دیپ‌سیک، یکی از جدیدترین مدل‌های هوش مصنوعی توسعه‌یافته در چین، در مدت کوتاهی توانسته است به رقیبی جدی برای چت‌جی‌پی‌تی تبدیل شود. اما نگرانی‌های گسترده درباره امنیت داده‌ها، حریم خصوصی و تأثیرات اجتماعی این مدل، موجب شده برخی کشورها استفاده از آن را ممنوع یا محدود کنند.
این نگرانی‌ها عمدتاً به نحوه جمع‌آوری و پردازش اطلاعات کاربران، ارتباط این فناوری با دولت چین و تهدیدات بالقوه علیه امنیت ملی مرتبط است.
ایتالیا، ایالات متحده و تایوان از جمله کشورهایی هستند که برای حفظ امنیت ملی و حفاظت از داده‌های کاربران، محدودیت‌هایی بر استفاده از دیپ‌سیک اعمال کرده‌اند.
در ایتالیا، سازمان حفاظت از داده‌ها این مدل را به دلیل عدم شفافیت در جمع‌آوری و ذخیره‌سازی اطلاعات کاربران ممنوع کرده است. در ایالات متحده، نیروی دریایی استفاده از این ابزار را به دلیل نگرانی‌های امنیتی و اخلاقی متوقف کرده و وزارت دفاع نیز دسترسی به آن را در شبکه‌های خود محدود ساخته است. تایوان نیز، با استناد به تهدیدات امنیت ملی، این پلتفرم را در تمامی نهادهای دولتی، مدارس عمومی و پروژه‌های زیرساختی ممنوع اعلام کرده است.
علاوه بر این کشورها، ایرلند و بلژیک در حال بررسی تطابق دیپ‌سیک با مقررات حفاظت از داده‌های اتحادیه اروپا هستند. بریتانیا نسبت به عدم شفافیت این مدل هشدار داده و استرالیا نیز در حال بررسی اعمال محدودیت‌هایی بر این پلتفرم است.
نگرانی‌های امنیتی و جاسوسی سایبری
یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های مرتبط با دیپ‌سیک، مسئله حریم خصوصی و ذخیره‌سازی داده‌هاست. اطلاعات کاربران بر روی سرورهای مستقر در چین ذخیره می‌شود، که این موضوع نگرانی‌هایی درباره دسترسی احتمالی دولت چین به این داده‌ها ایجاد کرده است. همچنین، این مدل حجم وسیعی از داده‌های شخصی، از جمله کلیدهای تایپ شده، ورودی‌های متنی و صوتی، فایل‌های آپلود شده و تاریخچه چت کاربران را جمع‌آوری می‌کند، بدون اینکه اطلاعات روشنی درباره نحوه پردازش و استفاده از این داده‌ها ارائه دهد.
کارشناسان امنیت سایبری بر این باورند که دیپ‌سیک ممکن است به‌عنوان ابزاری برای جاسوسی سایبری مورد استفاده قرار گیرد و اطلاعات حساس کاربران را در اختیار نهادهای اطلاعاتی چین قرار دهد. برخی کشورها نیز به دلیل احتمال استفاده از این فناوری برای نظارت دولتی، آن را در نهادهای حساس از جمله مؤسسات دولتی، مدارس و زیرساخت‌های حیاتی ممنوع کرده‌اند.
سانسور و محدودیت در اطلاعات
یکی دیگر از نگرانی‌های اساسی پیرامون دیپ‌سیک، مسئله سانسور اطلاعات است.
این مدل، مطابق با قوانین چین، برخی موضوعات حساس سیاسی و اجتماعی را فیلتر می‌کند. برای مثال، در مورد رویدادهایی مانند کشتار میدان تیان‌آنمن یا وضعیت اویغورها، یا هیچ پاسخی ارائه نمی‌دهد یا پاسخی مطابق با سیاست‌های رسمی دولت چین ارائه می‌کند. این مسئله موجب نگرانی درباره آزادی بیان و احتمال تأثیرگذاری بر اطلاعات کاربران در کشورهای دیگر شده است.
نظارت اجتماعی و کنترل کاربران
تحلیلگران بر این باورند که دیپ‌سیک می‌تواند در تقویت فناوری‌های نظارتی نقش داشته باشد و به ابزاری برای پایش و کنترل شهروندان تبدیل شود. این فناوری قابلیت ردیابی رفتارهای دیجیتالی کاربران و حتی محدود کردن دسترسی آن‌ها به برخی خدمات را دارد. همچنین، نگرانی‌هایی درباره استفاده از داده‌های کاربران برای نظارت و کنترل اجتماعی در کشورهایی که قوانین سختگیرانه‌ای برای کنترل اطلاعات دارند، مطرح شده است.
عدم شفافیت و مسائل حقوقی
دیپ‌سیک تاکنون اطلاعات کافی درباره نحوه جمع‌آوری و پردازش داده‌های کاربران ارائه نکرده است. این عدم شفافیت نه‌تنها باعث نگرانی درباره احتمال سوءاستفاده از داده‌های شخصی شده، بلکه تطابق این مدل با قوانین بین‌المللی حفاظت از داده‌ها را نیز زیر سؤال برده است.
برخی کارشناسان معتقدند که این مدل به‌طور غیرقانونی از تکنیک‌هایی مانند «تقطیر دانش» برای بهره‌گیری از مدل‌های هوش مصنوعی غربی (مانند اوپن‌ای‌آی) استفاده کرده است. این موضوع از نظر اخلاقی و حقوقی بحث‌برانگیز بوده و برخی کشورها را به اعمال محدودیت بر این پلتفرم ترغیب کرده است. همچنین، نگرانی‌هایی درباره امکان استفاده از دیپ‌سیک برای دستکاری اطلاعات عمومی و تأثیرگذاری بر انتخابات مطرح شده است.
نتیجه‌گیری
دیپ‌سیک به یکی از بحث‌برانگیزترین فناوری‌های هوش مصنوعی در جهان تبدیل شده است. در حالی که برخی کشورها آن را یک ابزار پیشرفته برای پردازش زبان طبیعی می‌دانند، برخی دیگر آن را تهدیدی علیه امنیت ملی، حریم خصوصی و آزادی اطلاعات تلقی می‌کنند.
ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های اعمال‌شده علیه این پلتفرم، نشان‌دهنده افزایش حساسیت جهانی نسبت به تأثیرات فناوری‌های چینی بر امنیت ملی و حریم خصوصی کاربران است.
