فرماندهی ارتش سوریه روز یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳، به افسران خود اطلاع داد که دوران ۲۴ ساله حکومت استبدادی بشار اسد به پایان رسیده است.
یک افسر سوری که از این تغییر مطلع شده بود، به خبرگزاری رویترز گفت که این اقدام پس از یک حمله سریع شورشیان انجام شد که جهان را غافلگیر کرد.
رهبران جهان، از همان ساعات نخستین تحولات سوریه، واکنشهای متفاوتی نشان دادهاند:
رئیسجمهور ایالات متحده، جو بایدن
کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد: «رئیسجمهور بایدن و تیمش در حال نظارت دقیق بر تحولات فوقالعاده در سوریه هستند و با شرکای منطقهای خود در تماس مستمر قرار دارند.»
یک مقام پنتاگون، دانیل شاپیرو
دانیل شاپیرو، معاون دستیار وزیر دفاع ایالات متحده در امور خاورمیانه، در کنفرانس امنیتی گفتوگوهای منامه در بحرین گفت: «ایالات متحده به حفظ حضور خود در شرق سوریه ادامه خواهد داد و اقدامات لازم برای جلوگیری از بازگشت داعش را اتخاذ خواهد کرد.» او همچنین از همه طرفها خواست تا از غیرنظامیان، به ویژه اقلیتها، محافظت کرده و به هنجارهای بینالمللی احترام بگذارند.
وزیر امور خارجه ایتالیا، آنتونیو تاجانی
آنتونیو تاجانی در شبکه ایکس نوشت: «من با نگرانی شدید در حال پیگیری تحولات وضعیت سوریه هستم. من در تماس مستمر با سفارتمان در دمشق و دفتر نخستوزیر هستم. من جلسه اضطراری را ساعت ۱۰:۳۰ صبح در وزارت امور خارجه فراخواندهام.»
فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه، گییر پدرسن
گییر پدرسن، فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه، تأکید کرد که میلیونها سوری خواهان برقراری ترتیبات انتقالی پایدار و فراگیر هستند. او از همه سوریها خواست تا در مسیر بازسازی جامعه خود، گفتوگو، وحدت و احترام به حقوق بشر و قوانین بشردوستانه بینالمللی را در اولویت قرار دهند و افزود که آماده است تا از مردم سوریه در مسیر دستیابی به آیندهای پایدار و فراگیر حمایت کند.
او همچنین گفت: «امروز یک نقطه عطف در تاریخ سوریه است - کشوری که نزدیک به ۱۴ سال از رنج بیوقفه و از دست دادنهای غیرقابل وصف رنج برده است… این فصل تاریک جراحتهای عمیقی به جا گذاشته است، اما امروز با امیدی محتاطانه به گشایش فصل جدیدی نگاه میکنیم، فصلی از صلح، آشتی، کرامت و شمول برای تمام سوریها.»
رئیس کمکهای بشردوستانه سازمان ملل، تام فلتچر
«تحولات در سوریه با سرعت شگفتانگیزی در حال پیشرفت است. بیش از یک دهه جنگ میلیونها نفر را آواره کرده است. حالا بسیاری دیگر در خطر هستند.
ما در هر زمانی، هر مکان و به هر شیوهای که ممکن باشد، به حمایت از افراد نیازمند خواهیم پرداخت، از جمله تأسیسات پذیرش، غذا، آب، سوخت، چادر و پتو.»
قائممقام نخستوزیر بریتانیا، آنجلا رینر
«دیکتاتوری و تروریسم مشکلاتی را برای مردم سوریه که قبلاً با مشکلات زیادی روبهرو بودهاند، ایجاد میکند و همچنین منطقه را بیثبات میسازد. به همین دلیل است که ما به یک راهحل سیاسی نیاز داریم که دولت در آن به نفع مردم سوریه عمل کند. این چیزی است که ما میخواهیم ببینیم.»
«این نوع دموکراسی است که ما میگوییم برای جهان مناسب است و امیدواریم که مردم سوریه همین را دریافت کنند.»
«اگر بشار اسد رفته باشد، این یک تغییر خوشایند است، اما آنچه که بعد از آن میآید باید یک راهحل سیاسی باشد و آنها باید به نفع مردم سوریه کار کنند.»
وزارت امور خارجه فیلیپین
فیلیپین از همه طرفهای ذیربط خواسته است که از خود خویشتنداری نشان دهند و از اعمال خشونت بیشتر خودداری کنند تا از تلفات و کشته شدن غیرنظامیان جلوگیری شود.
این بیانیه افزود، ما نگرانی خود را درباره وضعیت فیلیپینیها در سوریه ابراز میکنیم و از آنها میخواهیم که احتیاطهای لازم را به عمل آورده و با سفارت فیلیپین در دمشق در تماس باشند.