی اشتغال‌زایی می‌کنند، تحت فشار بیشتری هستند و ورشکستگی آبی بر اشتغال و معیشت بخشی از جمعیت‌شان تاثیر میگذارد.
ایران با قرار گرفتن در نیمکره شمالی کره زمین، اقلیم گرم و خشکی داشته و جزو کم بارش‌ترین کشورهای غرب آسیا محسوب می‌شود. نبود بارش باعث شده این موضوع در درازمدت به کم آبی و بعد به خشکسالی تبدیل شود.
علیرضا شهیدی رئیس سازمان زمین‌شناسی می‌گوید:« ایران از حدود ۲۰ سال پیش وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده است و اکنون آثار این دوره خشکسالی را مشاهده می‌کنیم.» او افزود: «ما همچنان در سیکل خشکسالی قرار داریم و سال به سال هم تبعات حاصل از این خشکسالی بیشتر نمایان می‌شود.»
کارشناسان معتقدند برای مقابله با پدیده خشکسالی در کره زمین باید با استفاده از مدیریت مصرف و افزایش بهره‌وری، در بخش‌های شرب، خانگی، کشاورزی و صنعتی، حجم کمتری از آب مصرف شود. در بخش کشاورزی تمرکز باید روی الگوی کشت سازگار با اقلیم قرار گیرد و در مناطق کم آبی مثل ایران احیای قنات‌ها به جای استفاده از آب‌های زیرزمینی یکی از راهکارهای مورد توجه کارشناسان است.
