لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
چهارشنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۳ ایران ۱۰:۰۵

مراد طاهباز، فعال محیط زیستی که آمریکا خواستار آزادی او شده است، کیست


مراد طاهباز، فعال زیست محیطی زندانی در ایران
مراد طاهباز، فعال زیست محیطی زندانی در ایران

وزارت خارجه آمریکا با انتشار ویدئویی از برایان هوک، نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران، برای چندمین بار خواستار آزادی «مراد طاهباز» شده است. آقای طاهباز یک فعال سرشناس محیط زیست ایرانی است که تابعیت آمریکا و بریتانیا را دارد و توسط جمهوری اسلامی به ۱۰ سال زندان محکوم شده است.

مراد طاهباز همچنین عضو هیئت مدیره موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» است؛ موسسه‌ای که عموما با مشارکت در پروژه حفاظت از یوز آسیایی و تنها نمونه‌های باقیمانده آن در ایران شناخته می‌شود.

آقای طاهباز در بهمن ۱۳۹۶ به همراه چندین تن دیگر از فعالان محیط زیست همکار این موسسه بازداشت شد و مقامات امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی اتهام آنان را از همان ابتدا «جاسوسی» اعلام کردند.

کاووس سید امامی، دیگر عضو هیئت مدیره موسسه «حیات وحش میراث پارسیان»، تنها چند روز پس از بازداشت در ۱۹ بهمن ۱۳۹۶ در زندان اوین درگذشت و مقامات جمهوری اسلامی مدعی خودکشی او شدند.

این ادعا با توجه به سابقه جمهوری اسلامی در اقدام به قتل زندانیان و جلوگیری از انجام تحقیقات مورد درخواست خانواده سیدامامی در داخل و خارج ایران مورد پذیرش قرار نگرفت و باعث افزایش نگرانی از وضعیت و سرنوشت سایر بازداشت شدگان شد.

در خرداد ۱۳۹۷ عیسی کلانتری، رئیس وقت سازمان محیط زیست ایران، عنوان کرد که در نتیجه بررسی کمیته ویژه دولت ایران شامل وزیر دادگستری، وزیر کشور، معاون حقوقی رئیس جمهوری، و وزیر اطلاعات مشخص شده نه تنها «هیچ مدرکی» مبنی بر «جاسوسی» فعالان محیط زیست بازداشت شده وجود ندارد، بلکه اساسا « این افراد بدون اینکه کار خلافی بکنند، بازداشت شده‌اند.»

در پی این اظهارنظر بود که در شبکه‌های اجتماعی این گمانه مطرح شد که قوه قضائیه جمهوری اسلامی و اطلاعات سپاه پاسداران این پرونده را پیش می‌برند و پای جنگ قدرت نهادهای حکومتی ایران در میان است.

در نهایت فعالان محیط زیست بازداشت شده پس از دوران طولانی بازداشت در بهمن ماه سال ۱۳۹۷ محاکمه شدند.

ریاست دادگاه برعهده قاضی صلواتی، قاضی مشهور پرونده‌های امنیتی بود. قاضی صلواتی توسط ایالات متحده به دلیل نقض حقوق بشر تحریم شده است.

در پایان این دادگاه برای مراد طاهباز به اتهام «همکاری با آمریکا به عنوان دولت متخاصم» ۱۰ سال زندان درنظر گرفته شد. این در حالی است که او و سایر فعالان محیط زیست بازداشت شده، در دوران بازداشت حق استفاده از مرخصی و یا حتی دسترسی به وکیل را هم نداشتند.

برای نیلوفر بیانی، کارشناس موسسه حیات وحش میراث پارسیان، هم به همین اتهام به ۱۰ سال زندان محکوم شد. خانم بیانی در بهمن ماه ۱۳۹۸ و درحالی که همچنان زندانی بود با ارسال نامه‌هایی از «شدیدترین شکنجه‌های روحی و روانی، تهدید به شکنجه فیزیکی و تهدیدهای جنسی» توسط بازجویان سپاه پاسداران خبر داد.

نیلوفر بیانی افشا کرد که علاوه بر شکنجه و تهدید مکرر به تجاوز جنسی، با نشان دادن عکس کاووس سیدامامی و تهدید به تکرار سرنوشت او در زندان، او را وادار به اعترافات «دروغ» کرده‌اند.

چند تن دیگر از بازداشت شدگان هم از رفتار مشابه برای اخذ اعتراف و پرونده‌سازی خبر داده‌اند. اما هیچ گاه به طور دقیق و شفاف مشخص نشد که چه بر سر این فعالان محیط زیست زندانی، از جمله مراد طاهباز، آمده است.

با وجود محکومیت گسترده بین‌المللی محکومیت این فعالان محیط زیست، جمهوری اسلامی در برابر آزادی آنها مقاومت کرده و آن طور که برایان هوک در پیام ویدئویی خود عنوان کرده شاید علی خامنه‌ای و محمدجواد ظریف که در شبکه فیلترشده توییتر برای مردم ایران بسیار فعالند پاسخی برای این سوال داشته باشند که چرا با فعالان محیط زیستی، که خود را وقف گونه‌های در خطر حیات وحش ایران کرده‌اند، این گونه رفتار می‌کنند.

XS
SM
MD
LG