تغییر نقش بازیگران عرصۀ سیاست مدرن

یانا کوروبکو، کارشناس سیاسی سازمان ملل در امور ناتو و روسیه است. مهرناز صمیمی از وبسایت بخش فارسی صدای آمریکا، طی گفتگویی اختصاصی، برخی از مسائل مهم عرصۀ سیاست روز و چگونگی تغییر نقش بازیگران در سیاست مدرن جهان را با وی در میان گذاشته است:

وزارت امورخارجۀ روسیه از ناتو خواسته است که به خواست ترکیه برای تشکیل ائتلافی برای افزایش فشار بر سوریه، تن درندهد. به اعتقاد شما، آیا این، سبب ایجاد فاصله میان روسیه و متحدانش خواهد شد؟

ولادیمیر پوتین نگفته است که توافقی را با سوریه برای تأمین موشکهای ضدهوایی امضا نخواهد کرد. برعکس، وی چنین توافقی را ممکن قلمداد کرده است. البته رئیس جمهوری روسیه تأکید کرده که این موشکهای ضدهوایی صرفاً جنبۀ دفاعی دارند و اثری بر موازنۀ قدرت در منطقه نخواهند داشت.


در دنیای امروز سیاست، نه روسیه امپراطوری افسانه ای قَدَری است که زمانی بود، و نه غرب قدرت افسانه ای گذشته اش را دارد. با این همه، کاملاً قابل درک است که روسیه نخواهد از مواضع خود عدول کند؛ چرا که چنین کاری، شکست دولت پوتین تلقی خواهد شد. طبیعی است که سوریه، طی تمام دوران پس از فروپاشی کمونیسم در روسیه، نزدیکترین و قابل اعتمادترین متحد آن کشور بوده است.

با توجه به نزدیکی مواضع روسیه و ایران در قبال بحران سوریه، چقدر احتمال دارد که روسیه و ایران در پی شرایط کنونی به یکدیگر نزدیکتر شوند؟


چنین است که به نظر می رسد بحران سوریه؛ روسیه و ایران را از غرب دورتر و به هم نزدیکتر کرده است.

این روزها شاهد تغییر نقش بازیگران عرصۀ سیاست مدرن مدرن هستیم.


با این وصف، پیش از حل بحران سوریه نمی توان سطح و ماهیت روابط غرب را با روسیه تحلیل کرد.
از زمان وخامت بحران سوریه، بر جامعۀ جهانی مسلم شده است که برای رسیدن به صلحی پایدار در منطقه، نقش روسیه از اهمیت و حساسیت بسیاری برخوردار است.

مأموریت صلح کوفی عنان را در سوریه چه گونه ارزیابی می کنید؟ و عقیده تان در خصوص طرح وی چیست؟


طی مجمع عمومی سازمان ملل متحد درروزهای اول ماه جاری میلادی(ژوئن)، کوفی عنان شکست مأموریت خود را رسماً پذیرفت. وی طی سخنان خود گفت که در ماه مارس سال گذشتۀ میلادی (حدود چهارده ماه پیش) بیش از سیزده هزار غیر نظامی سوری کشته شده اند و تاکنون گفتگوهای صلح و میزگردهایی که تشکیل شده، به جایی نرسیده است. به عقیدۀ من، این، از ابتدای طرح سازمان ملل و آغاز مأموریت آقای عنان کاملاً محرز بود.

بحران سوریه به باور من مسئلۀ داخلی مردم سوریه است، و بنابراین باید با قدرت همان مردم که در این خصوص ذی نفعند، حل شود. سناریوی سوریه با دیگر کشورهای منطقه متفاوت است، و جنبشی که در سوریه فعال است، با دیگر کشورهای عربی تفاوت فراوان دارد؛ چرا که خیزش در آن کشور از پایتخت آن دمشق آغاز شد، و نه از حومۀ شهر یا از شهرهای کوچک؛ چون آنچه در تونس اتفاق افتاد. من معتقدم که این بحران اکنون به اوج خود رسیده و به زودی آرامش در سوریه برقرار خواهد شد.

تأثیر اختلاف عقیدۀ صدراعظم آلمان با دیگر سران کشورهای عضو حوزۀ یورو برسر تقسیم بدهیها و کمک مالی به کشورهایی چون یونان و اسپانیا را بر اکنون و آیندۀ شرایط اتحادیۀ اروپا چگونه تحلیل می کنید؟

آلمان یکی از مبدعان اصلی ایدۀ اروپای یکپارچه است، وقویترین اقتصاد اتحادیۀ اروپا هم هست. از همین روی، حرف آخر را همیشه آلمان می زند که در عین حال برای دیگر اعضای اتحادیۀ اروپا هم محترم است؛ و شرایط کنونی به گونه ای است که سرنوشت کشورهای دیگر اتحادیۀ اروپا- به ویژه اسپانیا، ایتالیا و یونان- دردستان آلمان و نمایندۀ آن؛ انگلا مرکل است.


با آن که بی میلی آلمان نسبت به کمک به یونان واسپانیا؛ «اکراه پولادین» خوانده می شود، هرچه پیش آید، چهرۀ آلمان در جامعۀ جهانی تغییر نخواهد کرد.

در این حال، باید توجه داشت که یکی از راه حلهای نجات اقتصاد اسپانیا ویونان، پذیرش پیشنهاد رهبران کشورهای جهان برای افزودن به اندوخته های صندوق بین المللی پول است. در این میان، شماری از کشورهای جهان حاضر به اعطای کمک مالی برای رفع این بحرانند، که پیشنهاد کمک آنها هم باید جدی تلقی شود.

روسیه پذیرفته است که بیش از ده میلیارد دلار در این راستا سرمایه گذاری کند و این مبلغ را به اندوختۀ صندوق بین المللی پول بیافزاید، هند، برزیل و آفریقای جنوبی هرکدام حاضرند دو میلیارد دلارکمک کنند، چین هم حاضر است چهل و سه میلیارد دلار سرمایه گذاری کند. تصمیمی که دراین خصوص اتخاذ شده، آن است که چهارصد و سی میلیارد دلار به میزان سرمایه های صندوق بین المللی پول افزوده شود. ژاپن با تخصیص شصت میلیارد دلار، از تمامی کشورها بیشتر سرمایه گذاری خواهد کرد.

با تعهداتی که دوازده کشورجهان اخیراً سپرده اند، ارزش منابع صندوق جهانی پول، چهارصدوپنجاه وشش میلیارد دلار افزایش خواهد یافت. با این همه، تمامی این تعهدات؛ مشکل رکود کنونی حوزۀ یورو را حل نخواهد کرد. توسل به اندوخته ها باید به عنوان گزینۀ دوم درنظر گرفته شود و تنها درصورتی انجام گیرد که هیچ گزینۀ دیگری مؤثر نیافتاده باشد و راه حل دیگری وجود نداشته باشد.