در شرایطی که ایران در نیمه نخست سال آبی و فصول پر بارش سال قرار دارد، رسانههای داخلی از کاهش ذخیره «۱۷ سد مهم کشور» به میزان «زیر ۲۰ درصد» خبر دادهاند.
به گزارش خبرگزاریهای داخلی، در حال حاضر با وجود «۲۰ میلیارد و ۷۸۰ میلیون مترمکعب» آب ذخیره شده در سدهای کشور، «۴۲ درصد» ظرفیت مخازن سدها پُر و «۵۸ درصد» این ظرفیت خالی است.
از سوی دیگر، ۱۷ سد مهم کشور ذخایر آبی زیر ۲۰ درصد دارند و بهعبارتی، بیش از «۸۰ درصد» ظرفیت مخازن آنها خالی است.
پانزدهم بهمن ماه عیسی کلانتری، رئیس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست و از مقامات ارشد پیشین دولت جمهوری اسلامی افشا کرده بود که در دهههای گذشته با وجود اعلام وعدههای فراوان برای احیای محیط زیست ایران، امروز کشور «یک رودخانه جاری، تالاب زنده و یا دریاچه آبدار» ندارد.
بر پایه دادهها و اطلاعات پهنهای بارش منتشره از سوی مجموعه دولتی «سازمان هواشناسی کشور»، از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۹ بهمن ماه، بارشها در کشور نسبت به دوره بلندمدت «۴۷/۵ درصد» کاهش یافته و در مدت یاد شده، مجموع بارش در کشور ۵۵ میلیمتر کاهش داشته است.
از سوی دیگر، در ۱۷ سد کشور نیز ذخایر آبی آنها نسبت به زمان مشابه سال قبل که سالی خشک و کمبارش بوده، با «۲۵ تا ۹۱ درصد» کاهش مواجه شده است.
همزمان، بررسی مجموع دادههای وزارت نیرو و هواشناسی ایران نشان میدهد روند بارشها طی ۵۰ سال اخیر در کشور نزولی بوده و تداوم این روند، آینده ایران در بخشهای مختلف را، از جمله پراکندگی جمعیتی، در معرض بحران قرار داده است.
بر اساس مطالعهای که چهارم بهمن ماه درباره «سطح آبهای زیرزمینی در سراسر جهان طی چهار دهه گذشته» منتشر شد، ایران از جمله سه کشوری است که از نظر «شتاب یافتگی و کاهش گسترده آب شیرین» بیشترین آسیب را دیده است.
خبرگزاری رویترز با استناد به مجله علمی «نیچر» گزارش داده بود که سطح آبهای زیرزمینی در جهان طی ۴۰ سال اخیر کاهش «گسترده» و «شتابیافته» را نشان داده که «ناشی از شیوههای آبیاری ناپایدار و همچنین تغییرات آب و هوایی» است.
کاهش بارندگیها ناشی از تغییرات اقلیمی در کنار سوء مدیریت گسترده بخش آبی کشور و نبود پاسخگویی شفاف در ارتباط با سیاستهای اعمال شده این حوزه، موجب ایجاد بحران زیستی سراسری، تنش آبی در مناطق مختلف و بروز اعتراضات منطقهای شده که اغلب مورد سرکوب نیروهای نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی قرار گرفته است.