اعمال فشار حکومتی بر فضای آموزش عالی در ایران با تعلیق یک استاد، راه‌اندازی سامانه تشخیص چهره دانشجویان در ناهارخوری، محرومیت برخی از خوابگاه، نظارت نهادهای امنیتی در ورودی، و نصب «نظام‌نامه اخلاق» در دانشگاه ادامه یافت.
نجات بهرامی، تحلیلگر مسائل ایران درباره اعمال این فشارها به صدای آمریکا گفته است که دانشجویان و دانش‌آموزان می‌گویند، از راه رفته باز نخواهند گشت.
بر اساس گزارش کانال تلگرامی شوراهای صنفی دانشجویان کشور در روز دوشنبه سوم مهر، هم‌زمان با آغاز سال تحصیلی، «فشارها و سرکوب دانشجویان در داخل دانشگاه‌ها» افزایش یافته است.
یک گزارش تصویری که در رسانه‌های اجتماعی بازتاب یافته، روز دوشنبه خودروهایی با ظاهر استتار شده مناطق جنگی در پردیس مرکزی دانشگاه تهران نشان می‌دهد که در حال رژه سرودهای دوره جنگ ایران و عراق را پخش می‌کنند.
از سوی دیگر، بنا بر گزارش «شوراهای صنفی دانشجویان کشور»، بنرهایی با عنوان «نظام‌نامه اخلاق» در برخی دانشگاه‌ها نصب شده و «به صورت پیامک» برای «تمامی دانشجویان» فرستاده شده که محدودیت‌های تازه‌ای را برای پوشش دانشجویان معرفی می‌کند.
بر پایه این گزارش، «نیروهای زن حراست» در ورودی پردیس مرکزی دانشگاه تهران مستقر شده‌اند و «بابت پوشش» به دانشجویان تذکر می‌دهند و می‌گویند «دختران تنها با مقنعه» اجازه ورود به دانشگاه را دارند.
در این حال، «رئیس دانشگاه به همراه نیروهای حراست با گل» از دانشجویان استقبال می‌کنند و بنا بر این گزارش، در میان آنها افرادی هستند که «سال گذشته در داخل دانشگاه، دانشجویان را مورد ضرب و شتم قرار داده بودند.»
گزارش‌های مشابهی از دانشگاه‌های امیرکبیر، هنر اصفهان، الزهرا، علامه، و خوارزمی منتشر شده است.
بر اساس پوستری که در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده، دانشگاه علوم پزشکی کرمان نیز دستورالعمل مشابهی برای کنترل پوشش دانشجویان دختر و پسر منتشر کرده است.
- نصب دستگاه شناسایی چهره دانشجویان در ناهارخوری
کانال شوراهای صنفی دانشجویان کشور همچنین گزارش داده که در دانشگاه شیراز «سامانه تشخیص چهره دانشجویان در سلف‌ها» با صرف هزینه «۷۰۰ میلیون تومان» راه‌اندازی شده و هرچند علت آن «مدیریت هزینه‌ها» عنوان شده، اما این گزارش دلیل اصلی آن را «محدود ساختن دانشجویان و کنترل بیشتر آنان» اعلام کرده است.
بنا بر این گزارش، «در قدم بعدی دانشجو مجبور خواهد شد تا برای گرفتن غذا» در ناهارخوری دانشگاه «پوشش و ظاهر خود را به شکلی ثابت و قابل تشخیص برای این دستگاه‌ها تنظیم کند» و «با توجه به دخالت نهادهای امنیتی در دانشگاه‌ها، این سامانه می‌تواند به عنوان ابزاری جهت سرکوب دانشجویان به کار برده شود.»
- محرومیت برخی دانشجویان از خوابگاه
گزارش دیگری از دانشگاه‌ها حاکی از آن است که در دانشگاه تهران «تنها به عده معدودی از دانشجویان ورودی ۹۸ خوابگاه اختصاص یافته» و روشن نیست دانشجویان ورودی جدید «کجا اسکان خواهند یافت» و این دانشگاه اعلام کرده که «هیچ تعهدی در قبال تخصیص خوابگاه ندارد.»
همچنین، بر اساس گزارش منابع خبری در روز دوشنبه سوم مهر، مصطفی آذرخشی، عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و ادیان از تدریس در دانشگاه بهشتی تهران تعلیق شده است.
بر اساس برآورد مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، از اواخر تیر ۱۴۰۲ تاکنون دست‌کم ۳۳ استاد منتقد «به بهانه‌های گوناگون» از تدریس در دانشگاه‌ها «کنار گذاشته شده و یا با محدودیت‌هایی مواجه شده‌اند.»
نجات بهرامی، تحلیلگر مسائل ایران به صدای آمریکا گفته است که در آغاز سال تحصیلی و بازگشایی مراکز آموزشی، دانشجویان و دانش‌آموزان می‌گویند از راه رفته باز نخواهیم گشت.
در روزهای گذشته نیز، وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، شیوه‌نامه اجرایی تازه‌ای برای پوشش دانشجویان علوم پزشکی و دستیاران ابلاغ کرد که در آن، بر مواردی از جمله محدودیت‌ها در پوشش، آرایش، استفاده از عطر، و «رعایت حدود شرعی» در مواجهه با «نامحرم» تأکید شده است.
