سایت پالیگرف، پروژه راستیآزمایی صدای آمریکا، در پژوهشی ادعای جمهوری اسلامی مبنی بر این که آمریکا مسئول و عامل جنگ در اوکراین است را بررسی میکند.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، روز اول فروردین ۱۴۰۲ در یک سخنرانی به مناسبت سال نو در مشهد، آمریکا را مسئول جنگ در اوکراین خواند و گفت این که ایران در جنگ اوکراین شرکت داشته «کاملاً نادرست» است و برعکس، این آمریکا بود که به منظور گسترش ناتو به شرق اروپا، زمینه را برای جنگ در اوکراین فراهم کرد.
اما بنا بر گزارش سایت پالیگراف این ادعای خامنهای دروغ است و تلاشهای واشنگتن برای جلوگیری از تهاجم تمامعیار روسیه به اوکراین در بهمن ماه ۱۴۰۰ به خوبی مستند شده است.
به نوشته این سایت، این ادعا که روسیه برای جلوگیری از گسترش ناتو به اوکراین حمله کرده است کاملاً رد شده است. (تهاجم مسکو فنلاند و سوئد را وادار کرد که برای عضویت در پیمان ۳۰ عضوی ناتو بروند.) جنگ روسیه علیه اوکراین در واقع در سال ۱۳۹۳ با اشغال و انضمام شبه جزیره کریمه و درگیری در استانهای شرقی اوکراین آغاز شد. در آن زمان، اوکراین به صورت قانونی وضعیت خود را به عنوان یک کشور غیر متعهد مدون کرده بود، و عضویت در ناتو را رد کرد.
شواهدی نیز در دست است که نشان میدهد با افزایش روابط نظامی جمهوری اسلامی و روسیه، ایران به روسیه پهپاد داده است.
کییف تنها زمانی از وضعیت «غیرمتعهد» خارج شد که اقدامات تهاجمی مسکو نشان داد تلاشهای اوکراین برای غیرمتعهد ماندن در تضمین امنیت و «حفاظت از کشور در برابر تهاجم و فشار خارجی» بیاثر بوده است.
سایت پالیگرف در پاسخ به ادعاهای مشابه خامنهای خاطرنشان کرد ناتو به رغم رویدادهای سال ۱۳۹۳ تا حد زیادی خط مشی کاهش تنش با مسکو را دنبال کرد.
در شهریور ماه ۱۴۰۱ منابع کرملین به رویترز گفتند که پیش از تهاجم روسیه، دیمیتری کوزاک، فرستاده ارشد رئیس جمهوری روسیه در امور اوکراین، به یک توافق موقت با کییف رسیده بودند که «درخواست روسیه برای خروج اوکراین از ناتو» را در ازای صلح تأمین میکرد.
پوتین این پیشنهاد را رد کرد، و در مقابل، هدف خود را به «الحاق بخشهایی از خاک اوکراین» گسترش داد.
وقتی تجاوز روسیه باعث شد فنلاند و سوئد به ناتو بپیوندند، پوتین در واکنش گفت که روسیه «هیچ مشکلی با این کشورها ندارد.»
دو روز پیش از آغاز جنگ تمامعیار روسیه در اوکراین، نیویورک تایمز گزارش داده بود که بیش از دوازده مقام ارشد دولت بایدن تلاش چند ماهه و چند وجهی کاخ سفید برای پیشگیری از جنگ در اروپا را مستند کردهاند.
راهبرد رئيس جمهوری آمریکا وارد کردن فشار اقتصادی شدید به کرملین بود، چرا که گزینه بهکارگیری نیروی نظامی علیه روسیه «از روی میز کنار گذاشته شده بود.» واشنگتن همچنین راهبرد «ارسال تسلیحات بیشتر به اوکراین و استقرار نیروهای بیشتر در شرق اروپا» را دنبال کرد.
این مطلب برگردان بخشی از پژوهش انجامشده در سایت «پالیگرف» پروژه راستیآزمایی صدای آمریکا، است.