روسیه دیگر دشمن غرب تلقی نمی شود

آنچه می خوانید، تلفیق و برگردان چند مقاله به زبان فرانسه است به قلم یانا کوروبکو که آنها را اختصاصاً برای وبسایت فارسی صدای آمریکا نگاشته است.

یانا کوروبکو؛ تحلیلگر سیاسیِ دانش آموختۀ دانشگاه سوربن، و مشاور یونسکو در امور ناتو و روسیه است که نویسندۀ مقالات تحلیلی در همین خصوص به زبان فرانسه است. او در مقالات اخیر خود به سپردفاع موشکی ناتو، مواضع تازۀ روسیه، و موقعیت ایران پرداخته است.




طی نشست اخیر کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی- ناتو- که حدود پنج هفتۀ پیش برپا شد، معاون دبیر کل ناتو گفت که هدف این پیمان؛ دستیابی به توافقی پایدار و همکاری قدرتمند با روسیه در خصوص ایجاد و فعالیت سپر دفاع موشکی است. الکساندر ورشبو طی سخنان خود در این نشست، افزود که همکاری سیستمهای دفاع موشکی روسیه و ناتو، به ثبات استراتژیک و امکان دستیابی به اهداف مشترک خواهد افزود.

معاون دبیرکل ناتو همچنین خاطرنشان کرد که هیچ دلیلی برای نگرانی روسیه نسبت به سپردفاع موشکی وجود ندارد؛ چرا که این سپر دفاعی، به هیچ روی تهدیدی برای روسیه تلقی نمی شود.

در این حال، بندهای ۳۳ و ۳۴ راهبرد تازۀ ناتو در خصوص ایجاد سپر دفاع موشکی؛ قاطعانه، برهمکاری روسیه تأکید می ورزد. ناتو همچنین طرحهای خود را مبنی بر تقویت همکاری و همفکری سیاسی با روسیه اعلام کرده است. این طرحها؛ ایجاد سپر دفاع موشکی، نبرد با تروریسم، نیز مبارزه با قاچاق مواد مخدر و دزدان دریایی را شامل می شوند.

پیمان آتلانتیک شمالی- ناتو- می گوید تمام کشورهای عضوش، خواهان برقراری روابط سازنده با مسکو هستند.

آندرس فوگ راسموسن- دبیرکل ناتو- می گوید که سازمان متبوعش اطلاعات موثقی در خصوص آمادگی ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای دردست دارد و پس از سپری شدن یک دهه وهزینۀ دویست میلیون دلار، مصمم به ایجاد ساختاری کارآمد و فعال برای مصونیت کشورهای عضو در برابر چالشهای پیش روست.



آقای راسموسن می افزاید:«سپردفاع موشکی با سیستم دفاع موشکی آلمان و دانمارک و اروپای شرقی تلفیق خواهد شد و نقش ایالات متحده نیز در فعالیت مؤثر آن بدیهی است.»

ولادیمیر پوتین- رئیس جمهوری روسیه- گفته است که آمادۀ همکاری با ناتو برای ایجاد سپر دفاع موشکی است. روسیه برخلاف گذشته دشمن غرب به شمار نمی رود، و اکنون عضو مهمی از ایجاد سپر دفاعی تلقی می شود که قرار است ازاروپا دربرابر موشکهای بالیستیک ایران- که از دید بسیاری از کارشناسان امنیتی عمده ترین خطر بالقوه برای اروپاست - محافظت کند.




برای روسیه، مسئلۀ ایجاد سپر دفاع موشکی اولویت مهمی- یا حتی نقطۀ عطفی- در روابط آن کشور با غرب محسوب می شود. به عقیدۀ برخی تحلیلگران، ایجاد سپر دفاع موشکی به شیوه ای که دبیرکل ناتو پیشنهاد کرده (ونکوورتا ولادیوستوک)، که فاصلۀ ۷۵۰۰ کیلومتریِ میان ونکوور در کانادا تا ولادیوستوک در روسیه را پوشش می دهد؛ روسیه و آمریکا را یکپارچه تر خواهد ساخت. این همکاری بیش از اشتراک منافع درافغانستان یا حتی توافق برسر کاهش تولید و نگهداری سلاحهای هسته ای، به نزدیک شدن این دو کشور خواهد انجامید.

در این حال، روسیه خاطرنشان کرده که خواهان آن نیست که سپر دفاع موشکی تنها برای صیانت از یک کشور یا گروهی خاص از کشورهای جهان ایجاد شود؛ بلکه خواستار آن است که چنین ساختاری، در خدمت صیانت جامعۀ جهانی باشد.

واقعیت آن است که گمانه زنیها و بدفهمیهای بسیاری در روابط امروزین کشورهای جهان وجود دارد و اغلب تحلیلگران و بسیاری از سیاستگران برآنند که به هیچ روی ضرورتی به دامن زدن به آنها یا افزودن سوء تفاهمهای تازه ای وجود ندارد.

به نظر می رسد که بخش بزرگی از دهکدۀ جهانی امروز خواهان آن است که از طرحهایی چون طرح سپر دفاع موشکی ناتو، به عنوان هدف مشترکی بهره ببرد که شمار بسیاری از کشورهای جهان را به یکدیگر، و بخش بزرگی از جهان را به صلح، نزدیکتر می کند.

اعتقاد راسخ و فراگیری دال برآن وجود دارد که ایران، به رغم انزوایی که اکنون گرفتار آن است، و توقف خرید نفت از سوی شماری از کشورها نیز به آن دامن زده، تهدیدی جدی برای امنیت کشورهای عضو ناتوست.


گفتنی است که این تئوری، منتقدانی نیز دارد که معتقدند درمورد ماهیت مخاطرۀ ایران مبالغه می شود؛ خصوصاً از آن روی که آن کشور هنوز به بمب هسته ای دست نیافته، و موشک بالیستیک، بدون بمب هسته ای، چون فرد مسلحی است که جلیقۀ ضدگلوله بر تن ندارد. چنین است که تا ایران به سلاح هسته ای نرسد، تهدید موشک بالیستیک از سوی آن، به زعم این منتقدان، موهوم است.

با این وصف، علیرغم اختلاف نظرهای اولیه، روسیه طی نشست اخیر ناتو در شیکاگو، اعضای پیمان آتلانتیک شمالی را نسبت به همکاریهای مشترک خوش بین کرده است.